De brug van Arta

De brug van Arta

Over de bezienswaardigheden rond Syvota heb ik het in de vorige post genoeg gehad. Onderweg hebben we echter nog een paar dingen gezien, die het vermelden waard zijn. Zo is er de brug van Arta. Arta is een middelgrote provinciestad in het zuiden van de Epirus-streek, en de “brug van Arta” is een begrip in het Grieks.

De brug is kwestie is een stenen constructie, zoals we er wel meerdere zien in de streek. 4 grote bogen overspannen de rivier Arachtos, die in de lente flink kan zwellen door het smeltwater uit de bergen van Epirus.

De brug doet me een beetje denken aan de brug van Avignon – die in het Frans ook een begrip is. Het is niet geheel duidelijk wanneer de brug gebouwd is, maar de meesten lijken het er over eens te zijn dat het rond 1605 was.  Er is een Grieks volkslied dat vermeldt dat men overdag aan de brug bouwde, maar dat ‘s nachts alles weer instortte.  Een vogel met een menselijke stem, zou de architect hebben ingefluisterd dat die zijn vrouw moest offeren. De vrouw werd in de fundamenten ingemetseld en sindsdien bleef de brug staan.

De legende zou te maken hebben met het feit dat het Turkse leger de Arachtos-rivier wilde oversteken. Heel wat Grieken dachten een extra cent bij te verdienen door hun diensten aan te bieden en een brug te bouwen. Toen ze echter vernamen dat de Turken op strafexpeditie waren, waren ze niet meer zo happig. En braken ze ‘s nachts dus het werk af dat ze overdag hadden verricht. Ze probeerden de Turken er van te overtuigen dat de brug behekst was. De bevelhebber van de Turken nam toen de architect en zijn vrouw gevangen en dreigde hen om te brengen als de brug niet werd afgewerkt.

De brug van Arta

Wat er ook van zij, de brug van Arta is in het Grieks synoniem geworden voor een werk van lange adem, iets dat niet af geraakt. Een beetje zoals de processie van Echternach, zoals we dat in het Vlaams kennen.

7 thoughts on “De brug van Arta

  1. Er gaat een gerucht dat men bij een restauratie effectief op een menselijk skelet gestoten is, maar ik vermoed dat dat een stadslegende is.

  2. Interessante legende @Bruno! En hoe wordt dat dan precies in het Grieks gezegd?

  3. @Roosje, ‘t is eigenlijk een soort van volkslied (een ballade). Ben je er klaar voor? Hier komt ie!

    Της Άρτας το Γιοφύρι

    Σαράντα πέντε μάστοροι κι εξήντα μαθητάδες
    γιοφύρι εθεμέλιωναν στης Άρτας το ποτάμι.
    Ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ εγκρεμιζόταν.
    Μοιριολογούν οι μάστοροι και κλαιν οι μαθητάδες:
    “Αλοίμονο στούς κόπους μας, κρίμα στις δούλεψές μας,
    ολημερίς να χτίζουμε το βράδυ να γκρεμιέται.”
    Πουλάκι εδιάβη κι έκατσε αντίκρυ στό ποτάμι,
    δεν εκελάηδε σαν πουλί, μηδέ σαν χηλιδόνι,
    παρά εκελάηδε κι έλεγε ανθρωπινή λαλίτσα:
    “Αν δε στοιχειώσετε άνθρωπο, γιοφύρι δε στεριώνει,
    και μη στοιχειώσετε ορφανό, μη ξένο, μη διαβάτη,
    παρά του πρωτομάστορα την όμορφη γυναίκα,
    που έρχεται αργά Ï„’ αποταχύ και πάρωρα το γιόμα.”

    Τ’ άκουσ’ ο πρωτομάστορας και του θανάτου πέφτει.
    Πιάνει, μηνάει της λυγερής με το πουλί Ï„’ αηδόνι:
    Αργά ντυθεί, αργά αλλαχτεί, αργά να πάει το γιόμα,
    αργά να πάει και να διαβεί της Άρτας το γιοφύρι.
    Και το πουλι παράκουσε κι αλλιώς επήγε κι είπε:
    “Γοργά ντύσου, γοργά άλλαξε, γοργά να πας το γιόμα,
    γοργά να πας και να διαβείς της Άρτας το γιοφύρι.”

    Να τηνε κι εξαναφανεν από την άσπρην στράτα.
    Την είδ’ ο πρωτομάστορας, ραγίζεται η καρδιά του.
    Από μακριά τους χαιρετά κι από κοντά τους λέει:
    “Γειά σας, χαρά σας, μάστοροι και σεις οι μαθητάδες,
    μα τι έχει ο πρωτομάστορας και είναι βαργιομισμένος;
    “Το δαχτυλίδι το ‘πεσε στην πρώτη την καμάρα,
    και ποιός να μπει, και ποιός να βγει, το δαχτυλίδι νά ‘βρει;”
    “Μάστορα, μην πικραίνεσαι κι εγώ να πά σ’ το φέρω,
    εγώ να μπω, κι εγώ να βγω, το δαχτυλίδι νά ‘βρω.”
    Μηδέ καλά εκατέβηκε, μηδέ στη μέση επήγε,
    “Τράβα, καλέ μ’ τον άλυσο, τράβα την αλυσίδα
    τι όλον τον κόσμο ανάγειρα και τίποτες δεν ήβρα.”

    Ένας πηχάει με το μυστρί κι άλλος με τον ασβέστη,
    παίρνει κι ο πρωτομάστορας και ρίχνει μέγα λίθο.
    “Αλίμονο στη μοίρα μας, κρίμα στο ριζικό μας!
    Τρεις αδελφάδες ήμαστε, κι οι τρεις κακογραμμένες,
    η μια ‘χτισε το Δούναβη, κι η άλλη τον Αφράτη
    κι εγώ η πλιό στερνότερη της Άρτας το γιοφύρι.
    Ως τρέμει το καρυόφυλλο, να τρέμει το γιοφύρι,
    κι ως πέφτουν τα δεντρόφυλλα, να πέφτουν οι διαβάτες.”

    “Κόρη, το λόγον άλλαξε κι άλλη κατάρα δώσε,
    πο ‘χεις μονάκριβο αδελφό, μη λάχει και περάσει.”
    Κι αυτή το λόγον άλλαζε κι άλλη κατάρα δίνει:
    “Αν τρέμουν Ï„’ άγρια βουνά, να τρέμει το γιοφύρι,
    κι αν πέφτουν Ï„’ άγρια πουλιά, να πέφτουν οι διαβάτες,
    τί έχω αδελφό στην ξενιτιά, μη λάχει και περάσει.

  4. Wów @Bruno! *_* Ik had wel gelezen dat er een volkslied over bestond (3de paragraaf), maar dacht dat “de brug van Arta” tegenwoordig ook als uitdrukking of gezegde werd gebruikt in de spreektaal (afgeleid uit de laatste paragraaf). Maar dat is dan blijkbaar niet het geval. Toch heel erg bedankt hoor!

  5. Ah, toch wel @Roosje. Je zou iets kunnen zeggen in de trand van:
    Σε σύγχρονο «γιοφύρι της Αρτας» εξελίσσεται το σχέδιο…
    Je zou kunnen zeggen dat het voor heel wat Griekse werken zou kunnen worden gebruikt 😉

  6. Ha, zeg dat wel! 😉
    En wordt het regulier gebruikt in de gesproken taal of is het eerder een uitdrukking die in de geschreven taal voorkomt?

  7. Was het verhaal van Ismail Kadere’s ‘To gefiri me treis kamares’ niet geinspireerd op die legende ?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *