Vandaag vieren Stavros en Stavroula hun naamdag in Griekenland. Zoals sommigen onder u misschien wel weten, betekent Stavros “kruis” in het Grieks. Vandaag wordt namelijk herdacht dat Helena, de moeder van keizer Constantinos I, die Constantinopel stichtte, het enige echte kruis waarop Christus was gekruisigd, heeft ontdekt.

Het was 326 en Helena, een vroom christen, wilde een relikwie voor de nieuwe stad Constantinopel. Ze trok naar het heilige land en ging op zoek naar de plaats waar Christus gekruisigd was. Eenvoudig was het niet, en ze moest daarvoor een tempel, gewijd aan Afroditi, neerhalen. Bij de graafwerken stootte ze op de resten van 3 kruisen, zo gaat de overlevering. Om te weten te komen wat nu het echte kruis van Christus was, werd er een zieke vrouw bijgehaald, die ten dode was opgschreven. Stukken van de 2 kruisen van de dieven, die samen met Christus waren gekruisigd, werden aan haar gegeven, en er gebeurde niets. Bij het 3de stuk van het kruis, genas de vrouw opeens wonderbaarlijk.

Helena liet een kerk bouwen op de plaats waar het kruis werd gevonden – de kerk staat er nog: het is de Heilige Grafkerk in Jeruzalem. In die kerk zette ze de overblijfselen van het kruis. Die werden een paar eeuwen later meegenomen door de Perzen die een bezoekje hadden gebracht aan Jeruzalem. De Byzantijnse keizer ging het kruis weer halen en bracht het terug naar Constantinopel, en nadien weer naar Jeruzalem.

Helena vond ook nog eens de spijkers waarmee Christus aan het kruis was genageld. Die nam ze mee naar Constantinopel, waar haar zoon ze in een paardenbit en een helm verwerkte, om succes af te dwingen tijdens zijn militaire campagnes.

De ontdekking van het enige en echte kruis, was het begin van een hele koehandel in relikwieën, die zich over heel Europa verspreidde en in de Middeleeuwen een hoogtepunt bereikte.

Vandaag wordt er in Griekenland gevast – voor diegenen die zich daar aan houden. Op kantoor heb ik al collega’s linzen zien eten, en de zoetigheden die collega Stavroula hen aanbood, werden netjes geweigerd of opgeborgen tot morgen.