Religieuze symbolen moeten toch verdwijnen?

Ik heb het vorige week al gehad over het arrest van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens: religieuze symbolen horen volgens het hof niet thuis in een openbaar gebouw in de EU. En zoals gezegd ligt dat moeilijk voor landen met een staatsgodsdienst zoals Griekenland (hier is een Minister van Onderwijs en Religieuze Zaken!). Hier hangen iconen, vooral van de Maagd Maria, in alle schoollokalen, gerechtsgebouwen en openbare diensten.

De situatie was een beetje onduidelijk, dus besloot de extreem-rechtse partij LAOS daarover een vraag te stellen in het parlement aan minister van Justitie Kastanidis. De minister gaf als antwoord dat hij gelooft dat Griekenland zich moet aanpassen als het Europese Hof voor de Rechten van de Mens bij haar beslissing blijft. Maar hj voegde daar wel aan toedat dit enkel zal gebeuren na overleg met de Grieks Orthodoxe Kerk.

Dat is dus een antwoord dat eigenlijk geen antwoord is: iedereen weet dat de kerk zich ten stelligste zal verzettten tegen het verwijderen van religieuze symbolen. Aartsbisschop Hieronymos (de leider van de Grieks Orthodoxe Kerk) liet al verstaan dat niet alleen minderheden rechten hebben, maar dat ook de meerderheid rechten heeft en dat de kwestie in de Heilige Synode zal worden besproken. De Kerk hoopt dat de Griekse overheid beroep zal aantekenen tegen de beslissing van het Hof in Straatsburg.

U ziet het: we zijn er nog niet uit, en ik denk dat we er nooit uit zullen komen. Want zelfs als de overheid oplegt dat de symbolen moeten worden verwijderd, zal er altijd wel een enkeling zijn die de symbolen desnoods uit eigen naam zal op hangen. Griekenland zonder zijn iconen: nee, dat zie ik nooit gebeuren.

35 thoughts on “Religieuze symbolen moeten toch verdwijnen?

  1. ze moeten de symbolen niet verwijderen!! de papadario en alle zwarte bokken moet verbanen.
    maar mag de greek lover een kruisje op zijn zwarte behaarde borst dragen??

  2. Mij dunkt dat landen, voor zover er althans de democratische consensus bestaat over het hebben en (be)houden van een ‘Staatsgodsdienst’, tot nader orde nét over het Mensenrecht moet kunnen blijven beschikken op blijvende officiële erkenning van juist die symbolen die zich in haar specifieke maatschappij en gemeenschap historisch-cultureel ontwikkeld hebben tot hun zélfverkozen religieus erfgoed.

    Er zijn landen die een religieuze identiteit hebben verworven en er geen afstand van willen doen.
    Er zijn landen waar op diezelfde identiteit meewarig en lacherig wordt neergekeken, of waar dergelijke symbolen worden afgedaan als reactionaire opgedrongen godsdienstwaan.
    Er zijn landen waar die symbolen, na hun onderdrukking door totalitaire regimes, weer herontdekt worden en aan de boezem gedrukt.

    Alle ‘Rechten van de Mens’ worden juist gemaakt en gedragen door mensen op wiens mensenmaat ze zijn ontstaan, gegroeid, en met Liefde en Trots erkend als manifestatie van een humanistische cohesie die juist de hunne is. Indien de Grieken zich hierin herkennen en in elke Griekse leefgemeenschap ‘gedragen’ wordt: behoud dan die, ook wàre Europese, ‘Erfenis’, tot spijt van wie het benijdt.

  3. Symbolen op zich verbieden is dwaas, maar elk symbool kan misbruikt worden, en DAT moet desgevallend aangepakt worden. Toon een hakenkruis aan een Indiër, en die zal zeggen “mooie zon”, en er een geluksbrenger in zien. Bij een Jood zal datzelfde hakenkruis andere associaties oproepen. Moet je daarom het hakenkruis overal gaan verbieden? Vanuit Europees standpunt is daar heeeel wat voor te zeggen, maar een Indiër zal misschien beledigd zijn door de gedachte alleen al…

  4. Nogmaals, het gaat hier enkel over openbare gebouwen. Hang thuis of in je café of restaurant uit wat je wil.
    Bovendien is een hakenkruis hier geen religieus symbool en ligt India tot nader order niet in Europa.
    Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens is het hoogste rechtsorgaan in Europa. De uitspraken zijn definitief en bindend. Er is dus geen beroep mogelijk.
    Wie voelt zich geroepen om dat in vraag te stellen ?

  5. het EHRM, en ook niemand anders voor zover ik weet, verbiedt dat iemand vrijelijk zijn godsdienst beleeft of een tulband aandoet of een rune of PAO Thriskeia op zijn voorhoofd tatoeert of op een andere manier zijn verbondenheid met Ambiorix of Plato etaleert… waar het om gaat is dat de overheid neutraal blijft; Het mensenrecht ‘religieuze vrijheid’ houdt ook in dat iemand het recht moet hebben maar een overheidsschool te gaan waar niet de uiterlijke tekenen van 1 godsdienst primeren.

  6. @Tzeni, als de borstkas van onze Greek lover openbaar is, dan moet het kruis weg, natuurlijk! 😉
    Πλάκα πλάκα; een collega van me heeft universiteit gelopen in Parijs. Ze droeg, zoals vele Grieken, het kruisje dat ze bij haar doop van de doopouders had gekregen, en kreeg van de professoren de opmerking dat ze dat kruisje maar beter niet kon dragen. Dat neigt voor mij naar onverdraagzaamheid.

    Ik ben het er mee eens dat een overheid neutraal moet zijn, maar die neutraliteit ga je niet verkrijgen door een religieus symbool te verwijderen. Een buitenlander zal hier in Griekenland niet meteen anders worden behandeld dan een Griek. Er schiet me nu het recente voorval te binnen van een Roemeense vrouw die op een zebrapad bijna van haar sokken werd gereden door een politiewagen. Ze riep “ζώα!” (beesten) en werd nadien met een grof racisme behandeld. Toen ze haar advocaat wilde bellen, werd haar GSM kapot gegooid. Neutraal is deze behandeling niet. Ik denk dat er meer werk aan de winkel is om dit soort dingen te bestrijden. Een religieus symbool verwijderen is maar een pleister op een houten been…

  7. Misschien kunnen we het Europees Hof zelf eens aan het woord laten, de zaak wordt in hun vonnis uitvoerig uiteengezet, en de argumentatie is niet onredelijk; helaas voorlopig enkel in het Frans. Overigens was de voorzitster in deze zaak het Belgische lid, Francoise Tulkens:
    http://cmiskp.echr.coe.int/tkp197/view.asp?action=html&documentId=857732&portal=hbkm&source=externalbydocnumber&table=F69A27FD8FB86142BF01C1166DEA398649

    Nog 1 ding: Griekenland had het recht zich in de deze zaak te mengen, maar ze hebben het niet gedaan; dan moeten ze nu ook maar niet teveel grommen. Effectief beargumenteerd hun standpunt uiteenzetten is wellicht iets moeilijker dan nu wat in hun baarden krabben en voor eigen kerk preken…

  8. @Hans, die laatste opmerking is de nagel op de kop, en geldt natuurlijk niet alleen voor dit debat. Om effectief te argumenteren, moet je je documenteren, en de zaken op de voet volgen. En dat gebeurt hier nog veel te weinig.

  9. Bruno ,mooi dat je de geval van de 2 batsous en de vrouw vertel. zulke echte zoa moet Crysochoidis verbanen.
    en over Eu en haar Hof wat moet ik zeggen ,A! re theio!!kalous filous eixes,ke mas ebales kexagia sto kefali mas.
    waar Theios de oude Karamanlis ,en zijn vriend Valéry Giscard d’Estaing.
    Ja gr . had recht om te mengen maar dacht je dat de griekse europarliamentariers better zijn dan de andere 300 malakes op dat mooi gebouw op Syntagma square??

