Gisteren kondigde de Griekse premier Mitsotakis op televisie de maatregelen aan om de Griekse economie te ondersteunen in deze coronatijden. Ik laat even achterwege welke susbidies hij aankondigde, want ik wil het vooral hebben op de zware motor van de Griekse economie: het toerisme. Toerisme maakt ongeveer 18% van het Griekse Bruto Nationale Product uit. Officieel werken er 360.000 mensen in de sector die zeer zwaar geraakt is door de maatregelen om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan.

Afgelopen maandag ging de Acropolis terug open voor het publiek en dat was in ieder geval een zeer symbolisch gebaar. De Heilige Rots, zoals hij in het Grieks vaak wordt genoemd, is in vredestijd nooit gesloten geweest. De opening werd gebruikt als public relations stunt om te tonen dat Griekenland klaar is om toeristen te ontvangen.

Mitsotakis kondigde aan dat de grenzen van Griekenland voor buitenlandse toeristen weer open gaan op 15 juni. Op die dag zouden namelijk de toeristische hotels ( hotels die enkel tijdens het toeristische seizoen open zijn) weer openen, hoewel ze enkel op de Atheense luchthaven El. Venizelos kunnen vliegen. Twee weken later, op 1 juli, zouden toeristen rechtstreeks de toeristische bestemmingen kunnen bereiken. Dat betekent dus vluchten op de regionale luchthavens op het vasteland en op de eilanden.

Tot dusver moesten mensen die vanuit het buitenland naar Griekenland reisden, verplicht twee weken in quarantine. Om duidelijk te zijn: het ging om mensen die om andere redenen naar Griekenland kwamen dan voor hun vakantie. Het ging om mensen die hier een verblijf hebben, of om familiale redenen hier moesten zijn. De quarantinemaatregel zal op 31 mei worden afgeschaft.

Dat betekent dus dat toeristen niet in quarantine hoeven (dat zou ook nogal moeilijk toe te passen zijn). Er zullen echter ook geen testen worden gevraagd, zoals minister van toerisme Theocharis een aantal weken geleden nog had gezegd. Begin mei zei hij namelijk dat iemand naar Griekenland moest komen met een soort van medisch paspoort, maar dat idee werd door de EU afgeschoten omdat hiermee de persoonlijke gegevens van het individu niet worden beschermd. Nadien dacht Theocharis er aan om mensen een corona-test te laten ondergaan hoogstens 72 uur voor hun vertrek naar Griekenland, maar het was dan weer niet duidelijk wie daar voor zou betalen, en wie die test dan zou uitvoeren. Ik weet dat men in België geen test afneemt van iemand die asymptomatisch is, dus het idee leek niet uitvoerbaar.

Premier Mitsotakis garandeerde gisteren echter dat toeristen mogelijk een corona test zullen moeten afnemen, maar er zullen enkel willekeurige stalen worden genomen. Daarbij worden de algemene Griekse gezondheidsprotocollen gevolgd, aldus Mitsotakis.

Later op de avond gaf minister van Toerisme Theocharis meer toelichting over het plan dat de regering heeft uitgewerkt. Het plan heet “ReStart Tourism” of Επανεκκίνηση της Ελληνικής Οικονομίας en gaat in stappen werken.

• Op 25 mei gaat het officiële binnenlandse toeristische seizoen van start. Er is een budget van 30 miljoen euro voorzien voor het sociale toerisme: ongeveer 250.000 rechthebbenden kunnen tegen een heel lage prijs 4 overnachtigen boeken in specifieke hotels. Op 25 mei gaat het yachting seizoen ook weer van start. De pleziervaartuigen moesten tot nu toe aan de ketting blijven.
• Op 1 juni gaan de campings weer open, en openen hotels die normaal gezien het ganse jaar operationeel zijn, weer de deuren (dat zijn voornamelijk hotels op het vasteland in de grotere steden).
• Op 15 juni gaan alle toeristische accommodaties open en mogen er weer toeristische vluchten landen op de luchthaven van Athene.
• Op 1 juli mogen toeristische vluchten landen op alle Griekse luchthavens.
• Vanaf 15 juli wordt dan bekeken of er nog verdere beperkende maatregelen kunnen worden versoepeld.

Een en ander betekent dat er geen testen meer zullen worden afgenomen bij de passagiers, behalve dan misschien een paar stalen zullen worden afgenomen. Dat zou naar verluidt zijn om statistische en epidemologische redenen.

