Het nieuws dateert al van afgelopen zondag, maar ik wilde er graag toch nog wat aandacht aan besteden. Veroordeeld terrorist Dimitris Koufontinas beëindigde op 14 maart zijn hongerstaking die hij begonnen was op 8 januari.

Over die Koufontinas is heel wat te vertellen. Ik hoorde zijn naam voor het eerst in 2002, toen Savvas Xiros, lid van de terroristische organisatie 17 november werd gearresteerd na een mislukte bomaanslag in de haven van Piraeus. Op korte tijd werd de organisatie, die jarenlang aan de politie ontsnapt was, opgerold. Net op tijd voor de Olympische Spelen. Toenmalig minister van Openbare Orde, Michalis Chrysochoïdis (heeft toevallig in 2021 ook weer die post) kon toen de pluimen op zijn hoed zetten, hoewel de arrestaties er eigenlijk kwamen na een stom ongeluk

17 November was een terroristische organisatie die hoog op de lijst van de Amerikaanse veiligheidsdiensten stond vooral omdat ze een CIA-lid in Athene had vermoord. Je zou verwachten dat het ging om een heel professionele organisatie, maar bij de arrestatie bleek het om heel gewone mensen te gaan. Het hoofd van de organisatie woonde in een roze villa op het eiland Leipsi. 3 leden van de organisatie waren broers en tevens zonen van een priester. Ik herinner me nog dat we dat best wel grappig vonden.

Wat destijds ook op hilariteit werd onthaald, was het feit dat de schutter van de organisatie, Dimitris Koufontinas, maar niet kon worden gevonden. Na een paar maanden bleek dat hij zichzelf had aangegeven op het centrale politiebureau van Athene. Hij had doodgemoedereerd een taxi genomen, aan de chauffeur gezegd dat hij Koufontinas was – de meeste gezochte man van Griekenland, en wanneer hij het politiekantoor binnenwandelde en zei wie hij was, werd hij bijna weer op straat gegooid omdat men hem niet geloofde. Bleek dat hij zich een paar maanden had schuil gehouden op het strand Chalikiada op het kleine eilandje Agkistri.

Maar goed, dat was 19 jaar geleden. De leden van 17 November zitten allemaal achter de tralies en de meesten hebben berouw over hun daden uitgesproken. Maar niet Dimitris Koufontinas. Die geloofde in de missie van de groepering.

Koufontinas werd veroordeeld tot verschillende malen levenslang voor verschillende moorden, onder meer op politicus en journalist Pavlos Bakoyiannis, de man van Dora Bakoyianni. Die kent u als de zus van de huidige premier. Bakoyiannis was de vader van de huidige burgemeester van Athene.

De voorbije jaren – tijdens de SYRIZA regeringsperiode – mocht Koufontinas af en toe gebruik maken van zijn penitentiair verlof, iets wat niet in goede aarde viel bij de toenmalige oppositie. De reactie is niet onbegrijpelijk: voor Mitsotakis en zijn familie is dit een persoonlijk verhaal. Maar daar wringt het schoentje ook een een beetje. In december bracht de huidige regering Koufontinas over naar een zwaar bewaakte gevangenis in Domokos, niet ver van Lamia. Uit protest tegen die onverwachte overplaatsing ging Koufontinas op 8 januari in hongerstaking. Het was niet de eerste keer dat hij hongerstaking gebruikte om zijn rechten af te dwingen.

Koufontinas wilde terug naar de gevangenis van Korydallos worden overgebracht, waar hij kon worden bezocht door zijn familie. Volgens specialisten had hij het recht om te worden overgeplaatst, maar de vraag viel bij de overheid in dovemansoren. En toen begonnen de protesten tegen de manier waarop Koufontinas werd behandeld. De eerste protesten kwamen voornamelijk uit de hoek van anarchisten en sympathisanten van de terroristische organisatie 17 November. Gezien we midden in een lock-down zaten, sloeg de oproerpolitie de protesten hardhandig neer.

