Ik had deze post al veel langer willen schrijven, maar door een lastige agenda heb ik het altijd uitgesteld. Pavlos Emmanouilidis, een Griek die sinds 1990 in Nederland leefde, hield al jaren een pagina bij op Facebook onder de titel Grieks voor Beginners. Altijd vond hij een interessant verhaal achter een Grieks woord, achter een jaartal of een cijfer en zo heeft hij jaren na elkaar erg leerrijke stukjes geschreven.
Pavlos schreef ook stukken voor het magazine Lychnari – verkenningen in het Griekenland van nu, dat u wellicht meer bekend is dan mij. En tegelijk schreef Pavlos ook een boek “Van Alfa tot Zeus”, dat de geest volgt van zijn stukjes op de facebookpagina.
Pavlos was in Athene eind januari, en we hebben nog contact gehad, maar het lukte ons niet om onze agenda’s op elkaar af te stemmen. Daardoor hebben we elkaar niet kunnen ontmoeten. Zijn laatste boodschap aan mij was “tot de volgende keer”. Helaas zal die volgende keer er niet komen, want Pavlos is overleden op 7 juni aan de gevolgen van maagkanker.
Daardoor is “Van Alfa tot Zeus” een beetje een testament geworden. Dit is wat Pavlos zelf over het boek zei:
Toen ik eind 1990 in Nederland kwam, was mijn eerste fulltime bezigheid Nederlands leren. Op de Volksuniversiteit K&O van Leiden, waar ik met het Nederlands begon te worstelen, was de conciërge een aardige Turkse man. We praatten over alles en nog wat en voor mij was het een goede gelegenheid mijn Turks, dat ik als kind in Istanbul had geleerd, op te frissen.
Een paar jaar later, kwam ik hem op de markt tegen. Of ik iemand kende die Griekse les gaf. Het Volkshuis, waar hij inmiddels werkte, was op zoek naar een docent Grieks. Zo iemand kende ik toen nog niet, maar ik vond het een mooie uitdaging voor mezelf. Ervaring met lesgeven had ik al (weliswaar in wis- en natuurkunde, maar toch), ik was native-speaker en inmiddels was mijn Nederlands voldoende ontwikkeld om voor de klas te durven staan. Het was 1994 en sindsdien is het tot vandaag onafgebroken doorgegaan, tijdens de wintermaanden elke maandagavond.Â
In de lessen probeerde ik, behalve de taal, de cursisten ook een breder beeld van Griekenland te laten zien. In de vorm van artikelen (daarbij heb ik heel vaak dankbaar gebruik gemaakt van mijn Lychnari-archief sinds 1991), muziek en later websites over de Griekse cultuur, geschiedenis, politieke actualiteit etc. De taal is immers niet los te denken van al deze aspecten, die haar eigenlijk mede vormen.
In 2013 ben ik voor de cursisten van dat seizoen de Facebookpagina Grieks voor beginners begonnen, met thema’s over de taal en haar achtergronden. Deze pagina, oorspronkelijk bedoeld voor de zeven cursisten van dat seizoen, werd gaandeweg een uit de hand gelopen hobby met meer dan 1.000 volgers, maar altijd met hetzelfde doel: de Griekse taal met haar achtergronden en wetenswaardigheden voor geïnteresseerden toegankelijk te maken.
Het was deze Facebookpagina die de aandacht trok van de uitgever van Lychnari, die mij benaderde met het idee om er een boek van te maken. Het boek dat u nu in handen hebt.
Ik vertel eerst wat voor boek het nÃet is. Het is geen methode om Grieks te leren (daar zijn aardig wat goede methoden voor), noch een wetenschappelijke studie over de taal, noch een etymologisch woordenboek. Wat het wél is, is een selectie uit de stukken die in de loop van de afgelopen vijf jaar op de Facebookpagina Grieks voor beginners zijn verschenen, waar nodig aangepast op de actualiteit en een paar nieuwe, speciaal voor dit boek geschreven stukken, en dit alles in logische entiteiten gegroepeerd: letters, getallen, het Grieks om ons heen, poëzie et cetera.Â
Een hulpmiddel voor degenen die al een beetje kennis van het Grieks hebben om een aantal onderwerpen uit een andere invalshoek te bekijken en (wie weet?) het ‘o ja!’-gevoel bij hen op te roepen.
Maar ook degenen die nog nooit een poging hebben gewaagd om deze onmogelijke taal te leren zullen hopelijk dit boek waarderen. Het Grieks als taal en de achterliggende verhalen en personages zijn immers vaak zo expliciet aanwezig om ons heen!
Ik raad u aan om de stukjes op de Facebookpagina’s te lezen. Ze zijn heel leerrijk, ook voor iemand die geen Grieks wil leren, en ook voor iemand die de Griekse taal al goed onder de knie heeft. En misschien kan het boek u dan ook bekoren.
Meer informatie over het boek:
Pavlos Emmanouilidis | Van Alfa tot Zeus. Nieuwgrieks in taalverhalen voor beginners en gevorderden. | Paperback, full colour | 160 pagina’s | € 18,90 | Uitgave: Bureau Boudewijn Boer i.s.m. Uitgeverij Wijdemeer. Verkrijgbaar via de boekhandel en http://www.lychnari.nl. Informatie: mailto:bureau@boudewijnboer.nl, +30-(0)6 25 485 318.
In 1998 ben ik begonnen met Griekse les bij het Leidse Volkshuis. Ik hou van talen en Grieks is best een uitdaging. Vervolgcursus gedaan. Het bleef boeien. Pavlos was degene die les gaf. Heel inspirerend. Zo inspirerend dat ik 21 jaar later in een kleine setting nog steeds “les” heb, maar dan bij Pavlos thuis om de paar weken. Leraar werd vriend en vrienden vraag je op je trouwdag. Pavlos vierde zijn 25-jarig jubileum als Nederlands staatsburger. Wij ‘burgerden hem in’ met ontelbare tulpen voor in de tuin. Half mei zouden we nog Griekse les hebben, ware het niet dat Pavlos onderzoeken onderging. Twee weken gelden zouden wij hem nog 1x bezoeken, echter dit lukte niet meer. Een inspirerend en betrokken Griek, man & vriend is niet meer. Sterkte aan iedereen die hem heeft gekend! Vaarwel Pavlos …
Ben en was een volgster van zijn FBpagina. Altijd erg genoten van de mix taal en ‘achtergrondverhalen’, altijd een beetje reizen als ik thuis was, het heimweegevoel ‘naar’ een beetje sussen.
Wat eerst een ‘poosje’ heette wordt ‘eeuwigheid’…. zo triest, zo té jong nog. Van Alpha tot Zeus wordt mijn verjaardagskado, zo wordt eeuwigheid toch ook weer een beetje minder voor altijd ‘weg’. Καλό ταξίδι Pavlos Emmanouilidis en συλλυπητήÏια aan iedereen die hem kende.