Ik probeer nu al drie jaar te begrijpen hoe het zit met de verhouding tussen de Griekse regering en de trojka, en ik moet toegeven dat ik er nog steeds niet uit ben. Afgelopen weekend is het alleen maar ingewikkelder geworden. Zaterdagnacht keurde een meerderheid in het parlement de begroting voor 2014 goed (onder protest van afgevaardigden van ADEDY en GSEE op het Syntagmaplein – de opkomst was bijna nihil). Deze begroting zou er voor zorgen dat er terug economische groei komt in Griekenland, volgens de premier. En het primaire surplus dat zal worden gegenereerd (geld dat overblijft wanneer de interesten en maandelijkse afbetalingen van de leningen zijn gebeurd, zal Samaras gebruiken om aan de gepensioneerden te geven, zo luidde het.
In de begroting zijn nog meer besparingen in gezondheidszorg en sociale zekerheid opgenomen, en wordt de lat voor privatiseringen weer wat hoger gelegd. Saillant detail: de trojka keurt deze begroting niet goed. Ter herinnering: Griekenland staat onder curatele en kan zijn economisch beleid niet meer zelf bepalen.
Later deze week komt een afvaardiging van de trojka weer naar Athene, maar dit keer niet met een volledig technisch team. Er namelijk flink wat wrijving over de hervormingen die Griekenland moet doorvoeren maar nog niet heeft doorgevoerd, en daardoor wordt een nieuwe schijf van de noodlening nog maar eens bevroren. Het is gewoon elke keer hetzelfde.
Afgelopen weekend stuurde het IMF een email waarin stond hoeveel van de structurele hervormingen die Griekenland heeft beloofd, uiteindelijk zijn uitgevoerd. Ik geef het weer in een tabelletje om het wat overzichtelijker te maken:
gepland | uitgevoerd | percentage | |
juni | Â 35 | Â 28 | Â 80% |
juli | Â 26 | Â 15 | Â 58% |
augustus | Â 47 | Â 13 | Â 28% |
Het zou het debat wel wat helpen, mochten we weten om welke hervormingen het precies gaat. Want ik weet wel dat de regering op ramkoers ligt met de trojka over het feit dat mensen die hun lening op hun huis niet kunnen afbetalen, niet langer beschermd mogen worden. De bank moet hun huis in beslag kunnen nemen, volgens de trojka. De regering is het daar niet mee eens, ondanks het feit dat 15% van de mensen die hun leningen niet afbetalen, daar wel de mogelijkheid toe hebben en dus de wet misbruikt die bescherming biedt, volgens schattingen van de banken. Ook wil de overheid de defensie-industrie niet ontmantelen. De defensiebedrijven EAS, ELVO en LARGO zijn verlieslatend volgens de trojka, en moeten worden gesloten. En tenslotte wil de trojka ook dat bedrijven in de privésector vrij mogen zijn om zo veel mensen te ontslaan als ze willen per maand, zelfs al zit het bedrijf niet in slechte financiële papieren.
Maar ik zie in de cijfers nog wel wat anders. Minister van Structurele Hervormingen Mitsotakis kondigde dit weekend doodleuk aan dat de openbare sector opeens niet meer te groot is. Dus voor hem zijn de hervormingen daar wellicht achter de rug. Er is niet 1 ambtenaar ontslagen die is aangenomen op basis van politieke connecties. Alle ontslagen zijn gevallen in zogenaamd zwakke sectoren. Vrijdag, tijdens de herdenking van de moord op Alexis Grigoropoulos, werd duidelijk dat de agent die de tiener heeft neergeschoten, nog steeds op de loonlijst van de overheid staat (weliswaar krijgt hij slechts 30% van zijn loon meer, maar toch). Of de openbare sector na al deze ontslagen efficiënter is geworden, dat is een groot vraagteken. Ik zie het niet.
José Manuel Barosso, grote vriend van de rijkste Griek Spyros Latsis (doet er nu even niet toe, maar het is toch altijd wel goed om mee te geven), prees Griekenland vorige week om zijn hervormingen. Inderdaad, het land heeft een indrukwekkende correctie van zijn fiscaal onevenwicht voor mekaar gekregen. Tegelijk waarschuwde Barosso voor hervormingsmoeheid bij de Griekse bevolking. De voorzitter van de Europese Commissie heeft duidelijk niet met Grieken gesproken: heel veel mensen die ik ken zitten nog steeds te wachten op echte structurele hervormingen. Diegenen die hervormingsmoe zijn, zitten vooral op het pluche van het parlement. Te veel hervormen, kan hen hun lucratieve politieke carrière kosten.
Om het nu even kort samen te vatten: ik heb begrepen dat de trojka niet blij is met de vorderingen. De eurogroep, bij monde van Jeroen Dijsselbloem, is haar geduld aan het verliezen met Griekenland. Barosso prijst Griekenland. En binnen een goede 20 dagen moet Griekenland het voorzitterschap van de EU gaan waarnemen. Als de trojka vanaf januari gaat aandringen dat de begroting, die zaterdag is goedgekeurd, moet worden aangepast, dan gaan we nog heel interessante tijden tegemoet.