Vandaag gaan de Grieken naar de stembus voor de Europese Parlementsverkiezingen, maar gevreesd wordt dat de opkomst vrij laag is. Dat kan te maken hebben met het feit dat het thema “Europa” nauwelijks nog speelt hier, omdat het leven voor veel Grieken meer en meer op een overlevingsstrijd is beginnen lijken.

Maar een en ander zal zeker ook te maken hebben met het feit dat de zomer dit jaar extra vroeg begonnen is, en dat veel mensen verkiezen om naar het strand te trekken. Hoewel dat ook meer en meer op een overlevingsstrijd begint te lijken, want de stranden rond Athene worden ondertussen bijna allemaal privé uitgebaat en de toegang is behoorlijk duur voor iemand die het met minder dan 1000 euro per maand moet doen.

Strandbedden en beach bars zijn ondertussen een onlosmakelijk deel geworden van de zware motor van de Griekse economie: het toerisme. En het is lucratief om dat soort dingen uit te baten, zoals vorig jaar bleek. Jaarlijks worden in de gemeentes vergunningen toegewezen aan al dan niet plaatselijke ondernemers die op bepaalde plaatsen strandbedden mogen plaatsen. In Rhodos gebeurde dat per opbod in de gemeenteraad en een ondernemer had er niet beter op gevonden dan een bende kleerkasten mee te nemen, om eventuele concurrenten voor de vergunning op andere gedachten te brengen.

Vorig jaar hadden we ook de zogenaamde “strandhanddoekenbeweging” op Paros. Dat was een initiatief van de plaatselijk bewoners die protesteerden tegen het feit dat de ondernemers met een vergunning veel meer strandbedden plaatsten dan was toegestaan. Met als gevolg dat de plaatselijke bevolking werd weggejaagd van stranden die als openbaar staan geregistreerd, omdat er onwettelijk strandbedden werden op gezet.

Het is een praktijk die je niet enkel op Paros tegen komt, maar overal in Griekenland. Het lijkt er op alsof iedereen maar wat doet, en dat de wetgever niet tussenbeide komt.

Een eigenaar van een beach bar die het eigen intiatief naar nieuwe hoogtes tilde, had vorig jaar het idee opgevat om strandbedden op platforms te plaatsen in zee. Het personeel dat de zonnenkloppers bediende, moest minstens tot aan zijn middel in het water. Op televisiepanels zeiden mensen die van privé-initiatieven houden, dat het bedienend personeel dat graag deed. Als je op dat strandbed in zee wilde zonnen, diende je 150 euro per dag neer te tellen. Of dat met een kasticketje was, kan ik niet met zekerheid zeggen.

 De Griekse wetgeving stelt dat je niet zo maar dingen in zee mag bouwen, wat er dus op neerkwam dat de plateau’s met de strandbedden illegale constructies waren. De eigenaar van de beach bar werd vorig jaar dan ook gevraagd om alles af te breken. Dat is niet gebeurd.

En ja hoor: dit jaar stonden de plateaus weer in zee, en zag alles er uit zoals vorig jaar. Hoewel: de egenaar had er nog 8 plateaus bij gebouwd.Tot de wetgever de beslissing nam dat alles diende te worden afgebroken. Twee uur na die beslissing besloot de eigenaar om een feestje te organiseren. Alsof hij de wetgever zegt: “maak mij wat”. Daarop sloot de politie de bar, en werd er een boete opgelegd van … 28.560 euro (4 keer het bedrag van de vergunning voor 1 jaar). Dat verdient die beach bar op 1 dag. Het is niet bepaald een bedrag dat afschrikt. Wat misschien wel afschrikt is dat de eigenaar morgen voor de rechtbank dient te verschijnen.

 De kwestie van de beach bar in Rhodos is een typisch Grieks verhaal. Hoe verklaar je in godsnaam dat de uitbater een palmares heeft dat er als volgt uit ziet? Op 19 augustus 2013 werd de bar van de eigenaar in de Middeleeuwse Stad van Rhodos verzegeld door de Eenheid van Financiële Criminaliteit van de Griekse belastingsdienst. Maar op 15 november 2016 kon hij wel een vierjarig contract tekenen voor het restaurant en de kantine van het Griekse Parlement. Een paar maanden later, op 28 maart 2017, was de opdracht gegeven om zijn beach bar in Agia Marina af te breken. In oktober 2021 spanden de eigenaars van de beach bar een rechtszaak aan tegen de gemeente waarin ze 1 miljoen euro eisten, terwijl ze op 8 juni 2023 een contract tekenden met de gemeente Rhodos voor een huurcontract aan het strand tot 31 december 2025.

Wat illegale beach bars betreft, spant Rhodos overigens wel de kroon. Heel Rhodos staat vol met gevallen van flagrante willekeur, die in de openbaarheid zijn gebracht door het burgerinitiatief “Paraplu”. De beweging werd vorig jaar op het eiland opgericht met als doel de kustlijn en openbare ruimtes van het eiland te beschermen. In Agios Pavlos in Lindos is er bijvoorbeeld een strandbar die volledig illegaal opereert, zonder enige concessie. Die is in voorgaande jaren zelfs overgegaan tot uitgebreide baggerwerkzaamheden om het onderste deel van de heuvel van de Akropolis van Lindos af te vlakken! Op het strand van Agia Agathi, in de eerste beschermingszone van een archeologische site, waren vorig jaar twee illegale kantines actief, die ook parapluzitjes exploiteerden. Dit jaar zijn de twee kantines nog niet in bedrijf, maar ze zijn nog niet verwijderd. In het gebied hebben illegale beekvullingen plaatsgevonden, waardoor een deel van een oude brug beschadigd is geraakt.

Maar er zijn ook problemen op de Cycladen. Neem nu Naxos, waar het strand Glyfada gisteren door tractoren werd omgeploegd om zo zeevier te verwijderen om het strand aantrekkelijker te maken. Goed idee, zullen misschien sommigen onder u denken. Maar het strand is deel van een Natura 2000 gebied. Iets wat de plaatselijke burgemeester niet schijnt te weten.

Het zal allemaal wel goed zijn om de economische cijfers van Griekenland op te krikken, maar als het gevoel blijft bestaan dat alles zo maar mogelijk is, zonder rekening te houden met bestaande wetgeving, dan gaat niemand hier op termijn beter van worden. Ik zie deze zomer weer een nieuwe “strandhanddoekenbeweging” die gaat protesteren.