  10. @Tzeni: de EU en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens hebben met elkaar niets te maken. De EU heeft het Hof van Justitie, dat is een andere rechtbank met andere bevoegdheden. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens is een instelling van de Raad van Europa, en is voor alle Europeanen (maar niet enkel, bv ook Turkijke is lid) de laatst instantie waar ze naartoe kunnen als ze menen dat hun fundamentale rechten (die in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens staan) geschonden worden door hun eigen overheden, maw ze kunnen er recht verkrijgen dat ze in eigen land niet kunnen krijgen. Dat kan gaan over heel essentiele zaken zoals foltering en politiegeweld, waar Griekenland al voor veroordeeld is, of over misschien minder berlangrijke zaken, zoals kruisjes in klassen…

    Overigens gaat de Italiaanse zaak ENKEL over schoolgebouwen, niets anders.

  11. @Hans: omdat Italië geen staatsgodsdienst meer heeft, en Griekenland wel, is de situatie er toch niet helemaal gelijk.
    Oh ja, ik wist niet dat dat in Griekenland kon “effectief beargumenteerd [een] standpunt uiteenzetten”, toch niet in al die venstertjes op TV :-p
    Niet dat het in België zoveel beter gesteld is met de debatcultuur… :-/

  12. eok ke nato to idio syndikato!!!
    alles wat van buiten af komt is een en de zelfde vreemde kechagias op onze hoofden.
    maar je weet better grieken hebben hun Germanos nodig want zelf maken ze nieks van.

  13. @Bertinos, ja dat klopt, de situatie is niet helemaal hetzelfde; overigens ging het in Italie over een verplichting om het kruis in de klas te hangen, op basis van een overeenkomst met het Vaticaan (en haar banken??)… lees de uitspraak maar, ik denk dat het jou wel zou interesseren, met allerlei historische beschouwingen.

    Als ik de bevoegde Griekse minister was (wat ik gelukkig niet ben), zou ik op basis van die verschillen de uitspraak van het EHRM gewoon negeren

  14. @Hans, je hebt zowel in het bijzonder – het gaat in de Italiaanse kwestie inderdaad specifiek over klaslokalen – als in het algemeen gelijk : namelijk dat de staat een neutraliteitsplicht heeft.
    @Bruno, ik ben het niet met je eens.
    Hoe kan de overheid deze neutraliteit garanderen als er religieuze symbolen aanwezig zijn ? Ik weiger mijn kinderen naar een school te sturen waar in het klaslokaal het gehele schooljaar een Jezusfiguur hangt te sterven… M.a.w de overheid moet zich ervan onthouden een geloof op te dringen aan kinderen in een omgeving waar die absoluut volledig aan onderworpen zijn (want dat is indoctrinatie, zelfs al vindt die “overheid” dat dit onderdeel is van de zogenaamde ‘culturele indentiteit’).
    Vanuit de grondwettelijke principes van de seculiere rechtsstaat (tot spijt van wie ‘t benijdt : enerzijds, de verlichting was er en onze democratie is er in grote mate op gebaseerd; anderzijds, de scheiding van kerk en staat is in Europa gemeengoed) en vanuit juridisch standpunt valt hier niets tegen in te brengen.
    Of toch terug naar de middeleeuwen ?

  15. @Mario, ik pleit hier niet voor het het laten hangen van religieuze symbolen in klaslokalen, hoor. Ik ben absoluut niet religieus, maar ik vind dat het verwijderen van religieuze symbolen geen garantie is voor neutraliteit. Of de aanwezigheid van een dergelijk symbool nu betekent dat geloof wordt opgedrongen aan kinderen, daar kan ik me niet over uitspreken.
    Even een woordje uitleg over de realiteit in Griekenland:
    de Verlichting is inderdaad een Europees gemeengoed. De ideeën van de Verlichting waren gebaseerd op de ideeën van de Oude Grieken, maar de Verlichting zelf is compleet aan Griekenland voorbij gegaan, omdat het land in die tijd onder het juk van de Ottomanen gebogen ging. Dat heeft tot in de 21ste eeuw zijn consequenties. Kerk en Staat zijn niet gescheiden in Griekenland.
    In sommige klaslokalen in Griekenland hangen iconen. In alle klassen moet godsdienst worden onderwezen; als ik me niet vergis, staat dat zelfs in de Griekse grondwet. Er zijn enkelingen die dat in vraag stellen, maar over het algemeen hoor je daar niemand over klagen. Zelfs niet de inwijkelingen die niet orthodox zijn (ondanks het feit dat vele illegaal hier zijn, sturen ze hun kinderen toch gewoon naar school). Wat moet er nu met die moslim-kinderen gebeuren? Wel, tijdens de godsdienstles gaan zij gewoon een uurtje op de speelplaats staan. Orthodoxie wordt hen niet opgedrongen, maar ze gaan nu niet bepaald onderwijs in hun eigen godsdienst krijgen.

