De container van de Hulpkaravaan wordt uitgeladen aan het basketbalstadion

De laatste maand van dit jaar heb ik mijn weinige vrije tijd besteed aan de Παμπειραϊκή Πρωτοβουλία για τους Πρόσφυγες, het vrijwilligersinitiatief dat de vluchtelingen opvangt in de haven van Piraeus. Twee keer zijn er mensen van de Hulpkaravaan naar Griekenland naar Piraeus gekomen, en ik heb hen in contact gebracht met de mensen van het initiatief. De eerste keer zijn er mensen van de Hulpkaravaan komen kijken hoe ze een container met hulpgoederen vanuit Rotterdam tot bij de vrijwilligers konden krijgen. Bij een tweede bezoek van de mensen van de Hulpkaravaan, werd de container van de containerhaven in Piraeus overgebracht naar een opslagruimte in Hellinikon, de oude luchthaven, meer bepaald in het oude basketbalstadion.

Het oorspronkelijke idee was om de container van de Hulpkaravaan aan de Terminal E1 in de haven van Piraeus te zetten. Telkens er een boot aankomt, zouden de vrijwilligers dan spullen uit de container kunnen halen om ze aan de vluchtelingen uit te delen, voor die hun reis verder zetten richting Eidomeni. Maar de situatie verandert zo snel en zo vaak, dat men het plan moest laten varen. November en begin december kwamen er beduidend minder vluchtelingen aan in Piraeus. Zoals ik gisteren al had geschreven, dacht men dat dit kwam omdat Turkije beter aan het controleren was (na de overeenkomst met de EU, in ruil voor 3 miljard euro), maar het bleek dat de tijdelijke luwte te wijten was aan een tekort van rubberbootjes. De smokkelaars kopen die bij Chinese handelaars, maar het aanbod kon de vraag niet volgen. De vluchtelingencrisis is vooral een lucratieve zaak, met een circuit dat volledig zwart is.

De bordjes om de mensen naar de bussen te brengen, worden steeds professioneler

In hoeverre het busvervoer van Piraeus naar Eidomeni in het zwart gebeurt, is me nog steeds niet duidelijk. De vluchtelingen kopen op de eilanden een ferrieticket in combinatie met een ticket voor de bus naar Eidomeni. Ik heb al gezegd dat de ferriemaatschappijen hier goed aan verdienen, en ik ben niet de enige. De laatste weken staan er op de kaden van de ferriehaven mensen met heuse bordjes in het Arabisch om de mensen naar de bussen te brengen. Maar de tickets zien er niet echt legitiem uit.

Een paar weken geleden sloot de politie van FYROM de grens in Eidomeni, en enkel mensen van Syrische, Iraakse of Afghaanse nationaliteit konden er door. De andere nationaliteiten zaten vast in een niemandsland. Pas toen maatschappijen zoals HP, die een aantal containers op de treinen hadden klaar staan, begonnen te klagen dat ze de grens in Eidomeni niet meer over konden (toevallig lopen de sporen ook langs dat dorp), schoot de Griekse overheid in actie. Een heel aantal vluchtelingen werd teruggebracht naar Athene, waar ze van hot naar her werden gestuurd, om uiteindelijk tijdelijk onderkomen te vinden in het hockey stadion op het domein van Helliniko. Deze mensen kunnen nu op de steun rekenen van vrijwilligers en van de spullen die Hulpkaravaan naar Griekenland stuurt.

Eergisteren kwam de Παμπειραϊκή Πρωτοβουλία για τους Πρόσφυγες voor het eerst op televisie, uiteraard op de openbare zender. De privézenders tonen verbluffend weinig nieuws over de vluchtelingen. U ziet het fragment hier onder. In een van de vensters ziet u een aantal vrijwilligers van het initiatief. Wonderlijke mensen, zoals ik zelf heb gezien. Twee weken geleden kwam Frosso, een bejaarde buurtbewoonster, haar hulp aanbieden. Frosso is 73, en haar grootouders zijn moeten vluchten uit Klein-Azië en hebben zich gevestigd in Keratsini. Ze wilde iets terugdoen voor de vluchtelingen en vroeg of ze kon koken in de terminal. Niet echt een goed idee, want de vluchtelingen zijn gehaast om naar de bussen te gaan, en hebben niet echt tijd om een gekookte maaltijd te eten. De meesten willen droge voeding met veel calorieën, zoals noten en rozijnen. En er zijn natuurlijk vluchtelingen die helemaal zeeziek van het schip komen en niet meteen zin hebben om iets te eten. Frosso helpt ondertussen bij het uitdelen van droge voeding.

Er is Negia, een Cubaanse die met een Griek is getrouwd en een heel groot hart heeft. Er is Tassos, die lid is van Solidariteit Piraeus, en al 3 jaar zonder elektriciteit leeft omdat hij geen inkomen meer heeft. Zijn vader was ook een vluchteling uit Klein-Azië. Het verklaart waarom Grieken zo onbaatzuchtig willen helpen. De geschiedenis van het vluchten zit nog in de genen van vele families. Tassos vertelt me verder nog dat zijn vader roodharig was met blauwe ogen en door de Duitse bezetter werd gezien als Brits spion en naar een werkkamp werd gestuurd. Hij ziet in de Duitse druk op Griekenland nu een herhaling van de geschiedenis. En dan is er Kostas, die dakloos is en in een opvangzaal in de ferriehaven van Piraeus sliep, tot hij werd opgenomen in een gezin van Solidariteit Piraeus. Tassos en Kostas, slechts 2 voorbeelden van mensen die niets hebben en toch alles geven om de vluchtelingen te helpen. Dat is de Παμπειραϊκή Πρωτοβουλία για τους Πρόσφυγες. Tijdens het interview komen Sotiris Alexopoulos en Ioanna Iliadi aan het woord. Sotiris is zelf werkloos, ook lid van Solidariteit Piraeus, en zo wat de leider van het vrijwilligersinitiatief. Je komt hem doorgaans tegen met een telefoon aan zijn oor. Hij heeft heel wat voor mekaar gekregen in de opvang van de vluchtelingen. En Ioanni is journaliste, die haar kennis meedeelt met het initiatief. Ioanna is de eerste Griekse vrouwelijke gevechtspiloot geweest. Interessante mensen, allemaal, zoals ook de medewerkers van de Hulpkaravaan naar Griekenland zullen kunnen beamen.