Maar de protesten zwelden aan. De regering had een wet gestemd die het onderwijs moest hervormen, en tevens werd er ook een wet gestemd die een speciale politie-eenheid in het leven riep die op de universiteitscampussen zou gaan patrouilleren en het recht zal krijgen om mensen tegen te houden, papieren te controleren en mensen te fouilleren. Er is wel wat voor te zeggen dat er af en toe wetteloosheid is in de universiteiscampussen van Griekenland. Maar een permanente politiemacht, dat ligt een beetje gevoelig in een land waar in 1973 de junta met een tank de universiteitscampus van de Polytechnio binnen reed. Er werd gezegd dat de Griekse regering de lock-down misbruikte om een aantal wetten te stemmen waartegen protest verwacht werd.

Demonstranten lieten zich niet afschrikken en kwamen de straat op, samen met de sympathisanten van Koufontinas. De politie trad zeer handhandig op, en belaagde verder journalisten en fotoreporters die de protesten volgden. Tenslotte kregen de demonstranten ook nog steun van advocaten die vonden dat de rechten van Koufontinas werden geschonden en dat Mitsotakis zich rancuneus gedroeg tegenover de terrorist. Daardoor werd de rechtsstaat bedreigd, aldus de advocaten.

Telkens mensen de straat op kwamen, was de oproerpolitie daar. Die mepte er flink op los. Op demonstranten, op advocaten, op journalisten en fotoreporters. En ongeveer 2 weken geleden bleek dat de foto’s en verslagen van journalisten en fotoreporters van Facebook werden verwijderd. Niet alleen dat: de profielen werden geblokkeerd. Toen dat algemeen bekend werd, was het hek van de dam en werd gezegd dat de vrije meningsuiting inmiddels werd bedreigd.

Na 4 maanden lockdown en beelden van het gewelddadige politie-optreden, het blokkeren van profielen op sociale media, bleek de maat stilaan vol voor de bevolking. Koufontinas werd een symbool, wat bijzonder merkwaardig is voor een veroordeeld terrorist. Maar voor velen stond er hier meer op het spel: willekeurige rechtspraak, monddood maken van journalisten, wetten stemmen tijdens een lock-down zonder dat er plaats was voor publiek debat… Het was een cocktail die verklaart waarom er afgelopen week in Nea Smyrni, na nog maar eens een gewelddadig optreden van de politiek, zulke zware rellen uitbraken. Over die rellen zal ik ook nog eens iets moeten schrijven.

Want ik zou het hier hebben over Koufontinas. Die had op 22 februari alle water en medische hulp geweigerd. Hij had ook de katheter uit zijn arm gehaald die de dokters hadden geplaatst. Dat was nog voor de rechtbank had gezegd dat hij gedwongen moest worden gevoerd, iets wat zijn dokters als foltering afwezen. Regelmatig werd gezegd dat de gezondheidstoestand van Koufontinas kritisch was. Op 5 maart zou hij zelfs een nierfalen hebben gehad en zou hij het bewustzijn hebben verloren. Maar dat bewustzijn was er blijkbaar nog wel op 14 maart, toen hij aankondigde dat hij zijn hongerstaking beëindigde zonder dat zijn eis was ingewilligd. Op zijn 63ste had hij een hongerstaking van 66 dagen gehouden. Toch wel sterk dat hij dat overleefde. Ik herinner me uit mijn jeugdjaren nog de Ierse hongerstaker Bobby Sands die stierf na 66 dagen hongerstaking. En die was 27.

Misschien was het wel de bedoeling van Koufontinas om vanuit zijn cel politieke invloed uit te oefenen. Dat is in ieder geval gelukt. De oppositie – SYRIZA in de eerste plaats – steunde de eis van de hongerstaker en natuurlijk zorgde dat voor heel wat vuurwerk in het parlement. Zo kreeg de oppositiepartij de hele tijd de schuld van de protesten (de zoon van Koufontinas, Ektoras ofwel Hector – is een sympathisant van SYRIZA) en bij uitbreiding ook van het feit dat het aantal coronabesmettingen, ondanks de lock-down, flink zijn gestegen. Of die stijging te wijten is aan de protesten in open lucht, waar de meeste mensen een mondkapje droegen, en niet aan iets anders, is moeilijk te bewijzen natuurlijk.