Het bericht is al een paar weken oud, maar ik wil het nog wel eens hebben over de Joodse synagoge van Chania die op 17 januari van dit jaar is uitgebrand. Die synagoge deed dienst als museum, want na de Tweede Wereldoorlog zijn er nauwelijks nog Joden overgebleven op Kreta. Chania telt op dit ogenblik 1 Jood.
De brand was aangestoken en de schade was enorm. Toch werd er in de Griekse pers weinig aandacht besteed aan het voorval. Tot dit artikel in The Wall Street Journal verscheen. Opeens werd er gewag gemaakt van het feit dat Grieken anti-semitisch zouden zijn. Er kwam zelfs een officiële reactie van minister van Veiligheid voor de Burger, Chrysochoïdis, dat Grieken geen anti-semieten zijn. Toen de daders werden gevat, moest dat meteen ook een duidelijk antwoord zijn. Het bleek namelijk te gaan om 2 Britten en 2 Amerikanen die op de Navo-basis van Souda zijn gestationeerd, en 1 Griek, die daar ook werkt.
Toch lijkt het me dat men hier het artikel niet goed heeft gelezen. Anti-semitisme leeft ook in andere Europese landen. We hebben ook in België dergelijke incidenten. Waar het de schrijver van het artikel in The Wall Street Journal om gaat, is het feit dat de meeste onverschillig staan tegenover dergelijke voorvallen.
Maar eigenlijk staan vele Grieken onverschillig tegenover elke vorm van racisme. Je zult ze niet gauw horen beweren dat ze racistisch zijn, maar sommige “xenoi” (vreemdelingen) zijn ze hier toch liever kwijt dan rijk. Dat is natuurlijk wel begrijpelijk: de Griekse kusten worden overspoeld met vluchtelingen die hun heil in Europa zoeken en vrij makkelijk in Griekenland binnen raken.
Ik vermoed dat het een beetje met het sociale weefsel van Griekenland heeft te maken. De Grieken zijn een vrij homogeen (gemaakt) volk: ze spreken dezelfde taal van noord tot zuid, met minieme dialectverschillen (uitgezonderd Kreta) en ze zijn zo goed als allemaal orthodox. Een vreemde eend valt meteen op in deze bijt. En als die vreemde eend zich niet integreert, dan wordt die wel gedoogd, maar zal hij toch nooit deel uitmaken van de Griekse samenleving. Op die manier blijven dus veel vreemdelingen een beetje aan de rand van de Griekse samenleving hangen. Ze worden gedoogd, maar men staat er veeleer onverschillig tegenover.
Desalniettemin heb ik hier al uitspraken gehoord die niet bepaald vriendelijk zijn tegenover de Joden. Niet dat die zo anders zijn dan wat je elders hoort, maar een Griek houdt het niet voor zich. Voor vele Grieken zijn de Joden nog steeds een vervloekt volk, dat Christus aan het kruis heeft genageld, dat achter grote complotten zit en dat bepaalde motieven nastreeft. Er zijn er zelfs die van de huidige premier Papandreou niet moeten weten omdat zijn Amerikaanse moeder Margaret Joods bloed heeft, waardoor Griekenland zou worden bestuurd volgens een Joodse agenda. Potsierlijk allemaal, maar het duidt wel aan wat er hier bij sommige mensen leeft.
Goh @Bruno, een penibel onderwerp, we hebben het er al zo vaak over gehad. Het gaat in deze niet alleen om Joden, of om de vluchtelingen waardoor Griekenland de laatste jaren inderdaad overspoeld wordt; het gaat m.i. om een tijdloze, algehele houding ten aanzien van niet-Grieken. Als ik terug denk aan de manier waarop mijn Grieks gezelschap tijdens de één-mei-barbecue omging met de zigeunerfamilies, die met hun klarinet van gezelschap tot gezelschap in de bergen rondtrokken om iets bij te verdienen als muzikant, dan bekruipt me nog steeds een akelig gevoel. Ãlle Grieken, stuk voor stuk, behandelden hen denigrerend, alsof het hun slaven waren; ze mochten, wat zeg ik?, ze móesten muziek komen maken en kregen daar royaal geld voor toegestopt, maar moesten plots, op teken van de Grieken, wel meteen hun biezen pakken en onder hun ogen verdwijnen. En dat laatste werd hun zo, met duidelijk minachtende lichaamstaal en dito bewoordingen, ook duidelijk gemaakt. Als honden werden ze weggejaagd! En dat is maar één voorbeeldje.
