Sinds een paar weken heeft de voornaamste oppositiepartij Nea Dimokratia een nieuwe leider: Kyriakos Mitsotakis. Hij was nog maar net verkozen en in de opiniepeilingen die volgden, piekte Nea Dimokratia en de partij stak het regerende SYRIZA voorbij. De buitenlandse pers ziet in Mitsotakis een oppositieleider van formaat, een man die is opgeleid aan een Ivy League universiteit. In Griekenland zelf werden sommigen zo lyrisch dat ze spraken van de redder van het vaderland, die Griekenland nu moet gaan redden uit de klauwen van Alexis Tsipras.
Of het zo’n vaart zal lopen met de jongste telg van de Mitsotakis-dynastie, is nog maar de vraag. Inderdaad, Kryiakos Mitsotakis is jong en heeft een gedegen opleiding genoten, en hij spreekt erg goed Engels (wat je niet van Tsipras kunt zeggen). Maar je kunt niet meteen spreken van nieuw bloed. Zijn vader, de bijna 95-jarige Konstantinos Mitsotakis, is nog premier geweest. Zijn zus is minister van Buitenlandse Zaken geweest, heeft nog gediend als burgemeester van Athene en is jarenlang klaar gestoomd door haar vader om het land te leiden. Het is haar nooit gelukt, en de zusterliefde zal sterk moeten zijn, wil jaloezie niet de overhand halen. De overgrootoom van Mitsotakis de oudere, is overigens Eleftherios Venizelos, die zo wat 100 jaar geleden premier was.
Kyriakos Mitsotakis was in de regering Samaras minister van Structurele Hervormingen. Is hij een hervormer? Zijn ideëen leunen nog het dichtst aan bij het neoliberalisme, toch wel een andere school dan de Europese VolksPartij onder wiens paraplu zijn partij zich heeft geschaard. In die zin wil hij hervormen zoals er wordt hervormd in de rest van Europa: privatiseren, minder overheid, minder ambtenaren en vooral veel privé-investeringen.
Maar de naam Mitsotakis draagt voor de Grieken een stempel met zich mee, en niet de beste. Zijn vader wordt gezien als een hogepriester van corruptie. Tijdens zijn ambtstermijn heeft hij vaak gezegd dat hij de corruptie zou aanpakken, en het mes er zou in zetten, maar 20 jaar verder zitten we nog steeds in hetzelfde corrupte schuitje. De naam Mitsotakis wordt ook vereenzelvigd met het Siemens-schandaal (meer dan de moeite waard om hier eens te klikken), waarbij Griekse politici heel wat smeergeld hebben aangenomen van het Duitse bedrijf. De contactpersoon in Griekenland van de Duitse industriereus, Michalis Christoforakos, is een persoonlijke vriend van Dora Bakoyianni, de zus van Kyriakos Mitsotakis. Duitsland wilde Christoforakos nooit aan Griekenland uitleveren, maar dat is dan weer een ander verhaal. Toen het schandaal losbarstte, werden in het politieke kantoor van Kyriakos Mitsotakis een heel aantal Siemens-apparaten gevonden (en dan heb ik het niet over koffiezetapparaten).
De jonge Mitsotakis zou zijn partij Nea Dimokratia weer uit de rechtse vaarwateren van zijn voorganger Antonis Samaras halen, en terug naar het centrum sturen, om weer bredere lagen van de bevolking aan te spreken. Bedoeling is om van Nea Dimokratia weer een partij te maken die bij een volgende verkiezing de absolute meerderheid zou kunnen halen (of zoiets nog mogelijk is in Griekenland, is zeer de vraag). Maar de keuzes die Mitsotakis maakte voor zijn schaduwkabinet, wijzen in de andere richting. Als vice-voorzitters heeft hij Kostis Chatzidakis aangeduid, die als gematigd liberaal kan worden beschouwd. Maar de tweede positie van vice-voorzitter ging naar de alomtegenwoordige Adonis Georgiadis, de boekenverkoper (die een antisemitisch werk in zijn kataloog heeft staan) die groot is geworden in de schoot van het extreem-rechtse LAOS en die door Samaras aan boord was gebracht van Nea Dimokratia. Georgiadis is niet weg te slaan van radio, televisie en sociale media. Hij was kandidaat-voorzitter maar haalde het niet. Vanaf hij dat in zag, is hij een wedstrijdje slijmen begonnen, wat hem duidelijk geen windeieren heeft gelegd.
En niet alleen Georgiadis is aan boord van het schaduwkabinet. Ook de extreem-rechtse advocaat Makis Voridis is aan boord genomen om zich toe te spitsen op juridische zaken. Ik hoef u Voridis niet meer voor te stellen, neem ik aan. Ook heeft de nieuwe voorzitter voormalig regeringswoordvoerder onder Samaras, Sofia Voultepsi, aan boord gehaald. Even te herhaling, Voultepsi zag in de vluchtelingen “ongewapende invallers†en “wapens in handen van de Turkenâ€. Het doet allemaal toch wel te veel aan het verleden denken.
Mocht de regering Tsipras het zwaar te verduren krijgen (en alle tekenen wijzen daar op), dan zal het wellicht niet aan de nieuwe oppositieleider liggen, maar vooral aan de manier waarop Alexis Tsipras het voorbije jaar heeft geregeerd. En of Mitsotakis een redder is, dat betwijfel ik ook. Voor hem waren Georgos Papandreou, Antonis Samaras en vooral Alexis Tsipras dat ook. Maar veel redding heeft de Griekse bevolking onder hen niet gezien.
In een redder gelooft niemand meer, maar misschien kan Griekenland nog door samenwerking gered worden. Dat is ijdele hoop wellicht aangezien de partijen niet door een deur kunnen en zich – zoals nu blijkt – weer verder van elkaar verwijderen. Tevens een gemiste kans voor Kyriakos Mitsotakis om op een positieve manier in de geschiedenisboeken te komen naar mijn mening. Een regering van nationale eenheid (Syriza/ Nea Dimokratia) wordt nog steeds voorgesteld door de partij Enosi Kentron. Haalbaar is het niet, maar het is alleszins kostelijk om Vasilis Leventis – de voorzitter van deze partij – aan het werk te zien wanneer hij spreekt in het parlement (in het Grieks): https://www.youtube.com/watch?v=lXgm6LAXiKI