Κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης

Het was een tijdje geleden dat ik nog van Yiannis had gehoord. De laatste keer was een maand geleden, toen hij me vertelde dat hij op televisie zou komen. Het was op 7 februari dat hij in de rij stond om zijn aanvraag in te dienen om in aanmerking te komen voor het κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης – het sociale solidariteitsinkomen. Dat inkomen is een initiatief van de Griekse regering om de abjecte armoede waarin ondertussen meer dan 20% van de Griekse bevolking zich in bevindt, aan te pakken. Nu ja, een echte aanpak is het niet; het is eigenlijk meer een kleine verlichting van de ondraaglijke lasten.

Om in aanmerking te komen voor het programma, moet je aan een aantal voorwaarden voldoen. Als je eigenaar bent van onroerend goed, mag de waarde daarvan niet meer dan 90.000 € bedragen. Als je een wagen of motorfiets bezit, mag de waarde daarvan de 6.000 € niet overstijgen. En het gezamenlijke spaargeld (of de waarde van aandelen) van een gezin mag niet hoger zijn dan 14.400 €. Vraag me niet waar de criteria vandaan komen. Uiteraard voldoet Yiannis aan de voorwaarden: hij woont nog steeds in een kelder nabij Patission in centraal Athene, waar hij 120 € huur betaalt. Een auto of motorfiets heeft hij nooit van zijn leven gehad, en aandelen of spaargeld klinken voor hem als science fiction.

Op 7 februari dus, had hij zijn papieren bij zich om zich te registreren in het systeem. Vanaf 5u ‘s ochtends stond hij al met honderden anderen te wachten in de kou en de regen, waar hij opgemerkt werd door de Griekse CNN (die vooral op internet actief is). Niet echt verwonderlijk natuurlijk, want hij schoot in een Kretenzische colère. Neem het hem maar eens kwalijk: hij leeft nu al 6 jaar zonder enige vorm van inkomen, uitgezonderd de 6 maanden dat hij voor de stad Athene heeft gewerkt, en zonder de 70 euro mee te rekenen die hij per maand ontvangt om eten te kopen met de zogenaamde κάρτα σίτησης. [Update: Yiannis vertelde me net dat de κάρτα σίτησης is afgeschaft]

Het was een moeilijke dag voor iedereen, want het systeem dat de aanvragen moest verwerken, liet het voortdurend afweten en kon de stroom van aanvragen niet aan. Maar na lang wachten, lukte het dan toch, en Yiannis kreeg een bewijs dat alles in orde zou komen. Hij zou maandelijks een bedrag van 200 € krijgen. Later op de avond was hij te zien op het journaal van de zender Alpha, waar hij even spreektijd kreeg. Mocht u het willen zien, dan vindt u het interview hier. Ik schrok er van hoe slecht hij er uit zag: hij is 38, moet u weten.

De eerste uitbetaling heeft hij al gekregen, maar hij kan er nauwelijks zijn huur en zijn elektriciteit van betalen. Het geld is bijna uitsluitend naar medicijnen gegaan die hij neemt voor zijn nieren. De regering Tsipras heeft er in ieder geval voor gezorgd dat hij weer naar een dokter kan, ondanks dat hij geen geld heeft. Maar de medicijnen moet hij wel nog steeds zelf kopen.

Vandaag kwam er weer een noodkreet: Yiannis heeft weer helemaal niets. In augustus had ik nog geld voor hem weten te verzamelen, maar dat heeft hij gebruikt om huur, water en elektriciteit te betalen. Dat is zo’n 150 euro per maand. En hij helpt een vrouw in de buurt die door haar man in de steek is gelaten en nu alleen moet zien te zorgen voor haar 3 kinderen, zonder dat ze zelf enige vorm van inkomen heeft. De kinderen krijgen wel af en toe nog wat geld van de vader toegestopt.

Maar ondertussen zijn we ruim 6 maanden verder en Yiannis zit door de reserve heen. Ik weet hoezeer hij zich schaamt om toch weer bij mij aan te kloppen, maar hij is dus weer ten einde raad. Hij staat 3 maanden huur achter, en hij heeft ook nog openstaande elektriciteitsrekeningen. Ik ga hem deze week nog proberen geld te geven: een aantal onder u hebben me namelijk wat geld overgemaakt, dat ik naar hem zal brengen. Ik doe zelf ook nog mijn duit in het zakje, maar het zal nauwelijks volstaan om zijn achterstallige rekeningen te betalen.

Hij is als de dood dat de huiseigenaar, een rijke dokter uit Thessaloniki die niet eens naar het huis omkijkt, met zijn advocaat in Athene zal spreken en hem er vroeg of laat zal uit gooien. En dan verliest hij tegelijk het sociale solidariteitsinkomen. Want daarvoor moet je een adres hebben. De zenuwen gieren Yiannis weer door het lijf. OK, hij is een koppige Kretenzer die nog steeds niet op zijn familie kan rekenen (maar ook daar heeft de crisis toegeslagen – alleen hebben ze nog wel een huis in Heraklio). En soms denk ik wel eens dat hij die koppigheid moet laten varen, maar ik kan hem niet zo maar laten vallen…