Vanaf morgen, maandag 11 mei, gaat de Griekse overheid de maatregelen om de uitbreiding van het coronavirus in te dijken, nog wat meer versoepelen.

Sinds een week hoeven we niet langer een SMS te sturen of een papier bij ons te hebben om naar buiten te gaan. We kunnen nu weer zonder enig excuus de straat op. En dat was in ieder geval te merken: het is duidelijk drukker in de straten, hoewel we zeker nog niet aan de drukte van voor de coronacrisis zitten.

Zoals ik vorige week al schreef, dienen mensen mondmaskers te dragen in kleine ruimtes, in het openbaar vervoer, in een taxi en in ziekenhuizen. Op straat heb ik in ieder geval weinig mondmaskers gezien, en ook in de winkels en supermarkten draagt lang niet iedereen de mondmaskers. Je moet het natuurlijk ook maar doen: 8 uur lang zo’n ding dragen, als je dat nooit eerder hebt gedaan.

Maar ik zou het hebben over de versoepelingen. Wat verandert er vanaf 11 mei? De scholen gaan terug open, maar met flink wat beperkingen. In een eerste fase gaat het enkel om de laatste klas van de middelbare school (3de Lykeio). De leerlingen dienen zich voor te bereiden op de eindexamens, de zogenaamde Panellinies, die hen toegang geven tot het hoger onderwijs. Een stresserende periode en de meeste leerlingen gaan eigenlijk de laatste weken van het schooljaar niet meer naar school, maar studeren thuis of studeren in de frontistiria, de privéscholen die hun kennis nog wat moeten bijspijkeren. De frontistiria is een miljardenindustrie die eigenlijk niet nodig zou mogen zijn indien het middelbaar onderwijs naar behoren functioneerde. Maar dat is dan weer een ander verhaal.

De regel is dat er maar 15 leerlingen per klas bij elkaar mogen zitten en er dient een afstand van 1,5 meter tussen twee leerlingen te zijn. De directie en de leerkrachten hebben de scholen de afgelopen week in orde gebracht, en alles zou klaar moeten zijn. Speeltijden waar alle leerlingen op dezelfde speelplaats samen zijn, zijn er niet langer. De bedoeling is dat men gaat kijken hoe deze leerlingen zich gaan gedragen vooraleer de scholen weer open gaan voor de andere klassen. Maskers zijn optioneel in de klassen.

Klassen dienen dagelijks ontsmet te worden, en uiteraard moet er ook steeds worden gepoetst. Dat is de job van de schoonmaaksters, die na de structurele hervormingen van de trojka worden tewerkgesteld met deeltijdse contracten van beperkte duur, waarmee ze gemiddeld 250-300 euro netto per maand verdienen. Sommigen zijn al maanden niet betaald. Maar als de schoolgebouwen voortdurend zullen moeten worden schoongemaakt, dan zal een deeltijds contract wellicht niet volstaan. Alleen is het nog maar de vraag of de contracten zullen worden aangepast, of de schoonmaaksters overuren zullen moeten werken waarvoor ze wellicht niet zullen worden betaald (een praktijk die je helaas wel vaker ziet bij Griekse onderaannemers, die zich daarvoor beroepen op wetten die zijn gestemd onder druk van de crediteuren). Je zou kunnen zeggen dat schoonmaaksters een essentieel beroep hebben, dus misschien kunnen sommigen weer oproepen om voor hen te gaan applaudiseren.

Wat verandert er verder vanaf morgen nog? Nog meer winkels zullen openen. Het gaat om bijna alle winkels, behalve de grote shopping malls (de vlaggeschepen van de economische ontwikkeling van de voorbije 10 jaar). In kleerwinkels zullen pashokjes kunnen worden gebruikt, maar de niet-gekochte kledij in de pashokjes zal moeten worden ontsmet voor ze weer in de winkels kan. Zou u kledij kopen in deze periode? En passen?

Gokkantoortjes mogen weer open! Een sector waarin veel geld omgaat in Griekenland. Maar het gaat enkel om kantoortjes waar je niet kan zitten: er mogen dus nog geen tafeltjes en stoelen worden geïnstalleerd.

Kerkdiensten kunnen vanaf volgend weekend pas weer, maar vandaag waren er al 150 gelovigen in Ilioupolis in een kerk nadat de priester hen had opgeroepen om naar de viering te komen.

En hoe zit het met de ferry’s? Er zijn een aantal mensen die naar de eilanden moeten, om daar hun beroep uit te oefenen. Het gaat om (vervangende) leerkrachten en winkelpersoneel. Enkel zij mogen voorlopig reizen met de ferry, en het kan enkel met een document van de werkgever. Mensen die in de toeristische sector werken, mogen nog niet reizen. Verwacht wordt dat zij vanaf 18 mei de ferry kunnen nemen, maar ook zij zullen een document van de werkgever moeten voorleggen. Kanttekening: zij die in het zwart werken in het toerisme (en geloof me, dat zijn er nogal wat), zullen dus wellicht niet kunnen reizen.

Omdat ik weet dat er vragen zullen komen over buitenlands toerisme, kan ik alvast dit zeggen. Er is nog niets zeker. Er zijn geruchten dat toeristen vanaf 25 mei de ferry al zouden kunnen nemen, maar dat is niet meer dan een gerucht. Reizen per ferry zal sowieso een uitdaging zijn als je de afstand van anderhalve meter moet houden. Volle bezetting is uitgesloten (streefcijfer is 50%). Er mag slechts 1 persoon in een cabine, tenzij je als familie reist – dan kun je met zijn vieren in een cabine. Het gebruik van mondmaskers zal verplicht zijn. Als iemand positief blijkt, dan moet hij in een cabine in quarantine. De ferry zal dan meteen doorvaren naar de eindbestemming, zonder tussenstops. En daar zal een speciale medische eenheid de zieke van de boot halen. Het lijkt me allemaal heel omslachtig. Mij zie je deze zomer in ieder geval niet op een boot.

Minister van Scheepvaart Plakiotakis heeft inderdaad gezegd dat er weer verkeer naar de eilanden mogelijk zal zijn vanaf 1 juni en dat werknemers al vroeger zullen moeten reizen. Maar of alle hotels open (willen) gaan op 1 juni, is ook nog maar de vraag. Ik vermoed dat een en ander duidelijk zal worden op 25 mei. En ik zou in dit geval toch meer letten op wat de minister van Toerisme Theocharis zal zeggen, dan wat een minister voor Scheepvaart zegt.