De Grieks houding t.a.v. “xenoi†lijkt mij net iets méér dan “ze worden gedoogd, maar men staat er veeleer onverschillig tegenoverâ€. Voor mij blijft dit een hekel punt in de Griekse samenleving.
ik heb er toch ook vaak een naar gevoel bij, ook bv de manier waarop ‘vreemd’ huispersoneel behandeld wordt. Er zijn nog veel gevallen waar bv hun paspoort wordt ‘ingehouden’ door de huisbaas: slavernij dus eigenlijk. Ik heb zelf trouwens ook al regelmatig racisme ondervonden, maar daar heb ik het al eens over gehad.
De bloeiende Grieks-joodse gemeenschappen zijn tijdens WO II uitgemoord (Thessaloniki, Ioannina, Rhodos) of nadien vertrokken (Zakynthos). Vandaag kennen de Grieken joden meestal enkel nog “van horen zeggen”. En wat horen ze dan zoal? Ondermeer dat Israel bevriend is met Turkije, waardoor ze voor sommige Grieken meteen een plaatsje krijgen bij de eeuwig complotterende vrijmetselaars, jezuïeten, NATO en andere trawanten van Kissinger…
Albanezen en zigeuners? Tja, da’s iets anders…
PS; de redding van de joden van Zakynthos of de nationale eerbied voor Mordechai Frizis wijzen erop dat de joden voor WO II helemaal niet onverschillig behandeld werden.
Roma zijn nergens erg geapprecieerd maar ik vind dat Grieken heel wat gemeen hebben met Joden :erg ethnisch bewustzijn , traditiegetrouw , ondernemend , slimme handelaren , je vindt ze overal ter wereld , ze hebben belangrijke posten… ze zijn zowat concurrenten .
Wat Grieken wel hebben is een grote terughoudenheid tegenover andere huidskleur . Ze mogen hier geboren en getogen zijn , goed afgestudeerd maar ze blijven ‘anders’,iets wat ik hier niet ondervonden heb . Ik vind zelfs dat ik ietwat gepaaid word . Maar tja , dit is een provinciestad en de mentaliteit is erg verschillend van de miljoenenstad . Mensen hebben nog ietwat respect en geduld , groeten mekaar ,glimlachen en steken een handje toe zelfs ongevraagd. Buitenlandse hulpkrachten worden niet uitgebuit , tenzij van de stadsdiensten !:)
Hans je hebt gelijk.
Jenny het is niet zo met alle Romas. die dat de hele dorp leeg stelen zijn niet welkom ,maar iedereen koop van de gyftos zijn spullen zo dat de gyftos kan handel doen. en iedereen heeft een plek in zijn hart voor de bekende romas ,Kostas Xatzis en Angelopoulos.
het is in de natuur van de mens de rasisme. ik ben 20 jaar in nederland en gelukig een paar keer voel ik het hier ook. op de naam van mijn vrouw krijg ik meer voor elkaar dan op mijn eigen naam.
zeker in griekenland rasisme tegen buitenlaandse arbeiders is erger op dezelfde manier dat de griekse arbeider slechter werk regels heeft dan ik hier.
Joden daar op tegen hebben best geintegreert in de griekse matschapij. wij kennen allemaal de gebroeders Alatini ,iedere griekse moeder heeft de allatini producten thuis ,en in Thessaloniki de Molcho gebroeders doen beste met hun boeken winkels.
je moet het meer zien in de ethnishe hardheid en de conservatisme van de griekse orthodoxie.
ik ben 2 keer naar Mauthuizen geweest omdat wij groot zijn geworden met de verhalen van Iakovos Kampanelis en de muziek van de werk van Theodorakis Mauthuizen.en ze hebben prachtige liederen geschreven om duidelijk te maken wat er gebeurt is. wij kunnen niet zegen mwij wisten niet
http://www.youtube.com/watch?v=wstpRUp73iM
Oh oh oh , Tzeni , ik bedoel zeker niet dat Roma’s alles leegstelen . In tegendeel , ze verkopen wel op straat en op de markt , ze zijn inventief maar met zowat nomadisch gedrag , is het moeilijk te integreren en vertrouwen op te wekken.
En bij de musici , heb je Django Reinhart niet vernoemd .
En wat ethnische inborst betreft : een Jood blijft altijd een Jood en een Griek altijd een Griek , zelfs met andere nationaliteit .
sorry dat ik Django had vergeten. en ik hou heel veel van zijn music. mijn favoriet Minor Swing ,met de mooiste actrice van de wereld,Julliett Binoche.
http://www.youtube.com/watch?v=cufxck9uIDQ
en ik dacht ook aan Tony Gatlif ,een regisseur ook Roma . alle zijn films vind ik mooi.bv
http://www.youtube.com/watch?v=PHzYks06hwc