Toen de nieuwe regering in juli 2019 aan de macht kwam, keken velen verwonderd op dat het ministerie van Migratie werd afgeschaft. Uiteindelijk ligt Griekenland op de eerste lijn van landen waar migranten en vluchtelingen aankomen en het land krijgt fondsen van Europa om de mensen die aankomen te identificeren en te kijken of ze voor asiel in aanmerking zullen komen.

Van die taak heeft Griekenland zich niet goed gekweten, maar vanuit Europa komt er eigenlijk ook relatief weinig hulp. Er wordt een smak geld tegenaan gegooid en gezegd dat het nadien een Grieks probleem is. Maar goed, dit is stof voor een andere discussie.

Een ministerie van Migratie zou in ieder geval de geldstromen vanuit Europa kunnen beheren en een overzicht behouden van wat er precies op het terrein gebeurt. Maar de nieuwe regering koos voor een repressieve aanpak van het vluchtelingenprobleem.

Daardoor kwam de verantwoordelijkheid te liggen bij het Ministerie voor Burgerbescherming (verantwoordelijk voor de politie). Daar werd een speciale post van Aanvullend Minister gecreëerd met verantwoordelijkheid voor Vluchtelingen.

Die minister verloor vervolgens de bevoegdheid om beslissingen te nemen – die beslissingsmacht werd overgedragen naar de minister van Burgerbescherming Michalis Chrysochoidis. Die leek vooral meer begaan te zijn met het feit dat er vluchtelingen in de kraakpanden van Athene werden opgevangen. Hij besloot met een duidelijk machtsvertoon die kraakpanden te ontruimen en de vluchtelingen – vaak vrouwen en kinderen – naar verafgelegen kampen op het vasteland te brengen.

Blijkbaar had Chrysochoidis het te druk met zijn andere taken, dus hij stond zijn beslissingsrecht af aan de minister van Buitenlandse Zaken Takis Theodorikakos.

Die gaf de bevoegdheid voor migratie dan weer door aan de vice-minister voor Defensie Alkiviadis Stefanis die al verantwoordelijk was voor het overbrengen van vluchtelingen en migranten van de hopeloos overbevolkte kampen op de eilanden naar het vasteland.

Die gaf op zijn beurt de verantwoordelijkheid over de onbegeleide kinderen door aan vice-minister voor Sociale Solidariteit, die samen met de coördinators rechtstreeks verantwoording aan premier Mitsotakis aflegt.

Bent u nog mee? Versnipperde bevoegdheden lijken me vooral te zorgen voor versnipperde besteding van de middelen. Dat zou toch beter kunnen.

Tegelijkertijd doet de Griekse regering al maanden haar best om ons er van te overtuigen dat de crisis voorbij is en dat het grootste probleem op dit moment de migratiecrisis is. Een boodschap die lijkt over te komen bij heel wat Grieken.

Toch vreemd dat je dan geen apart ministerie hebt voor Migratie, als je dan toch denkt dat het zulk een groot probleem is. En kijk, afgelopen week besloot de regering om het afgeschafte Ministerie van Migratie weer op te starten.

De nieuwe minister is Notis Mitarakis, zelf afkomstig van Chios, en wellicht iemand die de situatie ter plekke toch wel enigszins kent. Maar of hij de migratieproblematiek kent? Mitarakis is een econoom. Misschien kan dat wel van pas komen om de fondsen goed te besteden. Vice-minister is Georgos Koumoutsakos, die oorspronkelijk bevoegd was als Aanvullend Minister voor Burgerbescherming (de post die ik aan het begin beschreef).

Nog geen 24 uur na de aanstelling van Mitarakis, stuurde het nieuwe ministerie een bericht dat 11 afgewezen asielzoekers terug naar Turkije zouden zijn gestuurd. Het ging om mensen uit Afghanistan, Pakistan, Somalië, Algerije, Marokko en Tunesië. Goed georchestreerd wellicht. Het zijn de eerste mensen die zijn teruggestuurd in een lange tijd, en de eerste afgewezen asielzoekers die de regering Mitsotakis terugstuurt naar Turkije. Overigens had de regering Mitsotakis begin deze maand een lijst van veilige landen samengesteld en wellicht wordt het moeilijk voor mensen van deze landen om asiel te krijgen: Albanië, Algerije, Armenië, Gambia,  Georgië, Ghana, Indië, Marokko, Senegal, Togo, Tunesië en Oekraïne.

Mitarakis zal in ieder geval verantwoordelijk zijn voor de bouw van de nieuwe gesloten detentiecentra op de eilanden. Vorige week, nog voor zijn aanstelling, was hij nog op Chios, waar hij werd uitgejouwd. Vandaag is hij op Samos, waar een heleboel wooncontainers zijn aangekomen voor het nieuwe kamp. Ook daar kreeg hij een warm onthaal.

De Griekse eilandbewoners zijn er niet voor te vinden dat er op hun eilanden gesloten instellingen zullen worden gebouwd. Politieke analysten beweren dat Mitarakis zal worden opgeofferd, want de migratiepolitiek van de regering Mitsotakis lijkt voorlopig absoluut niet op wat er werd beloofd in de aanloop naar de verkiezingen.

Om dat duidelijk te maken, is er opgeroepen tot een algemene staking op woensdag 22 januari op de eilanden Lesvos, Samos en Chios onder de slogan “Wij willen onze eilanden terug”. En op donderdag 23 januari zakken de prefect en wellicht ook de burgemeesters af naar Athene – en wellicht zullen die dan samen zitten met de kersverse minister van Migratie.

Geen gemakkelijke klus voor Mitarakis. Ik benijd hem niet.