Welke maatregelen worden er genomen om er zeker van te zijn dat iemand niet besmet is met corona? Volgens Theocharis zou er een dokter samenwerken met elk hotel om te kijken of er coronagevallen zijn of niet. Er zal een coordinator worden aangesteld voor een groep van hotels die moet ingrijpen als er coronagevallen worden gesignaleerd (redelijk vaag, als u het mij vraagt). Op elk eiland en in elke provincie zullen er speciale quarantineruimtes zijn waar besmette gevallen moeten worden ondergebracht. En indien nodig, zal een besmette patiënt moeten worden overgebracht naar een medisch centrum of ziekenhuis. De bedoeling is dat het transport naar dat centrum of ziekenhuis niet langer duurt dan 2 uur. Het kan dus zijn dat iemand met een helikopter naar Athene zal moeten worden gebracht. Wie zoiets gaat betalen, heeft Theocharis niet bekend gemaakt.

Verder zullen er 20 mensen worden aangenomen die coronatests zullen afnemen op de eilanden. En er zal voor 600 COVID-bedden worden gezorgd op de eilanden.

Natuurlijk is het de vraag wie er Griekenland binnen mag.

• In de eerste fase, vanaf 15 juni, zijn dat mensen van landen die een positieve epidemologische cijfers hebben. Theocharis specifieerde niet welke landen dat zijn en zal ze pas later deze maanden aankondigen, maar er zijn geruchten dat het gaat om de volgende 19 landen: Cyrpus,. Israël, China, Japan, Australië, Noorwegen, Denemarken, Oostenrijk, Bulgarije, Servië, Roemenië, Albanië, Noord-Macedonië, Bosnië, Croatië, Polen, Hongarije Slovakije en Tsjechië.
• In de tweede fase, vanaf 1 juli, zouden andere landen aan de lijst worden toegevoegd. Volgens het plan ReStart Tourism zou het gaan om ALLE landen, maar landen met slechte epidemologische cijfers zouden uitgesloten worden. Dat zal tijdig worden aangekondigd. Ik heb begrepen dat het landen zouden zijn waar de R (het zogenaamde redproductiegetal) laag ligt. Als R = 1, dan betekent het dat 1 patiënt gemiddeld nog 1 mens besmet. En ik heb gehoord dat dit de grens zou zijn die Griekenland wil stellen. Ik weet niet hoe hoog de R voor andere landen is. In Griekenland ligt de R op 0,37.

Theocharis heeft ook financiële maatregelen aangekondigd die het toerisme aantrekkelijker moeten maken. Uiteraard wordt er weer geld opzij gezet voor reclamecampagnes, maar belangrijker is dat de BTW op een aantal diensten en producten omlaag gaat. Dat gaat gelden voor koffie, niet-alcoholische dranken, transport (ook ferryverkeer en binnenlandse vluchten) en op toeristische pakketten. De crediteuren verwachten dit jaar van Griekenland geen primair surplus, een voorwaarde waaraan Alexis Tsipras in 2015 het land had vastgeketend tot 2060. Maar dit is slechts een tijdelijke maatregel, die geldt tot oktober.

Ik heb enkel de hoofdpunten belicht, want Theocharis had een hele powerpoint klaar, die u hier kunt vinden. En dit is wat er op dit moment van kracht is, voor zover ik weet. Al de rest is voorlopig nog speculatie. En natuurlijk mag niet worden vergeten dat andere landen misschien nog steeds een uitreisverbod hebben.

Wat betreft het ferryverkeer tussen Italië en Griekenland: daar heeft Theocharis het niet over gehad. Italië is namelijk een land dat geen goede cijfers kan voorleggen. Voorlopig was enkel vrachtvervoer toegelaten, maar ik weet niet of personenvervoer mogelijk is.

Personenvervoer via de weg (langs bijvoorbeeld Bulgarije, Noord-Macedonië of Albanië, zou dan wel weer mogelijk zijn.

Ik vermoed dat het nog steeds geldt dat de hotels voorlopig op halve capaciteit mogen draaien. En dat je geen buffet mag voorschotelen. Heel wat hotels gaan investeringen moeten doen om COVID-veilig te zijn, en misschien loont het voor velen de moeite niet. En ik vermoed eveneens dat er moet worden bekeken of hotels verzekeringen gaan afsluiten voor het geval dat er iets mis gaat. Er zijn nog heel wat onzekerheden in dit plan.

De toeristische sector in Griekenland haalt opgelucht adem, want misschien kan het seizoen nog enigszins gered worden op deze manier. Maar heel wat Grieken zijn niet gerust. Ze vrezen dat Griekenland corona gaat importeren om de economie te redden en dat is niet iets waarvoor iedereen 2 maanden thuis in lockdown heeft gezeten.