December 2013 – kerstversiering op het Syntagmaplein

Een witte kerst, dat zit er in Griekenland – in Athene althans – zo goed als nooit in. Dat maakt het creëren van een kerstsfeer altijd wat moeilijker, maar niet onmogelijk. De economische crisis zorgt nu voor de grote uitdaging, en de kerstversiering in de Griekse hoofdstad is er de voorbije jaren heel wat soberder op geworden. De dagen van Dimitris L. Avramopoulos, huidig minister van Defensie, die destijds de hoogste kerstboom ter wereld op het Syntagmaplein liet neerpoten (enige ijdelheid en hybris zijn de man niet vreemd), liggen al geruime tijd achter ons.

De huidige burgemeester, Giorgos Kaminis, heeft er dit jaar voor gekozen om terug te keren naar de traditionele Griekse kerstversiering, van voor de tijd dat Otto van Beieren koning werd van het onafhankelijke Griekenland. Daarom siert een verlichte boot het centrale Atheense plein dit jaar.

Toch leeft het idee dat kerst wit moet zijn, blijkbaar nog wel bij de burgemeester. Daarom heeft hij besloten dat er morgen, zaterdag, een “witte nacht” wordt gehouden. Concreet betekent het dat de winkels in het Atheense centrum open zullen blijven tot 23u. Tegelijk zal er op Syntagma een feestprogramma zijn, met muziek en entertainment.

Ik hoef het niet te zeggen, maar er is natuurlijk heel wat protest tegen dit initiatief. De winkelbedienden zien het absoluut niet zitten dat ze tot 23u moeten blijven werken, maar ook de eigenaars van de winkels zijn niet onverdeeld blij. Zij moeten namelijk hun personeel meer uitbetalen (voor zover ze dat nog doen, want 1 miljoen werknemers in de privésector in Griekenland wordt met maanden vertraging uitbetaald), en ze zijn lang niet zeker of hun omzet er door zal verhogen. Er zijn uiteraard nog steeds mensen die geld genoeg hebben om uitgebreid te gaan winkelen, maar hun aantal is toch flink verminderd. Het is dus maar de vraag of het sop de kool waard is.

Het idee is dat meer mensen zullen gaan kopen als de winkels open zijn tot 23u. Om dezelfde reden moeten de winkels noodgedwongen ook al meerdere zondagen per jaar geopend zijn. Alles past in het plaatje van “concurrentiëler worden”. Ik blijf het een vreemde redenering vinden op het moment dat er meer en meer mensen zijn die de eindjes niet meer aan mekaar kunnen knopen.

De indruk kan met de witte nacht wel worden gekweekt dat er een feestelijke atmosfeer hangt in Athene, maar wie naar de lucht kijkt, ziet toch vaak de dikke smog van de crisis hangen. Dampen van hout of eender welk ander brandbaar materiaal, dat in haarden en kachels wordt gegooid. De kleur wit kan ik moeilijk associëren

Guerillabreien

Het is niet enige actie in Athene, die op wenkbrauwgefrons wordt onthaald. Op het pleintje voor het oude Parlementsgebouw, waar de oude man van de Moria, Theodoros Kolokotronis, op zijn paard de weg wijst, heeft men aan guerillabreien gedaan. Daar kregen de bomen, en een bushokje een gebreide versiering. Net als de Grieken, was ook ik niet vertrouwd met het verschijnsel. Het is blijkbaar begonnen als een feministische actie waarbij vrouwen hun stempel wilden drukken op de samenleving, maar het werd niet gesmaakt.

Nu zie je op het pleintje bomen gehuld in warme wol, terwijl 50 meter verderop, op Stadiou, meer en meer daklozen in kartonnen dozen zich warm proberen te houden. Dan lijkt een dergelijk statement toch op zijn minst misplaatst.

Het wordt natuurlijk hoe langer hoe moeilijker om een kerstsfeer van consumeren en weelde te creëren. Binnen een paar dagen zijn we er weer vanaf voor een jaar, en kunnen we een verkiezingsjaar tegemoet gaan, waarin het failliete Griekenland, onder curatele, het voorzitterschap van de EU overneemt.