37 jaar al, bestaat PASOK: de Panhelleens Socialistische Beweging van Andreas Papandreou. Met als symbool de groene zon. Na de val van de junta waaide er een nieuwe wind door het stoffige Griekse politieke landschap. Socialisme à la Papandreou had echter niets te maken met de socialisme in de rest van Europa. Het was een heel ander soort ideologie, die zeker niet dezelfde historiek kende als die van de andere socialistische bewegingen. Andreas Papandrou gaf de Grieken te eten (in het Grieks zegt men: “Met Andreas aten we brood”, want voordien heerste er veel armoede).

Van de ideologie van Andreas Papandreou heb ik nooit veel begrepen. Hij was een econoom (PhD van de Harvard Universiteit) en was ook nog eens professor aan een handvol universiteiten. In Griekenland is hij nog adviseur van de Nationale Bank geweest. Hij was een tegenstander van Konstantinos Karamanlis, de politicus die Griekenland in 1981 in de EEG loodste. Net toen werd Andreas eerste minister en het eerste wat hij wilde doen, was Griekenland weer uit die EEG krijgen. Karamanlis, die toen president was, verzette zich daar met hand en tand tegen. Andreas haalde bakzeil, maar zijn maneuver was wellicht louter demagogisch, wie weet.

Sinds 1981 begon het begrotingstekort van Griekenland waarlijk de pan uit te swingen. De drachme devalueerde voortdurend. Maar de populariteit van Andreas Papandreou leek onaantastbaar, zelfs na verschillende schandalen.

We springen een tijdje vooruit in de tijd. Georgios Papandreou, zoon van Andreas, (GAP voor de Grieken) wordt in 2009 premier van Griekenland (met de verkiezingsbelofte “er is geld”). Meteen maakt hij bekend dat de schuld van Griekenland groter is dan verwacht, en hij stapt naar het IMF. De rest is bekend.

Daar stond hij dan op zaterdag in het Tae-Kwon Do stadion van de Olympische Spelen (dat blijkbaar enkel nog wordt gebruikt voor PASOK-conferenties): alweer met opgestroopte hemdsmouwen (zoals toen hij aan zijn premierschap begon), om nog maar eens te laten zien dat hij er werk van gaat maken. Voor een bomvol stadion waar dit keer het vlaggengezwaai en het geforceerde applaus achterweg bleef. De PASOK-aanhang heeft dan ook niet veel meer om nog de trompet over af te steken. In de peilingen haalt de partij geen 20% meer. Papandreou kan niet begeesteren, en zijn regering slaagt er totaal niet in om een degelijk economisch programma uit te voeren. Zijn ze incompetent, bang of wat dan ook? Ik weet het niet. Het lijkt me dat PASOK met 2 soorten ministers zit: zij die echt wel iets willen veranderen, en zij die zo lang mogelijk uit de ruiven willen blijven eten en verwachten dat ze de verkiezingen zullen verliezen, waarna Antonis Samaras van Nea Dimokratia het vuile werk maar moet opknappen.

Maar Georgios dus, stond op zaterdag te speechen op de verjaardag van de partij van zijn vader (van het blad aflezen, eigenlijk, zoals we van hem gewend zijn) en beschreef een Griekenland dat zich misschien in een andere dimensie en op een andere planeet bevindt. Misschien gaf hij zijn versie van een Brave New World, misschien is hij alle contact met de realiteit kwijt, wie zal het zeggen? De speech leek meer op een verkiezingsprogramma – wat hij allemaal gaat uitvoeren, en het was zeker geen opsomming van dingen die onder zijn bewind zijn gebeurd. Het enige waar hij trots leek op te zijn, was het feit dat hij als eerste over de euro-obligaties had gesproken. En als er al iets over het huidige slechte klimaat zei, dan was het vooral dat Europa geen goed beleid voert. Over het slechte Griekse beleid, en over de samenwerking met de trojka: geen woord.

Naar verluidt wil Georgios nu over de politieke voorwaarden van de leenovereenkomst met de Europese partners gaan spreken. Ik denk dat die het in Brussel toch wel een beetje beu gaan worden. Ik neem aan dat ze daar toch ook wel hebben gezien dat er van het middellange termijnprogramma maar zeer weinig is uitgevoerd. Tegen eind deze maand moeten er heel wat knopen worden doorgehakt, wanneer de trojka terugkomt. Privatiseringen, openstellen van gesloten beroepen, samenvoegen van overheidsdiensten, sluiten van verlieslatende en nutteloze diensten, ontslaan van ambtenaren.

Dat krijg je niet voor elkaar. Dat leidt onvermijdelijk tot stakingen en protesten, zeker als je ‘t op zo’n korte termijn moet doen.