De Lage Landen hebben Jan Klaasen, de Britten hebben Punch and Judy, en de Grieken hebben Karagiozis. Karagiozis is een figuur uit het schaduwtheater, inderdaad, zoals we dat kennen in bvb. Indonesië. De figuur van Karagiozis is in Griekenland terecht gekomen via de Turkse overheersing. De Turken hebben hun versie van het schaduwtheater met de naam Karagöz, wat “zwart-oog” betekent, maar hij zou zelfs tot in de Arabische landen bekend zijn. Karagiozis heeft een bult, een grote neus en een bijzonder lange rechterarm. Hij is straatarm, loopt steeds blootsvoets, woont in een boederijtje met zijn vrouw Aglaïa en zijn drie zoontjes. Hij probeert op allerlei sluwe manieren aan geld te geraken om zijn familie van eten te voorzien. Hij is trouwens enkel geïnteresseerd in eten en slapen. De avonturen van Karagiozis spelen zich af in de periode van de Ottomaanse overheersting. Zijn tegenspelers zijn altijd dezelfde archetypes: de vizier (de overheerser), Chadziavatis (zijn eerlijke vriend die bijna altijd deze zijde kiest van de overheerser), Barbas Jorgos (de typische Griek van het platteland die nog niet is beïnvloed door het leven in de stad), Stavrakas (de “macho”, die vaak wordt vereenzelvigd met de remetiko-muzikant uit Piraeus), Sior Dionysos (een “edelman” uit Zakynthos, een zelfverklaarde aristocraat met Italiaanse trekjes), Morfonios (een lelijkaard met Europse scholing die zichzelf erg mooi vindt), Solomon (een rijke Jood), Fatme (de mooie dochter van de vizier en lustobject) en Veligekas (de Albanese lijfwacht van de vizier). De verhaallijn is bijna altijd dezelfde: de vizier heeft een probleem en wenst een oplossing. Dit komt Karagiozis ter ore en die probeert de vizier te helpen of te bedotten. De andere figuren spelen hun rol in het verhaal en tenslotte wordt Karagiozis beloond of gestraft.
De Karagiozis-speler neemt traditioneel alle stemmen voor zich. Er hoort ook een typisch muziekje bij het toneelstuk en Karagiozis danst en zingt de hele tijd van “oppa oppa oppa”. Karagiozis-spelers worden steeds maar zeldzamer, maar toch blijft het schaduwtheater populair, wellicht omdat de verhaallijnen worden aangepast aan de dagelijkse realiteit, zodat het vaak satirisch wordt.
“Karagiozis” is ondertussen min of meer een scheldwoord geworden in het Grieks. Iemand wordt Karagiozis genoemd als hij zichzelf aanstelt, als een nar. Ook wordt bijvoorbeeld gesproken over het “huwelijk van Karagiozis” (Ο γάμος του ΚαÏαγκιόζη) als men het heeft over een schertsvertoning.
Wil u meer weten over het fenomeen Karagiozis dan kunt u het Karagiozis museum bezoeken in Maroussi, een van de noordelijke voorsteden van Athene.