De wat? Aithalomichli is, zoals ik in mijn boek heb vermeld, een nieuw woord dat door de crisis breder bekend is geworden in het Grieks. Laten we het voor het gemak de crisissmog noemen. Ik heb er hier al vaker over geschreven. In de winter van 2012, toen de huisbrandolie zo duur was geworden dat de vraag met 75% daalde, maakten we voor het eerst kennis met het fenomeen. Een dikke mist, een verstikkende geur die in je neus en keel brandt, en die wordt veroorzaakt voor de honderdduizenden in Athene die MDF, autobanden, ongedroogd vers gekapt hout, kapotte meubelen en alles wat maar brandbaar is, in hun kachels en open haarden gooien.

Sinds een paar dagen is het ‘s avonds flink wat kouder geworden in Athene. En sinds een paar dagen is die geur er weer. Nochtans is de prijs van de huisbrandolie gedaald: die hangt nu nog rond de 82 cent, maar dat is nog veel te duur voor de verpauperde bevolking die nog meer besparingen op zich ziet afkomen. Want, zo luidt het, we zijn op goede weg. Dat zijn niet de woorden van de voorzitter van de Eurogroep, Jeroen Dijsselbloem, maar wel van de nieuwe minister van Financiën Evklidis Tsakalotos. Bij mij in de buurt in Piraeus, heb ik dit jaar al 2 keer een tankwagen zien voorbij komen die het reservoir bij de buren kwam vullen. Verder zie ik vooral kleine vrachtwagentjes met gasflessen en zakken hout of pellets door de straten hossen. Ook wij zullen deze winter weer met gasflessen moeten verwarmen, want onze gepensioneerde buren kunnen zich nog steeds geen huisbrandolie veroorloven.

Wat die huisbrandolie betreft: de hoge prijs heeft voornamelijk te maken met de belasting die er wordt op geheven. Wie naar het rapport van de Europese Commissie kijkt met de prijzen van huisbrandolie in Europa, zal merken dat Griekenland niet echt het duurste land is (hoewel 833 euro voor 1000 liter olie best wel heftig is). Ook de brandstof voor voertuigen ligt in Griekenland vrij hoog. En zal nog de hoogte in gaan, want de bevoegde minister heeft een belastingsverhoging aangekondigd. Dit is een van de zogenaamde ισοδύναμα μέτρα – gelijkwaardige maatregelen – die de overheid neemt om de belasting ergens anders niet te verhogen. Zo moest de wegentol de hoogte in, maar de regering kreeg dat niet goed verkocht, en nu wordt er een gelijkwaardige maatregel genomen. Zoals de verhoging van BTW op nascholing ook de hoogte in ging om de BTW op rundsvlees laag te houden. Het is om te grienen.

En ondertussen mag duidelijk zijn dat met een dure brandstof ook het vervoer duur blijft. Wat op zijn beurt de producten dan weer duur houdt. En met een voortdurend verminderd inkomen, zal dat de consumptie zeker nog doen afnemen. Het wordt een sobere kerst voor de Grieken, onder het deken van de crisissmog.