Afzichtelijk, gehavend, een vergeetput. Omhooggevallen balkangat. Terminus voor gestrande marginalen, paupers en gebochelden, stapelplaats voor pestlijders en leprozen.  Druk, druk, claustrofobisch druk; luid, zweterig, strompelend. Stinkend, gedrenkt in bruinige smog. Het zieke, achtergestelde, fluimende broertje.
Neen, ik was niet meteen onder de indruk van Thessaloniki, Griekenlands tweede stad, de hoofdstad van Macedonië, in het noorden. In het jaar 2000 was ik er voor het eerst, tijdens een roadtrip van Chalkidi naar Kastoria. Ik wilde er zo snel mogelijk weg, en nooit meer terug.
Maar het lot – zoals dat alsmaar weer gaat met dat lot – wilde het anders.
Kort erna kwam ik in Athene wonen, en enkele jaren later vond mijn schoonzus haar geluk in Thessaloniki. Daar gingen we dus, de auto in, een dikke vijf uur heen, een dikke vijf uur terug.
Eén keer, twee keer, drie keer. ‘Een tweedehands Athene, zonder de attracties en het wow-effect’ oordeelde ik toen, al wat milder geworden.
Vier keer, vijf keer, …
En dan zag ik het: het Aristotelousplein in de ochtendzon, de geheimzinnige Witte Toren, de gonzende zeedijk, de rotonda, Agios Dimitrios, de oude bovenstad, met het kasteel en het Vlatodonklooster, de winkels in Tsimiski en Mitropoleos, de tsoureki van Terkenlis, pastourmadopites, de Joodse herenhuizen, mensen op straat, avonden in de Ladadika, nachten om in de straten te verdwalen.
Wat een energie, wat een geborrel en gebruis. Thessaloniki is de laatste halte voor Anatolië, en de ingang tot de Balkan, die mysterieuze tolkienwereld bevolkt met Slaven en Serven, Bulgaren en Transsylvaniërs, Albanezen en Kosovaren. Byzantische bloeiplaats, geboorteplaats van Attaturk, Jeruzalem van de Balkans, theater van de Macedonische strijd.  Een kruispunt van wegen, religies, culturen en continenten. Klein-Istanbul, eerder dan tweedehands Athene. Een stoofpot van mensen, een stad op mensenmaat.
Wat een plek, wat een heerlijk afzichtelijke, gehavende vergeetput.  Wat een  aanstekelijk grijnzend achtergesteld broertje.  Luister naar Mitropanos, van het beste dat de Griekse muziek te bieden heeft, en verdwaal in de straten van dit sprankelend, opwindend, omhooggevallen balkangat.
όμοÏφη θεσσαλονίκη 🙂
Inderdaad een stad die haar schatten en geheimen angstvallig verbergt, eerder dan ermee te pronken. Je moet er moeite voor doen om haar te ontdekken, maar hoe bruisend! De eerste keer logeerde ik in een volkswijk, en was ik op slag “verkocht”!
Συνφωνω απολυτα για το τσουÏεκι, εχει και στο σταθμο του Κτελ καταστημα ο ΤεÏκενλης και βολευει απ το αεÏοδÏομιο για ΔÏαμα και οι παστουÏμαδοπητες ωÏαιες αλλα ξεχνας Θεσαλονικη χωÏις μπογατσα και ΜΠΑΟΚ δεν γινεται.
παλιοτεÏα λεγαμε Θεσσαλονικη = εκθεση ,χοτ ντοκ και μαυÏη μπυÏα.
Knap verwoord Hans!
Je vergeet nog de ‘smaken- en geurenroute’ doorheen de agores Modiano, Kapani, Bezesten, de Joodse markt, Kreatagora, …
Maar ook de talrijke leuke musea/monumenten: Archeologisch museum, Byzantijns museum, Makedoniko mouseio, Laografiko mouseio…
En vergeet ook niet de oude havenkaai (in de buurt van de Ladadika) met gerestaureerde depots en herbestemd als filmmuseum, fotografie museum, museum voor hedendaagse kunst, enz. Ook daar kan je lekker eten en loungen in de ‘Kitchen Bar’.
Naar plateia Vardari heb je tussen Tsimiski en Egnatia ook nog een agora met textielproducten. Op zich niet interessant maar ‘s avonds verandert dit in een drukke uitgaansbuurt voor jongeren met talrijke ‘barrakja’ en bruine caféetjes. Een aanrader voor de rockers onder ons!
Je kan ook interessante monumentenwandelingen maken doorheen Hellenistische, Romeinse, Byzantijnse, Ottomaanse en Joodse monumenten.
Kortom, een citytrip waard en zoals je het zegt Klein-Istanbul!
En Panorama met zijn triangels.
@Christo, goede tips!
@Tzimi: Panorama heeft me voorlopig nog niet kunnen bekoren, maar ik ben er nog maar 1 keer geweest.
Met Athene was het liefde op het eerste gezicht, en ben altijd Athenomaan gebleven… Pas later leerde ik Thessaloniki kennen en fel waarderen: mooie stukjes worden hierboven geschreven over die verleidelijke stad.
Zelf heb ik op een blauwe maandag nog eens een artikeltje geschreven over de architectuur van Thessaloniki, en op zoek naar een spoor daarvan op het web stootte ik op dit verhelderende artikel over het verleden van de stad, dat haar heeft gemaakt tot wat ze nu is: http://kees-klok.blogspot.com/2009/09/de-metamorfose-van-thessaloniki.html
ik rij liever van uit de noorden de oude weg naar thessaloniki , en bij Agios Basileios de berg op naar Chortiatis en via Panorama naar de stad. het is echt een panorama view van de stad.
ik kom van klein kind in Thessaloniki, in Triandria waar mijn tante woont.in de jaren 70 en 80 was de Thessaloniki fair interessant.veel mensen een echte gebeurtenis. nu minder al was ik in Januari ook daar bij een beurs voor boeren en andere agri beroepen. veel mensen mooi weertje , prachtig.Thessaloniki heeft helaas veel van dezelfde ziektes als alle griekse steden. veel beton, weinig groen. prachtig mooi oude huizen die alleen staan te vervalen, jammer.
Een pareltje van een tekst, Hans Brems.