Elk jaar is 17 november een dag waar er spanningen zijn. Rond de Polytechnio, de universiteit waar de junta in 1873 1973 een tank binnen stuurde, was het altijd woelig. Toen ik van 2005 tot 2008 in Exarcheia werkte, heb ik 3 jaar na elkaar het kat- en muisspel van politie en studenten van nabij meegemaakt.

Dat spelletje is de laatste jaren veel rustiger geworden. De voornaamste reden is wellicht dat de Griekse overheid in 2011 het asiel op de universiteitscampussen afgeschaft heeft. Sindsdien mag de politie op de campussen, en dat doet ze dan ook.

Sinds het uitbreken van de crisis, horen we wel vaker slogans dat de junta niet gevallen is in 1973, maar dat we nog altijd een junta hebben. Nu Samaras aan het hoofd van de regering staat, en zich omringd heeft met extreem-rechtse figuren die betwisten dat er doden zijn gevallen tijdens de opstand in de Polytechnio, klinkt deze kreet nog luider dan voorheen.

De nieuwe rector van de universiteit van Athene (dat is een andere universiteit dan de Polytechnio) is er niet gerust op. Theodoros Fortsakis is de eerste rector die verkozen is zonder inspraak van de studenten (er werd gezegd dat de studenten een rectorverkiezingen konden saboteren, en daarom heeft men de procedure veranderd), en hij liet afgelopen week al merken dat hij autoritairder optreedt dan zijn voorgangers. Een professorraad werd vorige week door studenten onderbroken, en Fortsakis probeerde ze buiten te gooien. De spanning liep op en de studenten kwamen op straat om te protesteren tegen de man die blijkbaar goede contacten heeft met het regerende Nea Dimokratia. Theodoros Fortsakis is namelijk ook voorzitter van de Raad Van Toezicht van de staatstelevisie NERIT.

Als reactie liet Fortsakis zijn universiteit bewaken door oproerpolitie, iets wat sinds de jaren van de junta niet meer is gezien. Afgelopen donderdag tradt die oproerpolitie bijzonder hardhandig op tegen een 40-tal studenten, met als gevolg dat er vrijdag een protestmars van 3000 studenten door het centrum van Athene marcheerde. De toon voor de herdenking van 17 november was gezet. De overheid neemt geen risico en heeft 7000 leden van de oproerpolitie opgetrommeld om vandaag de orde te bewaren.

Ik ben gisteren alvast de sfeer eens gaan opsnuiven op de campus van de Polytechnio.

Rond de Polytechnio was geen spoor te bekennen van oproerpolitie. Aan de ingang van de campus, op Patission Street, stonden alle versies van communistische partijen naast elkaar: Marxistische-Leninistische KKE, KKE Marxistisch-Leninistisch (niet met elkaar te verwarren), ANTARSYA, Trotzkisten en zo meer. En stalletjes waar je voor 1 euro een rode of witte anjer kon kopen om eer te betuigen aan de doden van de Polytechnio.

Ik zag heel wat jonge gezinnen, met kinderen. De ouders kwamen de kinderen vertellen wat er op die 17de november 1973 gebeurde. Een gemoedelijke sfeer dus. Aan het gedenkteken voor de gevallenen, kwam zo wat elke groep die geraakt is door de crisis, een krans neerleggen. De mensen die nog voor de illegale zender ERT Open werken, de 595 schoonmaaksters die hun ontslag aanvechten, tot de aardbeiplukkers van Manolada, die geen gelijk kregen in de rechtbank nadat een voorman van het tuinbouwbedrijf dat hen illegaal aan het werk heeft, heb had beschoten. Het leek wel alsof elke groep die zichzelf te kort voelt gedaan, zijn eigen Polytechnio beleeft.

Op de campus zelf, stonden stalletjes van elke mogelijke linkse studentenactiegroep. Er werden affiches uitgedeeld, pamfletten verkocht, handtekeningen ingezameld voor weet ik veel wat, en er hing zelfs een vlag van de onafhankelijke republiek van Donetsk. Wat dat nog met de Polytechnio te maken heeft, is nog maar de vraag, en vermoedelijk is dit een actie van de KKE, maar zeker kan ik er niet van zijn. Die KKE was jarenlang de sterkhouder van de herdenking van de Polytechnio, maar ik zag gisteren toch veel nadrukkelijker de jongerenafdeling van SYRIZA, die duidelijk probeert om alle linkse beweging onder 1 paraplu te krijgen. Hoe anders dan de KKE, en zijn jongerenafdeling, die niet bereid is tot de minste toegeving om nog maar naar andere meningen te luisteren.

Op de terugweg, kwam ik voorbij de Universiteit van Athene, waar het vorige week onrustig was. Daar stond wel oproerpolitie, en aan de ingang van het hoofdgebouw, hing een spandoek als protest tegen de politiemacht.

IMG_2383

Voor diegenen die nog eens het archiefbeeld van 1973 wil doornemen, kan ik volgende video aanraden.

