Het zal niet echt als een verrassing zijn gekomen voor wie Griekenland een beetje kent: gisteravond rond 19:30u Griekse tijd werden twee leden van Gouden Dageraad doodgeschoten, en een derde raakte zwaar gewond en vecht nog voor zijn leven. De aanslag is uitgevoerd door twee gemaskerde mannen op een motorfiets die naar de kantoor van Gouden Dageraad reden in Neo Iraklio, een noordelijke voorstad van Athene. Daar komen de leden van de partij elke vrijdag bij mekaar. De daders stapten van de motorfiets en knalden hun slachtoffers af met een schot in het hoofd en in de hartstreek – volgens experts een teken dat het geoefende schutters waren.

Sinds de leiders van Gouden Dageraad achter de tralies zitten en er een onderzoek tegen de partij loopt omdat ze als een criminele organisatie wordt beschouwd, heeft de overheid de bewaking van de kantoren opgeschort. Elke partij heeft daar recht op.  Natuurlijk is dit koren op de molen van Gouden Dageraad, die het voorval nu gebruikt om nog maar eens aan te tonen dat er een heksenjacht op de partij is geopend, terwijl de echte criminelen nog steeds ongestoord hun gang kunnen gaan. De goedbedoelende nationalisten als slachtoffer, dat is het beeld dat nu wordt opgehangen. De moeder van de jongeman mocht al snikkend op televisie God komen smeken om haar zoon te redden, en foto’s van de twee “gesneuvelde palikaria” doen de ronde (net zoals ik geen foto van Pavlos Fyssas wilde publiceren, zet ik hier ook geen foto van hen). Er gaan al theorieën de ronde dat Gouden Dageraad de moord “besteld” had om in de rol van de underdog te kruipen. In ieder geval is de partij, na een paar weken mediastilte, weer voorpaginanieuws. Reporters die gisteren in de buurt van het kantoor van de partij waren, kregen van partijmilitanten te horen dat journalisten, samen met de communisten, er binnenkort van langs zullen krijgen.

De moord is al veroordeeld door alle politieke partijen, en de regering, bij monde van minister van Burgerbescherming Dendias heeft laten weten dat de wet voor iedereen zal gelden en dat de regering niet zal toelaten dat het land het toneel wordt om onderlinge meningsverschillen uit te vechten. Ondertussen is het niet ondenkbaar dat de daders uit anarchistische milieus komen, die door Nea Dimokratia al wel vaker in verband zijn gebracht met de voornaamste oppositiepartij SYRIZA. Het is voorlopig nog wachten of de aanslag zal worden opgeëist, maar het is duidelijk dat de moord politiek zal worden uitgebuit. Met als gevolg een nog grotere polarisering die momenteel al aan de gang is. Als dat het geval is, dan zal de theorie van het hoefijzermodel weer gaan spelen: het geweld van links (al dan niet gesteund door SYRIZA), wordt dan in dezelfde hoek gezet als het geweld van extreem rechts.

Aan de ene kant van het spectrum klinkt het “κομμούνια, κομμούνια, θα σας κάνουμε σαπούνια” (communistengespuis, we maken zeep van jullie).  Aan de andere kant van het spectrum klinkt het “φασίστες, κουφάλες, έρχονται κρεμάλες” (fascisten, leeghoofden, de galgen komen er aan).

En daar tussen in zit een regering die geweld veroordeelt, waar het ook vandaan komt. En dat geweld neemt voor de overheid vele vormen aan: het protest van de buurtbewoners tegen de goudmijn, bijvoorbeeld. Of de stakingen van het onderwijzend personeel, of van de vakbonden die zich tegen de ontslagen in de openbare sector verzetten. Elke actie die in gaat tegen de politiek die is uitgestippeld in het memorandum met de leenheren, wordt door de regering veroordeeld als vormen van geweld. Vreemd dat Samaras van een uitgesproken anti-memorandum politicus (toen hij in de oppositie zat) nu tot één van de trouwste discipelen van het memorandum is geworden, hand in hand met misschien wel de meest gehate politicus van Griekenland: Evangelos Venizelos.

Maar pleegt de overheid ook geen geweld tegen haar burgers? Een beleid dat 1,4 miljoen mensen in de werkloosheid heeft gejaagd, dat duizenden mensen dakloos heeft gemaakt, dat mensen zonder elektriciteit zet, dat een volk tot de bedelstadf veroordeelt en dat meerdere generaties van Grieken in een totale onzekerheid heeft gestort, is ook dat geen vorm van geweld?

De moord van gisteren, kwam er op een moment dat er een enorme spanning in de regering was. De trojka komt volgende week terug naar Griekenland en heeft een gat van 2 miljard euro ontdekt dit jaar. Net op het moment dat Samaras triomfantelijk naar Brussel was getrokken met de mededeling dat Griekenland een primair surplus had weten op te bouwen (wat betekent dat er nog geld over was nadat de interesten op de leningen waren afbetaald). En de moord komt er ook op een moment dat de minister van Financiën net een nieuwe taks aan het overwegen was, die zelfs de kleinste veldjes in het land zouden gaan belasten. Tegelijk zou er een eengemaake taks op onroerend goed komen die op heel veel kritiek kon rekenen binnen Nea Dimokratia zelf, maar ook binnen PASOK. De spanning was zo groot dat de positie van Yiannis Stournaras als minister van Financiën erg precair was geworden.

En net dan gebeurt er zoiets. Ik ben geen aanhanger van complottheorieën, maar eigenlijk komt dit de regering best goed uit, want het leidt de aandacht van de publieke opinie af. En misschien ebben de spanningen dan vanzelf weer weg, en kan de regering verder strompelen en nieuwe besparingsmaatregelen nemen om dat gat van 2 miljard euro te dichten.

Het wordt wel hoe langer hoe moeilijker om te zien waar dat geld vandaan gaat moeten komen. Alweer van dezelfden? Want ik zie de overheid echt niet achter het grote geld gaan. Eerder deze week werd bekend dat Ierland 4,3 miljoen euro had weten te recupereren van mensen die op de Lagarde-lijst stonden en die geen belastingen hadden betaald op het geld dat ze in Zwitserland hadden. In Griekenland is er nog steeds niet gebeurd met de 2000 mensen die op die lijst staan. En wellicht wordt het onderzoek gewoon stop gezet.

Maar dat kan nu weer even vergeten worden, na de dubbele moord. Komt goed uit, toch?