    Ik vel hier geen oordeel, ik beschrijf gewoon de situatie.

  16. @Bruno, ik ben er inmiddels ook wel aan gewend, en als ‘xenos’ hoed ik er mij wel voor om er in het openbaar opmerkingen over te maken, ik krijg al genoeg te horen ‘dat als het mij niet aanstaat, ik maar terug naar Duitsland (sic) moet’…, maar het eerste jaar viel ik toch ook bijna dagelijks in verwondering over al die religieuze symbolen op openbare plaatsen, dat kwam mij heel ongepast over,en ik ben helemaal niet anti-katholiek of zo, ik ben naar een katholiek college geweest etc…, ik denk gewoon dat het er in noord/west Europa diep ingebakken zit. Inmiddels ben ik lang genoeg hier om in te zien dat de zaken hier anders zijn, en ik neem dat dan gewoon zoals het is; maar anderzijds,zo’n rechterlijke uitspraak verbaast mij helemaal niet…

  17. @Hans, net hetzelfde bij mij hoor. Ik ben ook naar een katholiek college geweest (en er een verdomd goede opleiding gekregen). Wij Westeuropeanen hebben het heel moeilijk met dat kruisbeeld, want in de naam van dat symbool zijn er verschrikkelijke dingen gebeurd. In Griekenland zijn er nooit brandstapels geweest wegens het geloof, geen aflaten, geen kruistochten, geen zendelingen en missionarissen, en ook het kindermisbruik (zie Ierland) ligt hier beduidend lager, want de priester mag hier trouwen. Dat maakt dat mensen helemaal anders staan tegen hun kerk.
    Natuurlijk zijn de pastoors en religieuzen net zo corrupt en omkoopbaar als de rest, maar daarom keren mensen zich nog niet af van de religieuze symbolen.

  18. @ all. Ik heb helemaal geen probleem met een stervende Christus bij mij in de buurt. Het is precies of men zich moet verontschuldigen dat men gelovig is, … nota bene, ik ben niet gelovig.
    Er zijn echt wel andere zaken waar men zich mee moet bezighouden. Je kan enkel je mening respectvol delen en het proberen te begrijpen vanuit het standpunt van andersdenkenden. Hier in Gr, nimmer problemen mee gehad. Ik heb veel meer problemen met mensen die met klem een godsdienst willen ontkennen en anderen van hun gelijk willen overtuigen. Doet me denken aan de kruisvaarders! En dan hebben we weer dat kruisbeeld.

  19. @Bruno,de gewone priester MOET trouwen vooraleer hij z’n ambt kan opnemen . Bisschoppen enz schijnen goeie vrijgezellen te zijn .!?!?
    Ik durf hier niks anti kerk en religie zeggen want de Grieken zijn er enorm aan gebonden , zelfs al zijn ze niet bepaald kerkgangers maar het maakt deel uit van hun identiteit en dat is primordiaal voor een Helleen . Raak vooral niet aan hun geschiedenis en godsdienst , en het woord ‘symbool’ zegt meer dan genoeg . Zijzelf mogen wel schelden maar een buitenlander moet op z’n tong bijten !:)

  20. @Pieter ik deel wel je mening, maar ik denk niet dat de Orthodoxe priesters zo verdraagzaam zijn; ik heb veel verhalen over katholieken die niet te dicht bij de ceremonie mochten staan, zoals bij mijn trouw bv. Bij de doop van mijn zoon had de priester een tekst voorbereid in het Engels die hij uitdeelde aan alle Belgen daar, waarin hij uiteenzette dat het katholicisme vekeerd was, dat zij dwaalden, dat enkel de Orthodoxie de juiste weg was en dat ze geluk hadden dat ze nu de kans kregen dat in te zien…

  21. @Hans: tot een inhoudelijke discussie is het wellicht niet gekomen 😉 mijn ervaring is hoe fanatieker, hoe minder men er over het algemeen eigenlijk van af weet…