En wist u dat Melina Mercouri samen met Jules Dassin in 1974 de gebeurtenissen van de Polytechnio in een toneelstuk/film omgezet hebben, met de titel The Rehearsal? U herkent er een piepjonge Olympia Doukakis

26 thoughts on “Herdenking van 17 november onder draconische veiligheidsmaatregelen

  1. @Bruno.In regel 2 van je weer eminente artikel – met aandacht voor jong SYRIZA – moet je even de eeuw corrigeren. Je kan mij nauwelijks van “rechts” te zijn betichten, maar ik meende dat die doden die gevallen zouden zijn toch altijd wel ter discussie hebben gestaan.

  2. En waar staan de Griekse universiteiten intussen op allerlei internationale rankings? Kweekvijvers voor toekomstige links en rechts georiënteerde politieke profiteurs lijken het mij.
    Een elite, die Europees gevraagd en gewaardeerd wordt, kan je, enkelingen uitgezonderd, in Griekenland niet recruteren. Dan zoek je beter in Spanje en omstreken.
    Democratisering van het onderwijs mag volgens mij nooit betekenen dat het niveau zakt. De meerderheid van de bevolking is nu eenmaal niet uitgerust om universitaire studies tot een goed einde te brengen. Dat is geen schande en erkenning van dit feit kan iedereen veel kosten en teleurstellingen besparen.
    Universitaire studies moeten voor iedereen, met welke achtergrond ook, een recht zijn indien hij of zij de nodige capaciteiten bezit.
    Het behalen van een universitair diploma is echter geen recht.

  3. lijken het mij.
    Dan zoek je beter in Spanje en omstreken.
    Nog meer onzin ,Penimeni??
    Het behalen van een universitair diploma is echter geen recht.
    zeker niet . is een pure kwestie tussen de leerling en de staats bank. als hij maar niet vergeet dat lenen kost geld.

  4. De meerderheid van de bevolking is nu eenmaal niet uitgerust om universitaire studies tot een goed einde te brengen.
    dat je niet kapot schaamt om zo iets neer te zetten. als ik geen schaamte had zou ik zegen dat dit nogal racistisch is.

  5. @Tzimi,
    informeer eens bij industriëlen die bijv. hooggeschoolde informatici zoeken, waar ze de beste buitenlandse krachten kunnen recruteren.
    Voorts is het volgens mij toch geen schande dat iemand gewoon niet geschikt is voor de universiteit omdat hij het niveau niet aankan. De ene heeft wat meer bruikbare grijze cellen, de andere doet wonderen met zijn handen of is sociaal geëngageerd bijv. In de zorgsector.

  6. @Tzimi,
    Heb je via de door jou opgegeven link, de rankings van de universiteiten van Madrid en Athene al vergeleken?
    En neen, het getal in de eerste kolom zijn geen goede punten.

  7. Ik ken minstens 4 hoog opgeleide uit Griekse universiteiten die bij groot Nederlandse bedrijven werken. Plus de heel positief mening van mijn longarts over zijn Griekse collega’s in Nederland.

  8. Ja en zo slecht staan ze niet op de lijst na vijf jaar op brood en water.

  9. @Tzimi,
    Ik probeer jou zure reactie te begrijpen. Ik vermoed dat jij hebt willen lezen dat Grieken niet over genoeg bagage beschikken om universiteit te volgen. Dat staat er dus helemaal niet. Ik had het over “de student” waar dan ook.
    Of het niveau van de Griekse universiteiten voor vijf jaar hoger lag dan nu weet ik niet, maar ik durf het te betwijfelen.
    Dat er fantastische Griekse wetenschapsmensen overal ter wereld werken, dat betwijfel ik ook niet. Of ze allemaal gevormd zijn in Griekenland is dan ook weer wat anders.
    En nu stop ik er maar mee voor het weer leidt tot persoonlijke aanvallen. Het “racist” uit je commentaar zit me reeds te hoog.

  10. Het behalen van een universitair diploma is echter geen recht.
    ze geven geen diploma’s cadeau.
    je kan alles betwijfelen het is jou recht. ik had nooit gereageerd, je zou hebben gemerkt dat al lang zo is. maar op de 17de van November kan ik het niet hebben en zeker onder een draad met thema de herdenking van deze dag.
    over het racist ,lees goed. staat en ALS er voor.
    ik laat het hier bij.

  11. @penimeni.Je kan natuurlijk spinnen en draaien wat je wil, maar ik lees de tweede alinea van je openingsschot in deze draad als uitgesproken racistisch en discriminerend. Altijd zeer ongepast. maar op 17 november dubbel. Excuus zou op z’n plaats zijn.

