Het was een kop in de internationale media gisteren: de helft van de Griekse werkgevers betaalt zijn werknemers niet op tijd het loon uit. Hoewel het probleem natuurlijk veel acuter is geworden en de aantallen zijn toegenomen, is dit iets wat natuurlijk al veel langer gebeurde. Toen ik in januari 2000 neerstreek in Griekenland, had ik een fijne interessante job gevonden in een leuke omgeving. Het ging om een culturele stichting waar ik verantwoordelijk was voor het ontwerpen van websites, het schrijven van scripts en het onderhouden van de servers waarop die sites draaiden. In het najaar van 2002 stond mijn loon opeens niet op mijn rekening. Bleek dat er wat “problemen” waren, maar dat die binnen de 14 dagen zouden worden opgelost. Ik hoorde van mijn collega’s, dat dit in het verleden wel vaker was gebeurd, maar dat het loon wel werd uitbetaald. Voor mij was het een teken om op te stappen. Als Belg vertrouwde ik het zaakje niet meer, maar ik was nog niet genoeg gewend aan de Griekse realiteit en dacht dat zoiets heel uitzonderlijk was. Nochtans werd het loon inderdaad 14 dagen later uitbetaald. Ondertussen, anno 2013, wachten mijn ex-collega’s in de stichting al 5 maanden op hun loon.
En ze zijn dus heus niet alleen. De Studiedienst van de Tewerkstelling van de vakbond van de privésector GSEE heeft een onderzoek uitgevoerd in heel Griekenland en kwam tot vreselijke conclusies. Meer dan 1 miljoen Grieken in krijgen hun loon niet op tijd uitbetaald, maar met meer dan 1 maand vertraging. De verplichtingen blijven echter lopen en de rekeningen blijven binnen komen.
Maar daar blijft het niet bij. De Collectieve Arbeidsovereenkomsten zijn in Griekenland opgeheven en heel veel bedrijven kunnen een bedrijfsovereenkomst aangaan met hun werknemers. In dergelijke overeenkomsten staat vaak zwart op wit dat werknemers het er mee eens zijn dat hun loon slechts om de 3 maanden wordt uitbetaald. Sommige werknemers wachten al een jaar op hun loon. Een vriend van me is al 4 maanden niet meer betaald, en krijgt nu van zijn werkgever te horen dat de lonen met 30% naar beneden gaan. Te nemen of te laten. Wie er niet mee akkoord gaat, kan vertrekken. En natuurlijk worden de lonen die je in dergelijk geval nog te goed hebt, nooit uitbetaald.
En die onbetaalde werknemers zitten werkelijk tussen Scylla en Charybdis. Ze durven niet te klagen tegen hun werkgever, want ze zijn blij dat ze nog werk hebben, en ze ondergaan dus de situatie. Ze zijn officieel niet werkloos, en kunnen dus ook niet naar de arbeidsbemiddelingsdienst stappen. Ze durven ook niet naar de arbeidsinspectie te stappen, want ze vrezen dat ze dan zullen worden ontslagen.
Is er dan geen vakbond, zult u zeggen? In de privésector in Griekenland, is die eigenlijk onbestaande. Ik heb nog nooit in een bedrijf gewerkt waar een vakbondsafgevaardigde was. Ik heb nog nooit werknemers uit de privésector weten deelnemen aan die algemene stakingen die het land zo vaak plat leggen en waar GSEE zo vaak aan deelneemt. Als je het aandurfde, kwam je op straat terecht. In Griekenland ben je als werknemer in een privébedrijf gewoon overgeleverd aan je werkgever. Er zijn heel wat bedrijven waar overuren niet meer worden uitbetaald. Nu de voltijdse contracten zijn omgezet naar deeltijdse, werken mensen vaak nog steeds 8 uur, maar worden ze slechts betaald voor 4 uur werk per dag. In vorige bedrijven verdienden mensen in een kaderfunctie 1500 euro bruto per maand, officieel. 3000 euro werd in het zwart betaald. Een regeling die ze aanvaardden met het mes op de keel. En die 3000 euro, die wordt ondertussen niet meer uitbetaald, want het is crisis natuurlijk. En de arbeidsinspectie kan niets doen, als blijkt dat de papieren in orde zijn.
Om de werknemers dan toch enige vorm van bescherming te geven, had Griekenland collectieve arbeidsovereenkomsten en strenge wetten die collectief ontslag moeilijk maakten. Volgens de trojka maakte dit soort stugge wetgeving Griekenland absoluut niet concurrentieel. Ondertussen zijn een heel aantal van de wetten die de werknemers enigszins beschermden tegen de willekeur van de werkgevers, afgevoerd. En dan krijg je natuurlijk dit soort toestanden zoals de studiedienst aantoont. Jammer dat dit niet in de artikels onder die koppen in de media wordt vermeld.
Dit verbaast je toch niet? Ik woon hier nu al tien jaar en heb nog nooit anders meegemaakt. Het valt me zelfs mee dat kennelijk de helft van de werknemers hun geld wel op tijd krijgt. Ik heb hier gehoord van een zeer respectabel en in aanzien hoog staand en door iedereen gewaardeerd werkgever. Eigenaar van een groot gerenomeerd hotel. Maar oh ja hij betaalde zijn werknemers te laat, te weinig of in het geheel niet. Heerlijk om dan toch nog zo gewaardeerd te worden.
Het lijkt wel alsof de Grieken nooit hebben geleerd pas iets aan te schaffen of in te huren als je daar geld voor hebt…. Of het nu gaat om materialen, wasmachines, schoonmakers of ander personeel. Het is zo gebruikelijk om niet of pas na zoveel maanden te betalen. Wij-zuinige hollanders- hebben geleerd: eerst sparen dan pas kopen of inhuren!
@Ber, het is zo simpel niet. Mijn ex-collega’s die al 5 maanden niet meer zijn uitbetaald, boeten indirect voor de hercapitalisatie van de banken. De eigenaar van de stichting heeft zijn fortuin gemaakt met een bank die nu moet worden gehercapitaliseerd.
Andere ex-collega’s hebben hun loon nog niet gekregen, omdat de overheid het teveel aan BTW niet terugbetaald heeft aan de bedrijven, waardoor die in financiële moeilijkheden komen.
Maar er zijn natuurlijk bedrijfsleiders die gewoon misbruik maken van de toestand en niet uitbetalen, om zo het geld interest te laten opbrengen. Ze zitten allemaal tegen het randje van het wettelijke te werken (aan de foute kant van het randje weliswaar).
Na twaalf jaar Griekenland doet bovenstaande post mij niet verbazen. ik heb heel wat meegemaakt met griekse werkgevers.Te laat betaalde lonen, helemaal geen loon, de helft zwart betaald, zonder IKA, ik heb het allemaal meegemaakt. De crisis heeft er wel voor gezorgd dat je nu ook als vuil door de werkgever wordt behandeld, voor jou immers honderden anderen die jouw job maar wat graag willen hebben. Vele werkgevers gebruiken als het hen uitkomt de crisis, ik werd ineens 400 euro(!) op mijn loon gekort maar ik mocht wel per maand vijf (!) uur minder werken , als ik het er niet mee eens was kon ik vertrekken. Ik ben vertrokken, ik was het vechten tegen de bierkaai zat. Ik heb nu minder te besteden maar ik heb mijn zelfrespect, zelfvertrouwen nog en dat is me ook veel waard. Ik voel me weer mens in plaats van slaaf.
zuinige Hollanders!!!Îα τα λες αυτα αλλου. τεÏμα Ï„ αστεια. μας ξεÏεται και σας ξεÏουμε.
http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/schulden
http://www.trouw.nl/tr/nl/4504/Economie/article/detail/3455160/2013/06/08/Ook-huizenbezitter-klopt-nu-aan-bij-schuldhulp.dhtml
θα ελεγα ειναι ο καπιταλισμος ηλιθιε! αλλα το ειπε ο Μπογιοπουλος και λεω να μην κλεψω σημεÏα.
chapeau sophia ! een paar honderdduizend meer zoals jij en dan misschien…
Wordt het nu al wat duidelijker waarom zo vele Grieken graag hun eigen baas zijn?
Het zijn inderdaad vaak schrijnende toestanden.
Anderzijds is het ook wel zo dat de Griekse werknemers zich als lammetjes laten slachten. Het is begrijpelijk dat iemand tijdens zijn tewerkstelling ‘bang is’; maar zodra je ontslagen bent, moet je niets meer vrezen. Maar ook dan zijn er bitter weinig die de moeite nemen om hun rechten af te dwingen. Het loont nochtans de moeite( tenzij de werkgever werkelijk niet kan betalen natuurlijk), want onheus behandelde werknemers winnen vrij gemakkelijk in de Griekse rechtbanken en krijgen vaak aardige sommen toegewezen. Een dienstverlening die bv de vakbonden zouden kunnen aanbieden, zoals in Belgie…
“In vorige bedrijven verdienden mensen in een kaderfunctie 1500 euro bruto per maand, officieel. 3000 euro werd in het zwart betaald”
?? wiens mes op wiens keel?? ik ken er heelwat die zo betaald worden (NIET bij ons) en die dat lekker prima vinden zo: volledige verzekering, ensima; bijna geen belastingen, geen ektakti eisfora, … het zijn niet allemaal slachtoffers he…
Spijtig genoeg zie ik vluchtelingen / sans papiers / illegalen , (zij die niet omgekomen zijn tijdens de gevaarlijke overtocht tenminste)meerdere ‘knelpuntberoepen’ bevolken. Aangezien deze mensen toch geen rechten hebben en al heel blij zijn wanneer ze 2,5 euro per dag verdienen (of kost en inwoon hebben) , kunnen zij (illegaal) op meerdere plaatsen terecht. Er zijn vele (rijkere) Grieken die van dit aanbod graag gebruik maken.
En als deze mensen hun vergoeding eisen , ondanks alle dreigementen van repatriërering , haal je een geweer of ‘de mannen van Chrysi Avgi’ tevoorschijn en de zaak is geregeld…(remember de aardbeienplukkers in Manolada)
Waarom wil iedereen in Griekenland eigen baas zijn ? Om zelf het genoegen te mogen smaken om met pure machtswellust anders mensen hun leven om zeep te helpen. Tenzij het familie is natuurlijk…
@Hans , niet iedereen weet of heeft zin in de juridische weg. Volgens mijn info staken ze bij justitie meer dan ze werken. Inderdaad chapeau voor Sophia. Jij bent zeker niet alleen , Sophia , ik hoor niks anders. Maar het alternatief voor ‘geen slavernij’ is ‘geen werk’ en dus naderhand armoede. Vakbonden genoeg in Griekenland. Maar enkel voor grote bedrijven en om hun eigen zakken te vullen. Ik hoop dat je je zelfrespect nog lang kan behouden. In Griekenland is zelfrespect enkel voorbehouden aan de vermogenden. Of aan de grafdelver die dat soort rijkelui in de grond mag steken.
… En de Griekse gepensioneerde overgeleverd aan de willekeur van de overheid! Mijn man wacht sinds februari 2013 op de uitbetaling van zijn pensioen IKA/TEAM. Zijn dossier was en is volledig in orde. Via Solvit konden we hier de zoveelste bevestiging krijgen, met de mededeling dat het volledige tegoed tegen midden november 2013 op de rekening zou staan! We zijn december… NIETS. Misschien bedoelden ze november 2014 !?
@Hans, je hebt zeker gelijk: er zijn genoeg mensen die instemmen dat meer dan de helft van hun loon in het zwart wordt betaald. De 2 projectmanagers die ik ken, zijn geen van beiden Grieken. Ze hadden geen keuze. Anders werd iemand anders op hun plaats gezet.
@Steve, ik zal zo meteen een stukje posten met de nieuwsuitzending van Alpha van gisteren.
@Elly: ik heb verhalen gehoord van gepensioneerden die 2 jaar moeten wachten op hun pensioen. Dat lijkt dus ook niet opgelost te raken.
Wel,bij mij hadden ze ook 18maanden nodig om m’n pensioen op punt te stellen.En liegen dat die lui kunnen,tot je hen met de rug tegen de muur plaatst en dreigementen begint te uiten.
Dikwijls niet nodig gerechtelijke stappen te ondernemen.
@bruno – Mijn man wacht niet op zijn pensioen Er was inderdaad een lange wachttijd bij de aanvang, daarna werd hij regelmatig uitbetaald maar heeft IKA/TEAM de betalingen gestaakt sinds februari 2013…
@Steve) Machtswellust is de motor van de Griekse “samenlevingâ€. Zo gaat het in de politiek, op de werkvloer, in de dimosio, pantou …
Etsi bravo @Sophia, ik dacht dat ik de enige was. Op een of andere manier meent de Griek nog steeds het alleenrecht op “πεÏηφάνια†en “αυτοσεβασμό†te hebben.
@Elly, wat?? Zijn pensioen wordt al 10 maanden niet meer uitbetaald?? Zijn er meer mensen in zijn positie?
Ik dacht dat er voorlopig nog wel geld was. Maar volgens de studiedienst van GSEE zou het wel op zijn in 2016.
@Ber, naast het feit dat je comment off-topic is, wil ik nog graag dit meedelen:
http://www.beurs.com/2011/12/06/nederlandse-huishoudens-grootste-schuldenaars-binnen-europa/7758
Ik dacht dat we de mythe van de zuinige, nuchtere Nederlander die alleen maar verantwoorde aankopen doet -eerst spaart en niet leent- al wel achterwege hadden gelaten ondertussen, maar de mythe blijkt vaak hardnekkiger dan de werkelijkheid!
@Tzimi, sorry je was me voor, zie ik nu pas!
Het kan geen kwaad om het twee keer te zeggen.
Toevallig hadden we het er gisteren over met een paar kennissen en vriendinnen, en wat blijkt? Niemand die correct uitbetaald wordt, allemaal moeten ze nog betalingen ontvangen van het seizoenswerk in het toerisme. Ook iemand die voor een lokale krant schrijft heeft, al 6 maanden niks meer gekregen. Iemand anders die voor oad-reizen werkte – een Nederlands bedrijf! – moet nog 4500 euro krijgen en daar heeft ze keihard voor gewerkt. Dit bedrijf is onder curatele gesteld en over een jaar ongeveer zal geweten zijn of er nog vergoedingen worden uitbetaald en aan wie, want er zijn duizenden schadeclaims van hotels, vliegmaatschappijen, personeel, uit even zoveel landen, dus schuif maar aan…
Veel touroperators houden het geld vast en betalen heel laat uit aan de hotels, en dan heb ik het niet alleen over oostblok-bedrijfjes, maar ook over Thomas Cook bvb., dus dit is nog een factor die bijdraagt aan de gehele malaise…
@Nadia, betekent dat ook dat deze mensen in het toerisme hun sociale bijdrage niet hebben betaald, en daardoor ook die 5 maanden werkloosheidsvergoeding van 350 euro niet zullen krijgen?
@Bruno, bij de mensen waarmee ik sprak ging het enkel en alleen om achterstallig loon en laattijdige uitbetaling. Hun ensima zijn wel gewoon aangegeven bij de OAED dus krijgen ze wel hun werkloosheidsuitkering van 350 euro – gedurende 3 maanden hoorde ik – geen 5 maanden dus, maar dat is pas na nieuwjaar.
Het kerstcadeau, zoals dat in Griekenland genoemd wordt – het vakantiegeld – dat is afgeschaft voor de meeste werknemers, en op die manier krijgen ze hun achterstallig loon als toetje met kerstmis, kan je wel stellen. Een vriendin vertelde me dat ze hoopt dat ze haar geld nog gaat krijgen voor de fesstdagen, want die mensen zitten daar echt wel op te wachten.
Er zijn ook hotels, verhuurbureau’s etc.. die correct uitbetalen, dat weet ik, maar dit soort verhalen is toch echt wel schering en inslag tegenwoordig.
Wanneer je in conflict bent met een wergever in de toeristische sector hier is de enige manier gerechtelijke stappen ondernemen, bvb. om je geld te krijgen, maar dan word je wel ontslagen natuurlijk. Ik ken persoonlijk iemand die dat gedaan heeft en in het gelijk werd gesteld.
@NADIA, even een kanttekening, als je een huis wil kopen moet je natuurlijk altijd lenen. Het feit dat veel nl’ers (trouwens ook velen kwamen niet in de verleiding) een te hoge hypotheek genomen hebben heeft ook te maken met de hypotheekrente aftrek (wordt nu ein-de-lijk geleidelijk afgeschaft, gelukkig!). Hoge hypotheekschulden werden als het ware beloond door de regering. Dat wil niet zeggen dat mensen met te hoge hypotheekschulden niet zelf verantwoordelijk zijn. Gek genoeg schijnt nederland ook het land te zijn met de hoogste spaartegoeden op de bank…
@bruno. Inderdaad, Bruno, je leest het goed, al TIEN maanden is het pensioen van mijn man niet meer uitbetaald. Zoals gezegd, de aanloop was traag en ook mijn man moest ruim een jaar wachten vooraleer de z’in pensioenrechten en de uitbetaling “geregeld” waren. Zes jaar lang heeft IKA heel regelmatig het pensioen gestort… tot de laatste storting in januari 2013. Via Solvit werd de toestand onderzocht en IKA beloofde dat alle achterstallige bedragen ten laatste voor eind november zouden gestort zijn. En zoals gezegd, ze hebben het jaartal niet meegedeeld.(Tussen haakjes: Solvit volgt het dossier op de voet en heeft opnieuw contact met de Griekse overheid en IKA – ben benieuwd naar het resultaat! Ik hou je op de hoogte.)
@Bruno. En ja, wij hebben weet van verschillende gelijkaardige gevallen. De uitbetalingen werden gestaakt en je kon je nergens informeren naar het waarom. We zijn verschillende keren naar IKA geweest (in Athene) waar ze ons met een kluitje in het riet stuurden – als we al aan de beurt kwamen want de “spreekuren” waren herleid tot 2 uur per dag en ‘s woensdags was het gesloten. Telefonisch was niemand te bereiken – we hadden verschillende telefoonnummers maar NOOIT werd de telefoon opgenomen. We hebben gefaxt, aangetekende brieven gestuurd, enz. Resultaat: NUL. En nu wachten we op… ja wat, we weten het niet.