Dat de crisis slachtoffers heeft gemaakt, is duidelijk. Een van de slachtoffers was de televisiezender MEGA, de eerste privezender van Griekenland en lange tijd de populairste en grootste zender, oorspronkelijk in handen van 5 oligarchen.

MEGA had goede banden met PASOK en stond altijd positief tegenover een PASOK-regering. In ruil daarvoor kreeg een van de aandeelhouders – Giorgos Bobolas – lucratieve bouwprojecten voor zijn bedrijf Ellaktor aangeboden, met als hoogtepunt de bouwwoede naar aanloop van de Olympische Spelen in 2004.

Een andere aandeelhouder, de Lambrakis-groep, had eveneens goede banden met PASOK, en dat kwam de partij goed van pas, omdat Lambrakis ook nog eens de grote kranten Ta Nea en To Vima in handen had.

MEGA sloot regelmatig grote leningen af bij Griekse banken, zonder dat daar een onderpand voor moest worden gegeven. Ons kende ons in Griekenland, en er was een soort systeem van vertrouwen tussen politici, media eigenaars, en banken.

De Amerikaanse ambassade in Athene stelde zich vroeger al wel vragen hoe deze mediabedrijven konden overleve, zoals in deze documenten uit Wikileaks.

De zender had nooit een licentie tot premier Konstantinos Mitsotakis – de vader van de huidige premier – in 1992 besloot om een speciale licentie af te leveren zodat de zender televisieprogramma’s kon produceren.

In 1997 wilde de regering Simitis een aanbesteding lanceren voor uitzendlicenties, maar dat plan is nooit tot uitvoering gekomen. Het heeft uiteindelijk geduurd tot SYRIZA aan de macht kwam voor er effectief licenties werden verkocht om nationaal te mogen uitzenden. Maar toen was het al te laat voor MEGA.

Door de crisis raakte de zender in zware financiele moeilijkheden. Zo zwaar dat de zender niet kon meedingen in de aanbestedingsprocedure die de SYRIZA-regering in 2016 uitschreef voor 4 nationale licenties. In september 2016 hield de zender het voor bekeken. De 420 werknemers van de zender, hielden het signaal in de lucht en hoopten op een vergelijkbare solidariteit van de Griekse bevolking zoals die getoond werd bij de sluiting van de openbare zender ERT. Maar de Grieken droegen de zender geen warm hart toe, want de corruptie en de ongemakkelijke relaties tussen de media-eigenaars, politici en banken maar ook de subjectieve berichtgeving van de journalisten, werden door vele gezien als een van de vele redenen waarom Griekenland in een crisis terecht was gekomen. In oktober 2018 ging het signaal op zwart.

Ondertussen hebben de aandelen van MEGA vele handen gewisseld, tot een tijd geleden alles onder de hamer ging. En wie kocht alles op? De rijke reder Vangelis Marinakis. Even op een rijtje zetten over wie we het hier hebben:

Vangelis Marinakis zou iets meer dan 650 miljoen euro waard zijn. Hij is voorzitter van Capital Maritime & Trading Corp. Een paar geleden heeft hij de voetbalploeg Olynpiakos Piraeus opgekocht, en hij is tevens eigenaar van Nottingham Forrest (laat ik het niet hebben over het feit dat hij van competitievervalsing is beschuldigd – dat is een voetbalverhaal wat me hier niet interesseert). Olympiakos rijgt in Griekenland de overwinningen aan elkaar, maar buiten de landsgrenzen slaagt de club er niet in om potten te breken.

Een paar jaar geleden besloot Marinakis om in de politiek te stappen. Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 schoof hij zijn rechterhand naar voren als burgemeesterkandidaat van Piraeus. Yiannis Moralis raakte verkozen in 2014 en herverkozen in 2019. En Vangelis Marinakis zit knusjes in de gemeenteraad.

Hij is de grootste mediamogul van Griekenland op dit moment. Hij is eigenaar van een aantal sportkranten (die opriepen om in Piraeus voor hem te stemmen) en van de radiozender Parapolitika. Sinds een paar jaar heeft hij een mediabedrijf opgericht: Alter Ego. Dat bedrijf heeft de failliete uitgeverijgroep DOL (Lambrakis Press Group) opgekocht en is daarmee eigenaar geworden van de grote historische kranten Ta Nea en To Vima. Door de overname kreeg hij ook een van de grootste nieuwssites – in.gr – in handen. Hij bracht de redacties over naar de oude kantoorgebouwen van de partij Nea Dimokratia die de huur daar niet langer wilde betalen (de partij staat voor meer dan 200 miljoen euro in schulden bij Griekse banken). Geruchten deden de ronde dat redacteurs die het niet eens waren met Marinakis, aan de deur zijn gezet. U wil niet weten voor welke lonen de journalisten bij Marinakis moeten werken.

