De schietstand van Kaisariani

Als je in Athene, achter de grote hotels Hilton en Caravel richting Hymettusberg stapt, dan kom je uit in de deelgemeente Kaisariani, aan de voet van de berg. Het is bijna een oase in de miljoenenstad en als je de berg op stapt, kom je rechtstreeks in het bos terecht en lijkt de stad veraf.

Voor je echter aan het bos bent, kom je voorbij de zogenaamde schietstand van Kaisariani. Dit is eigenlijk een terrein dat tot 1922 werd gebruikt als oefenterrein voor het leger. Er werden schietoefeningen gehouden, maar ook kanonnen afgeschoten.

Maar de laatste decennia is de schietstand van Kaisariani een gedenkplaats geworden, waar een monument is opgericht, hoewel de oude legerbarakken  er staan te verkrotten.. Het wordt als dusdanig erkend door het ministerie van Cultuur.

Waarom is de schietstand een gedenkplaats? Omdat er tijdens de Tweede Wereldoorlog, onder de Duitse bezetting, heel wat mensen zijn geëxecuteerd. In 1942 werden er 13 mensen omgebracht, in 1943 waren het er 144 en in 1944 zelfs 400. Ook werden er 20 Italiaanse en 5 Duitse soldaten geëxecuteerd wegens hun antifascistische overtuiging.

Maar de executie die het meest tot de verbeelding spreekt, is die van 200 communisten op 1 mei 1944, als vergelding voor de moord op een Duits generaal en zijn staf, een paar dagen eerder, in de streek van Laconia, rond Sparta. De 200 werden in groepjes van 200 voor het executiepeloton gezet. Er werd hen gevraagd of ze enige laatste woorden hadden. Die waren bij alle groepen “Ζήτω η Ελλάδα. Ζήτω η λευτεριά!” (leve Griekenland, leve de vrijheid), voor de neergeschoten werden. De volgende groep werd gedwongen om de lijken van de vorige groep op te ruimen, voor ze zelf geëxecuteerd werden door de Duitsers.

Begrijpelijk dus, dat de schietstand van Kaisariani een symbolische plek. Of is ze dat toch niet? Het Hellenic Republic Assets Developement Fund heeft het domein namelijk op haar lijst staan als gebied dat te koop staat. Daar moesten heel wat vaderlandslievende Grieken (niet diegenen die hun patriottisme staan uit te schreeuwen voor de televisiecamera’s) flink bij slikken. Want hier wordt niet meteen een stuk land in de uitverkoop gezet, maar ook een stuk geschiedenis. Misschien wel een stuk geschiedenis waar een deel van het politieke landschap geen moer om geeft, gezien de huidige polarisering van het Griekse politieke klimaat. De nationale geschiedenis wordt geofferd op het altaar van het kapitalisme, zo luidt het in bepaalde kringen. In ieder geval is het feit dat zulk een gedenkplaats beschikbaar wordt gesteld aan eender welke investeerder, op zijn minst een merkwaardige beslissing.