Op zaterdag 7 november is de tweede lockdown begonnen in Griekenland. De horeca was al een paar dagen eerder dicht gegaan, en sinds 7 november zijn ook alle winkels (behalve supermarkten en apotheken) gesloten. Sindsdien moeten we ook weer een SMS sturen om de deur uit te kunnen, en mag er niet zo maar worden gereisd van de ene provincie naar de andere. 50% van de werknemers in de privébedrijven en bij de overheid moet van thuis uit werken. Aanvankelijk zouden de scholen open blijven, maar daar is men van terug gekomen: alle scholen blijven gesloten.

Oospronkelijk was het idee dat de lockdown tot vandaag zou duren, maar voorwaarde was wel dat het aantal postieve gevallen zou dalen. En dat is de voorbije weken niet gebeurd. Deze maand werden dagelijks iets meer dan 20.000 tests afgenomen en dagelijks werden er meer dan 2.000 besmettingen gemeld (het aantal positieve testen lag steevast boven de 10%). Er zijn zelfs zeven dagen geweest dat er meer dan 3.000 nieuwe besmettingen werden gemeld. De laatste dagen sterven er dagelijks ongeveer 100 mensen aan de gevolgen van COVID-19, en de openbare ziekenhuizen hebben nauwelijks nog voldoende bedden op Intensieve Zorgen.

Het zwaartepunt van deze tweede golf (Griekenland heeft wel nauwelijks een eerste gold gekend) lag in Thessaloniki en in Noord-Griekenland in het algemeen. Volgens sommigen had een en ander te maken met het feit dat de temperatuur in Noord-Griekenland sneller zakt dan in de rest en dat het coronavirus meer vrij spel krijgt wanneer het kouder wordt en mensen dichter bij elkaar zitten. Maar dat verklaart niet alles. Op 26 oktober vierde Thessaloniki zijn patroonheilige: Agios Dimitrios. En op die dag waren er veel mensen op de been, die allemaal erg dicht op elkaar stonden en vooral kerkdiensten gingen bijwonen, waar de mondkapjes niet altijd werden gedragen.

Ondanks de lockdown zien we nauwelijks een daling in het aantal nieuwe gevallen. Het aantal doden blijft dagelijks rond de 100 schommelen, en het aantal mensen dat beademd moet worden neemt voortdurend toe. Daardoor begint ook de kritiek op de aanpak van de regering toe te nemen. Een lockdown moet ik principe altijd leiden tot een daling van het aantal nieuwe gevallen en dat is niet zo. Wat zou daar de reden van kunnen zijn?

Er is al veel te doen geweest over het beleid van de Griekse regering tijdens de zomer. Daar heb ik hier al een stuk over geschreven. Vanuit het regeringskamp krijgen we regelmatig te horen dat het onze verantwoordelijkheid is en dat we ons niet aan de regels houden. Dat kan misschien wel voor een aantal mensen opgaan, maar de meerderheid past toch echt wel op. Maar misschien is de huidige lockdown niet streng genoeg? Ondertussen mogen we na 21u de deur niet meer uit en moeten we altijd met mondkapjes de straat op, toch zijn de regels iets minder streng dan in het voorjaar.

Of moet de oorzaak elders worden gezocht? Epidemiologe Athina Linou, die niet in het comité van experts zit, vermoedt dat een en ander te maken heeft met de manier waarop wordt getest in Griekenland. Pas de laatste maanden is de testcapaciteit verhoogd, en we zitten ondertussen aan iets meer dan 20.000 PCR tests per dag. Dat is weekdag. Tijdens het weekend valt dat aantal terug tot slechts de helft.

Test in openbare ziekenhuizen zijn gratis, maar mensen wordt afgeraden om daar te naartoe te gaan om besmettingen tegen te gaan. Mensen die zich de voorbije tijd niet lekker voelden en de financiële slagkracht hadden, gingen naar een privé ziekenhuis voor een test. Daar betaalde je 170 euro voor een PCR test en tot 70 euro voor een Rapid Ag test (die naar verluidt minder betrouwbaar zou zijn). Volgens Linou kregen we daarom geen betrouwbaar beeld van het aantal besmettingen in Griekenland. Misschien zullen we nu een verandering in de cijfers zien, want de overheid heeft opgelegd dat de maximum prijs voor een PCR test nu nog 40 euro mag bedragen, en voor een Rapid Ag test nog 10 euro.

Terwijl de vice-voorzitter van Nea Dimokratia, tevens minister van Investeringen en Economische Ontwikkeling, Adonis Georgiadis juicht en feest viert dat Griekenland het 12 keer beter zou doen dan België wat betreft het aantal besmettingen, zien onder meer The Financial Times de stijging in het aantal besmettingen bijna nergens zo snel gaat als in Griekenland.

Het is dus vandaag de dag waarop gehoopt werd dat de tweed lockdown zou zijn afgelopen. Maar de lockdown is ondertussen al wel verlengd tot 7 december en daarna zien we wel, volgens de Griekse premier Mitsotakis. Die wil zich niet langer vastpinnen op een datum, maar hij wil het aantal gevallen van dag tot dag bekijken om te zien of er in de loop van de komende dagen een beslissing kan worden genomen.

Epidemiologen zien in ieder geval al zeker een verlenging van de lockdown tot 14 december, of misschien wel 21 december. Het vliegverkeer blijft beperkt: binnenlandse vluchten zijn slechts toegestaan voor essentiële reizen. Mensen die vanuit het buitenland naar Griekenland komen, zullen al zeker tot 14 december een negatief corona testuitslag moeten voorleggen.

De scholen gaan voorlopig nog niet open. Ook de winkels blijven gesloten, en we weten nog niet hoe Kerstmis er uit zal zien. Vermoedelijk zal de horeca gesloten blijven voor de eindejaarsfeesten. Of de winkels open zullen gaan, weten we nog niet. Wat wel knap lastig wordt, want supermarkten mogen een aantal artikelen niet verkopen om op die manier oneerlijke concurrentie tegen te gaan. De redenering van de heer Georgiadis – hierboven in de video te zien – is dat winkels wel via internet kunnen gaan verkopen. Nu zien we inderdaad een toename in de handel via internet, maar heel wat winkels hebben geen webshop en heel wat mensen hebben ook geen internet.

Het zal een rare kerst worden.