Het is vandaag precies 50 jaar geleden dat Grigoris Lambrakis overleed aan de verwondingen die hij 5 dagen eerder had opgelopen na een aanval van extreem-rechtse figuren toen hij sprak op een anti-oorlogsbetoging. Lambrakis was dokter, zeer succesvol atleet en lid van de medische faculteit van de universiteit van Athene, maar hij was bovenal vredesactivist.
Tijdens de Duitse bezetting van Griekenland, was hij actief in het verzet. Hij stichtte tijdens de oorlog de vereniging van Griekse atleten en organiseerde regelmatig competities. De opbrengst van die wedstrijden bracht hij naar de voedselbanken, want de Griekse bevolking leed verschrikkelijke honger tijdens de bezetting van de nazi’s.
Na de oorlog zou hij in zijn dokterspraktijk de armsten gratis helpen. Hij stapte eveneens in de politiek en koos hij resoluut voor links. Hij was geen communist; maar sloot zich aan bij Verenigd Democratisch Links, de enige officiële linkse partij die Griekenland na de burgeroorlog (de communistische partij was verboden in die jaren).
Hij nam regelmatig deel aan protestmarsen en vredesbetogingen en was duidelijk een doorn in het oog van de opeenvolgende Griekse regeringen. Tijdens een mars waarbij hij een doek droeg met daarop het woord HELLAS, werden heel was actievoerders, onder wie Mikis Theodorakis gearresteerd. Lambrakis genoot van zijn parlementaire onschendbaarheid, en kon de mars uitlopen.
Maar het was niet naar de zin van de overheid, wiens rol nooit helemaal is uitgespit in de gebeurtenissen die volgden op de vredesmars van april 1963. Een maand later namelijk, op een samenkomst in Thessaloniki tegen de oorlog, werd Grigoris Lambrakis op het hoofd geslagen door twee mannen, Emmanouil Emmanouilidis en Spyros Gotzamanis, die zich meteen uit de voeten maakten. De aanvakl gebeurde voor de ogen van heel wat politieagenten. Officieel luidde het dat het de parastaat was die de aanslag op haar geweten had.
Lambrakis was zo zwaar geraakt, dat hij op 27 mei 1963 aan zijn verwondingen overleed. Zijn dood leidde tot grote betogingen. Meer dan een half miljoen mensen kwamen op straat in Athene om te protesteren tegen de rechtse regering die er van werd beschuldigd om extreem-rechts een hand boven het hoofd te houden. Twee onderzoeksrechters vonden na de moord dat er banden waren tussen extreem-rechtse middens en de Griekse politie. De onderzoeksrechters verloren hun baan tijdens de militaire junta na 1967.
We zijn nu 50 jaar verder, en de politieke en sociale spanningen die hebben geleid tot de moord (want dat was het) van Grigoris Lambrakis, zijn weer volop actueel. In heel Griekenland mogen overal wel straten naar de vredesactivist zijn genoemd, maar hoeveel Grieken weten nog wie Grigoris Lambrakis was? Leert men eigenlijk nog wel iets van het verleden?
In plaats van steeds maar weer die Oudegriekse geschiedenis te herkauwen en leerlingen te indoctrineren hoe dapper de Grieken wel waren, zou de film “Z” van de Griekse regisseur Costas Gavras verplichte kost moeten worden in de scholen, nu meer dan ooit. “Z”, ofwel “Ζει”, “hij leeft”: de naam van de film was niet toevallig.
En misschien moeten de woorden van Costas Gavras meteen ook meegegeven worden. De man was geboren in een dorpje in de Peloponnesos. Zijn vader was tijdens de Duitse bezetting lid van EAM, de Griekse verzetsbeweging die gesteund werd door de communistische partij. Wegens deze affiliatie kon de jonge Costas in Griekenland niet aan de universiteit studeren, of zelfs uitwijken naar de Verenigde Staten. Daarom was hij gedwongen om uit te wijken naar Parijs, waar hij rechten studeerde en nadien een gevierd filmregisseur werd. Of hoe Griekenland er keer op keer in slaagt om zijn grote talenten het land uit te schoppen.
Dank voor dit mooie stuk @Bruno.Alle weldenkende mensen hier kennen het verhaal natuurlijk en het zou gemakkelijk zijn om te redeneren:”Deze geschiedenis kennen we zo langzamerhand wel”.Maar juist daarom is het zo belangrijk om het juist wél nog eens te memoreren.Een stuk recente geschiedenis waar Griekenland in deze bange tijden niet genoeg aan herinnerd kan worden:Een waarlijk heldhaftige, openlijk “linkse” held,waar het land altijd trots op kan blijven zijn.Nogmaals dank!
Nog even er bij vermelden dat de opdracht tot de dodelijke aanslag op Lambrakis was gegeven door “Von” Giosmas, de bekendste Griekse collaborateur, die samen met de Duitsers was vertrokken, en toen hij terugkwam gedurende 3 jaar werd vastgezet. Collaboratie wordt licht gestraft in Griekenland, blijkbaar. Ik heb Giosmas hier ook al een keer vermeld: http://btersago.com/blog/?p=8331
En dit verhaal, dames en heren, is dat van Stay-Behind. De grootste smeerlapperij die na WOII op Europa werd losgelaten. Het begon al met de Dekemvriana in 1944, passeerde met een knal langs de Gorgopotamos-brug en in stilte via de coup van 1965 die werd opgezet met CIA-verantwoordelijke Maury, de fratsen van KYP-er Konstantinos Plevris en als apotheose de kolonels marcherend volgens de orders van het plan “Prometheus”. Italianen noemen het “Gladio” of “Rosa dei venti” maar het beest heeft vele namen. Komt het bij het schijnsel van deze Gouden Dageraad weer tot brullen?
Juist zo, @Stijn.Nog een klein stapje terug en we hebben weer eens boven water gehaald dat Churchil en het “vuige Albion” er voor gezorgd hebben dat Griekenland in de aftermatch van WW2 nooit een kans gehad heeft.Tot aan de dag van vandaag is de
fascistische colloborateurskliek,die Winston met zijn met precisie uitgelokte Dekemvriana-oorlog aan de macht hielp,de baas in het Godenland.Allemaal nazaten/poltici van die foute kliek die met de Bezetter heulden.Allemaal dezelfde foute bloedgroep van XA tot PASOK.
En dan zegt Ilias Panagiotaros via Dateline van het Australian Network SBC tegen de Grieken: “Kill Bankers, not Yourselves”.
Spreekt me eigenlijk wel aan.Zal dus ook wel fout zijn.
de precieze datum is daar waar Aleko dat plaatst bij de einde van de WO2 churchil en de Atheense bezetting van de Engelsen.nu is de vijand de isalm toen waren de rooien. helaas hebben wij in Glyfada een misdaad begaan. had nooit moeten gebeuren. maar ja!! tegen de napalms wat doe je er aan?? en tegen je eigen familie vechten??hoe diep ook je hard had begraven is moeilijk.Ψυχη βαθια??
Eergisteren naar een concert zitten luisteren vanop mijn balkon ter ere van. Hij is hier vlakbij in de buurt vermoord, ‘sto Kapini’ met Ermou. Het deed echt wel wat.
(Sto Kapani :-))