  12. Er zijn 3 standaards om universiteiten te vergelijken.
    QS World University Rankings
    Academic Ranking of World Universities (Shanghai Ranking)
    Times Higher Education World University Rankings

    Take your pick

  13. Toch steeds weer vreemd en ontroerend hoe echte of zelf geëxporteerde Grieken steigeren wanneer je kritiek levert op hun instellingen.
    Dit terwijl ze zelf niet liever doen. Hier zit toch wel een ranzig randje superioriteitsgevloel aan.
    Misschien zien ze inderdaad elke morgen Achilles in de scheerspiegel.
    In deze periode van het jaar doet het me wat denken aan de ezel van Sinterklaas die zichzelf als vurig ros ziet en zwaar beledigd is wanneer Petoetje of Petatje hem als ezel bekijken. Excuses aan iedereen die zich beledigd voelt (ook excuses aan de ezel).
    De VDAB gaat dezer dagen naar jobbeurzen in Griekenland, nadat ze eerst twee jaar visten in Spaans en Portugees water.
    Overigens levert elk land schitterende mensen op, dikwijls ondanks de soms krakkemikkige opleiding.

  14. De internationale rankings zeggen niet automatisch iets over de kwaliteit van het onderwijs, maar vooral over publicaties en onderzoeken, waarbij er tegenwoordig steeds meer geld gezocht moet worden in het bedrijfsleven.

    De omstandigheden op de universiteiten hier worden steeds moeilijker, maar het niveau van de afgestudeerden is zoveel meer dan alleen de ranking.

  15. Toch steeds weer vreemd en ontroerend hoe echte of zelf geëxporteerde Grieken steigeren wanneer je kritiek levert op hun instellingen.
    Dit terwijl ze zelf niet liever doen. Hier zit toch wel een ranzig randje superioriteitsgevloel aan.
    Misschien zien ze inderdaad elke morgen Achilles in de scheerspiegel.

    je had al lang gezien dat ik niet meer reageer op je commentaar. je heb vaak gelijk en vaak niet. maar gisteren ging je te ver.
    superioriteitsgevoel?? ik denk niet dat ik Portokalos heet.
    verdorie ik krijg kritiek iedere dag, ik leef tussen de nederlander , ik leef niet in een griekse getto .
    groetjes . dat was mijn laste punt in deze draad.

  16. @Tzimi,

    en ondanks alles heb ik jullie zeer lief.

  17. op een punt na , moet ik het zelfde melden , het kijken op de griekse gebeuren door jullie ogen is voor mij van groot belang.

  18. @Tzimi

    Costa Gavras, na het bekijken van deze film trok ik de kap van mijn parkajas nog wat strakker rond mijn hoofd en keek ik nog wat grimmiger naar de wereld rondom mij.
    Na zovele jaren merk ik echter dat de dictatuur van het geweer is vervangen door de dictatuur van het dienstbetoon en het manna uit de Brusselse vetpotten.

  19. Het hoger onderwijs in NL/B wordt gekenmerkt door de brede toegankelijkheid ervan. Maximale kansen voor elke jongere, en daardoor is er wellicht meer verspilling. Daarover is nu ook een debat gaande heb ik begrepen. In Griekenland geldt net het tegenovergestelde, de ingangsexamens zijn heel zwaar en absoluut determinerend voor de richting die kan (mag) gekozen worden. Het hoger onderwijs is net heel selectief geworden en dus helemaal niet democratisch.
    A propos, een nichtje van mijn man is afgestudeerd aan de polytechneio in Chania als mijningenieur en had de jobs voor het uitkiezen. Ze werkt nu in Frankrijk.

  20. Door die toegangsexamens en het puntensysteem moet de leerling dus op basis van het aantal punten dat hij gehaald heeft een 1e, 2e, 3e keus (zoveel hij wil) studierichtingen en -plekken opgeven. Daarna krijgt de leerling te horen waar hij uiteindelijk wordt toegelaten, afhankelijk van hoeveel anderen ook voor dezelfde studieplek hebben gekozen en hoe hoog hun punten dus waren. Er zijn wel lijsten van voorgaande jaren bekend, waarbij je van elke studieplek kan zien hoeveel punten de beste en de slechtste toegelaten student had. Dan weet je dus ongeveer hoe goed je moet scoren bij de toegangsexamens om op de gewenste plek binnen te komen.
    Het vraagt dus wel enige oplettendheid en strategie en het ergste van al is dat er zoveel jongeren op hun 2e, 3e of nog lagere keuzeplek binnenkomen, die dan iets gaan studeren wat ze niet echt wilden en dat zijn dus allemaal mensen die later hun leven lang ergens met meer of minder tegenzin werken……….Maar ja, ze verwachten nu toch geen werk meer na hun studie.

    En inderdaad Nadia, ik ben nog eens gaan zoeken n.a.v. jouw stuk, de keuzemogelijkheden worden steeds kleiner per pedia/profiel! Succes voor je dochter!

  21. @Bea, dankjewel en ik wens jouw dochter evenveel succes en geluk toe!
    We kennen allemaal wel iemand die in een tweede keuze-richting zit denk ik. Zo ken ik een meisje dat maar een paar moria tekort had om in Rethymnon psychologie te studeren, nu studeert ze in Athene journalistiek. Het jaar ervoor zou ze wel toegelaten zijn in Rethymnon met dezelfde punten, dus je kan er niet altijd van op aan. Helaas, in de toekomst worden de keuzes nog beperkter,… of zullen we maar hopen op een nieuwe minister van onderwijs die de toegankelijkheid weer wat versoepelt?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *