Door chronisch tijdgebrek kom ik er niet meer toe om stukken te schrijven, maar ik moet toch echt wel een keer wat meer schrijven over de eerste schijf van de noodhulp die de schuldeisers afgelopen week aan Griekenland beloofd hebben. De reden is dat ik in de media zo veel onzin heb gelezen over de deal, dat ik een en ander toch wel in perspectief wil plaatsen. Zo heb ik gelezen dat er ademruimte komt voor de Griekse economie en dat Griekenland een schuldverlichting krijgt. Is dat echt zo?

Maar laat ons beginnen bij het begin: de statement van de eurogroup na de vergadering. U vindt die hier. Ik ga op die statement een beetje verder in.

Nadat het Griekse parlement 7500 pagina’s met nieuwe wetgeving had goedgekeurd afgelopen zondag, heeft de eurogroep met Griekenland een akkoord bereikt. De parlementsleden hadden 4 dagen tijd gekregen om de voorstellen te lezen en te bediscussiëren. U snapt dat dit gewoon onmogelijk is, maar de tactiek is niet nieuw. Op dergelijke manier zijn alle nieuwe wetten door de Griekse strot geduwd. Wat wel nieuw is, is dat SYRIZA net hetzelfde doet als zijn voorgangers. Een zoveelste slag in het gezicht van de kiezer en een zoveelste ontgoocheling.

Wat houdt dat akkoord in? Dat Griekenland belooft dat het op middellange termijn een primair surplus zal draaien van 3,5%. Die middellange termijn is 2018. Op dit moment draait geen enkel land in Europa een dergelijk primair surplus. Een land dat 25% van zijn BNP heeft verloren, worstelt met een enorme werkloosheid, een vluchtelingencrisis en een totaal wantrouwen van investeerders, zou dit volgens Europa moeten klaarspelen. Meer zelfs: de EU gelooft daar echt in. Een van de schuldeisers, het IMF, is het daar niet mee eens. Het Fonds vindt een primair surplus van 1,5% al “heroïsch”, aldus Christine Lagarde. Overigens vindt dat fonds ook dat de tactiek van de austeriteit niet werkt. Maar daar heeft Europa, en met name Duitsland, geen oren naar.

Maar geen nood: de eurogroup weet er raad mee. Er is namelijk ingestemd met een “contingency fiscal mechanism” (u leest het in de statement) die er zal voor zorgen dat de schuldeisers hun geld zullen terugzien, zelfs als Griekenland het beoogde surplus niet zal halen. Het mechanisme wordt in het Grieks κόφτης (koftis) genoemd: de hakbijl. Als het land de doelstelling niet haalt, wordt er horizontaal gesneden in alle lonen en pensioenen. Dit gaat in tegen de mening van het IMF, dat flink bakzeil heeft gehaald, en de deelname van het Fonds aan het derde noodprogramma voor Griekenland, staat ter discussie.

Verder staat in het statement dat de Euro Working Group weer controleurs naar Griekenland gaat sturen, want eigenlijk heeft het land toch niet alle “prior actions” uitgevoerd die waren overeengekomen. Maar dat was geen reden om althans een deel van de schijf van de noodlening uit te betalen. We kunnen het ons niet permitteren om met een bankroet Griekenland te zitten op het moment dat de Britten zich in een referendum voor Brexit gaan uitspreken. Griekenland krijgt daarom dus niet de volle 10,3 miljard euro, maar voorlopig slechts 7,5 miljard om de eerste noden te lenigen (leningen terugbetalen) en eventueel in de echte economie te pompen (wat dat ook moge betekenen). Pas na de zomer komt de rest van de schijf, maar dan moet Griekenland wel nog meer besparen, privatiseren en wat weet ik nog allemaal. Op dit moment wil de Euro Working Group zelfs het gedeelte van de schijf nog niet storten. Er moet nog meer worden gedaan.

Wat Griekenland nu ook moet doen, is massaal gaan privatiseren. En daarvoor is een speciaal super-Fonds in het leven geroepen dat in de plaats komt van het Hellenic Republic Asset Development Fund. Werkelijk alles komt in het superfonds terecht en er zullen 2 leden van het ESM in de Raad Van Bestuur van het fonds zetelen die mee zullen beslissen over de privatiseringen. 4 van de 5 leden van deze raad zullen moeten instemmen met privatiseringen, maar de inspraak van de Griekse zijde wordt kleiner. Om de een of andere reden gaan de schuldeisers er van uit dat Griekenland nog steeds het vooropgestelde doel van 50 miljard euro gaat halen met de privatiseringen. OK, de verkoop van de oude luchthaven voor 900 miljoen aan de holding waarin Spiros Latsis zit, is opgeschort en zal opnieuw worden gelanceerd voor het driedubbele van de prijs. Maar 2/3 van de haven van Piraeus, de grootste van de Middellandse Zee, is weggegeven aan COSCO voor 386,7 miljoen euro. Werkelijk belachelijk weinig. Het Fonds zal alles voor 99 jaar leasen, dus eigenlijk niet echt verkopen. Maar de privatiseringsoperatie is in ieder geval zo groot, dat ze zelfs Margaret Thatcher zou hebben doen blozen. En is door een radicaal linkse regering gestemd. Tenzij we die omschrijving van Tsipras en de zijnen nu wel achterwege kunnen laten.

Ik las de dag na de overeenkomst dat de Eurogroep toch tot schuldverlichting voor Griekenland heeft besloten. Ik heb de verklaring meermaals doorgelezen, maar ik heb dit helaas nergens kunnen terugvinden. Het is me een raadsel waar de Nederlandse en Vlaamse journalisten dat vandaan halen. Leest u even mee: In line with the 9 May Eurogroup statement, and in view of the forthcoming full implementation of all the prior actions by Greece and completion of the first review, the Eurogroup considered today the sustainability of Greek public debt.

De eurogroep vindt de Griekse schuld dus nog steeds leefbaar. Dan is er toch geen schuldverlichting meer mogelijk? Oh wacht, als Griekenland het surplus van 3,5% haalt in 2018, dan kunnen we er misschien gaan over praten. Maar als Griekenland een dergelijk surplus haalt, dan is schuldverlichting niet meer mogelijk want dan doet het land het bijzonder goed. Zo lees ik deze bijzonder obscene redenering.

Overigens is de eurogroep niet bereid om veel schuldverlichting te geven: laat de privésector er maar voor ophoesten, lijkt de redenering: The Eurogroup recalls the following general guiding principles agreed on 9 May for possible additional debt measures: (i) facilitating market access in order to replace over time public financed debt with privately financed debt; (ii) smoothening the repayment profile; (iii) incentivising the country’s adjustment process even after the programme ends; and (iv) flexibility to accommodate uncertain GDP growth and interest rate developments in the future. Even ter herinnering: in 2012 was er al de zogenaamde PSI (Private Sector Involvement), waarbij heel veel Grieken die staatsobligaties hadden gekocht, hun geld in rook zagen opgaan. We spreken niet over een paar duizend euro hier. En de zelfmoorden onder deze obligatiehouders, zijn bijzonder hoog. Sta me toe ook dit stukje retoriek van de eurogroep erg obsceen te vinden (tenzij ik, zoals nog in 2012, er nog steeds niet van begrijp).

En mocht het vorige nog niet duidelijk zijn, dan leest u dit: For the long-term, the Eurogroup is confident that the implementation of this agreement on the main features for debt measures, together with a successful implementation of the Greek ESM programme and the fulfilment of the primary surplus targets as mentioned above, will bring Greece’s public debt back on a sustainable path over the medium to long run and will facilitate a gradual return to market financing.

WAAR IS DIE SCHULDVERLICHTING? Tenzij men ons, zoals het Griekse spreekwoord het wil, zeewier wil verkopen voor zijden linten.

En mocht dat vervelende verhaal van schuldverlichting toch nog de kop opsteken, dan zal het gebeuren na de Duitse verkiezingen in 2018: The possible debt relief will be delivered at the end of the programme in mid-2018 and the scope will be determined by the Eurogroup on the basis of a revised DSA (Debt Sustainability Analysis) in cooperation with the European Institutions for purposes of taking into account the European policy framework, subject to full implementation of the programme.

Zilch. Nada. Nul. Geen schuldverlichting. Griekenland heeft in het zand gebeten. En ik snap echt niet waarom de juichtrompet schalt. De schijf gaat er weer komen op het allerlaatste moment, net voor Griekenland kopje onder gaat, en zo zal het tot in 2018 verder gaan. En terwijl zinkt Griekenland verder en verder weg.

Excuseert u mijn pessimisme, maar dit is gewoon geen goede overeenkomst.