Marinakis heeft het bedrijf Argos opgekocht, dat de verdeling en de prijszetting van de geschreven pers (kranten, tijdschriften en zo meer) bepaalt.

Marinakis heeft zich tevens ingekocht bij het verlieslatende Forthnet (32% van de aandelen) dat eigenaar is van Nova betaaltelevisie. Nova verzorgt eveneens vaste telefonie en internet.

Verder heeft Marinakis een TV-licentie gekocht tijdens de aanbestedingsronde van de SYRIZA-regering. Die zender heet One Channel, mag in heel Griekenland uitzenden, en reclame voor de zender siert het stadion van de voetbalploeg Olympiakos bij mij om de hoek.

En nu heeft hij dus MEGA gekocht, voor 33.999.999 euro. Deze zender heeft geen licentie om in heel Griekenland uit te zenden, dus zal enkel plaatselijk in Attica te bekijken zijn.

En dat is ondertussen al sinds gisteren het geval: MEGA is weer in de ether, met hetzelfde logo en zoals dat meestal gaat in een orthodox land, moet er een inwijding plaats vinden waarmee goed geluk wordt afgedwongen. De nationalistische, extremistische bisschop Serafim van Piraeus nam gisteren de honneurs waar. De Griekse kerk kan namelijk niet ontbreken aan de zijde van de oligarchie. Serafim was lovend. Hij zei dat Marinakis een golfbreker zal worden tegen desinformatie. Bij de zegening luidde het: ” dit is waar het hart van democratie klopt. Elk medium dat nieuws en kennis uitzendt, is een pijler van democratie, stabiliteit en logica, dat een confrontatie aangaat met chauvinisme, extremisme, racisme, allerlei oneerlijkheid en een verkeerd begrip van de werkelijkheid”.

Oh ja, moet ik nog even vermelden: Marinakis is wat men in het Grieks de koumbaros noemt van Dora Bakoyianni, de zus van de huidige Griekse premier. Hij was de getuige op het tweede huwelijk van de politica (haar eerste man, Pavlos Bakoyiannis, is door de terroristische organisatie 17 November vermoord). Een koumbaros wordt bijna familie in Griekenland. Of dat gescheiden kan blijven van business, moet nog blijken, maar dat is zeker niet de gewoonte in Griekenland.

MEGA zal zeker geen vernieuwing brengen in het medialandschap (voorlopig krijg je vooral herhalingen van oude reeksen te zien). We krijgen figuren die door de crisis bij andere zenders niet terecht konden. De weerman is een parlementslid van de regerende partij Nea Dimokratia (er is geen verbod op cumulatie in Griekenland – parlementsleden die journalist zijn, blijven nog steeds op de radio en televisie hun werk doen, geheel objectief uiteraard).

Algemeen directeur van MEGA wordt Stamatis Malelis (van 1991 tot 1993 was hij er al hoofdredacteur). Niet lachen: Malelis was tot afgelopen zomer de communicatiedirecteur voor KINAL, de zombieversie van … PASOK. Hij heeft een school waar je journalistiek kan studeren (waar een hele resem van Griekse journalisten is langs gekomen). Hij is hoofdredacteur geweest bij zowat alle televisiezenders in Griekenland. Wees maar zeker: deze man heeft connecties en kan nieuws sturen.

Opvallend gezicht: de man van Alexia Mitsotakis is presentator van een lifestyle programma. U kent ondertussen de naam Mitsotakis. Alexia Mitsotakis is de dochter van Dora Bakoyianni en de zus van de burgemeester van Athene en ze mag “oom” zeggen tegen de Griekse premier. Het doet er nu even niet toe, maar Alexia is voorzitster van de NGO ActionAid, die aan vluchtelingenopvang doet en ook een deel van de fondsen voor de vluchtelingencrisis ontvangt.

U ziet het: een verhaal van ons kent ons, typisch voor Griekenland. Mag ik me zorgen maken dat Marinakis toch wel erg veel macht heeft en dreigt een monopolie op te bouwen? Mag ik twijfelen aan de kwaliteit van de Griekse media? En mag ik vooral zeggen dat de oligarchen lijkenpikkers zijn en heel Griekenland nu opkopen, nadat het land uitgekleed is door de crediteuren? Of is dat wat overdreven?