  22. Als er al niet diepgaand inhoudelijk gedebatteerd zou worden @Bertinos, er wordt mijns inziens toch wel vrank & vrij geanimeerd gecommuniceerd.
    Overigens, zoals iemand mij er onlangs zeer juist op wees, maakt dàt steeds nét de charme van je blog uit @Bruno: dat het een forum blijft waar pennenstrijders van diverse pluimage zich ongeacht afkomst, herkomst, scholing e/o invalshoek voldoende bij voelen betrokken om in een actueel Grieks item telkens de aanzet te vinden tot vrijmoedige dialoog, met ieders expressie, in ieders allerindividueelste emotie, over tal van ‘dingen des levens’.

    ‘Religieuze symbolen’, ‘identiteit’. De (on?)zin ervan lijkt duidelijk heel wat los te weken bij wie nog gebukt lijkt onder -inderdaad- het bloederig spoor van uitwassen binnen de christelijke geschiedenis (die Inquisitie, die Kruistochten, die conquistadores, dat verdomde Vaticaan toch!).
    Maar geef toe: uitstekend gedocumenteerd via talloze informatiekanalen zijn alvast déze ontsporingen ons goed gekend (dus: altijd mooi recupereerbaar voor een aandoenlijk, zéér christelijk (!), ‘zondebesef’), een kennis die evenwel zeker nog niet zo geldt voor uitwassen begaan door andere culturen -dunkt mij.

    @Pieter ziet het juist: wat maken iconen of, in s’ hemelsnaam (oei!) een kruisfiguur, uit.
    Wordt zo’n onschuldig kinderzieltje daar in z’n klaslokaal dan werkelijk dermate onherroepelijk door geïndoctrineerd en ‘gebroken’ dat het er elke kans op onafhankelijk denken definitief door verkijkt?
    Moet ieder die een openbaar gebouw mét symbool betreedt in angst-ende-beven schichtig omzien of kruis & icoon de aanval inzetten en mogelijk, god verhoede het (weer oei!), op de rechtbank z’n proces (on)christelijk zouden manipuleren, of in het gemeentehuis de documenten van ‘afvalligen’ zouden achterhouden?

    @anderen hebben het al beter becommentarieerd: het is een wereld van verschil of een beeldenstorm/iconenstrijd zich afspeelt in een seculier land als het onze, dan wel in een land dat vasthoudt aan haar staatsgodsdienst.
    Het EVRM en Europees Hof zijn achtenswaardige instellingen met democratische legitimiteit. Echter, Griekenland het recht ontzeggen op behoud van haar zelfgekozen religieuze symbolen in zelfs openbare ruimten lijkt mij gelijk te staan met het Griekenland verbieden land te zijn met een staatsgodsdienst en al wat dat democratisch gedragen impliceert.

    Confessioneel is Vlaanderen (on)gelukkigerwijs een erg lauw stukje land geworden; zelfhaat om een ver (?) christelijk verleden, zeker sinds het afwerpen van elk katholiek ‘juk’ (“AVV-VVK”? Connais-pas!) , lijkt opgepept tot een geaccepteerde vorm van ultiem correct vrij-denken.
    (Alhoewel, als oplossing op z’n Belgisch zou het gekende bordje “God ziet U, hier vloekt men niet” kunnen lukken: dat is immers geen christelijk symbool (meer), “dat is folklore, mijnheer” 🙂 )

    Daarom dan ook dat het van veel arrogantie getuigen zou om Grieken te verbieden trots zelfbewust en eigengereid vast te houden aan religieuze symbolen die zo overduidelijk de hunne zijn en, naar mijn aanvoelen, zowel privé als in hun publieke bestaan nét de rijkdom van hun ‘Griek-zijn’ betekenen.

    In casu dus misschien nu eens een meevaller dat de Griekse staat nogal ‘los’ omspringt met Europese regels of dictaten? ‘t Zal dus wel koelen zonder blazen.

  23. Nu het hier toch zo’n leuke boel aan het worden is, nog even dit.
    Ik heb toendertijd tijdens de ‘keuring’ voor militaire dienst op de vraag naar religie, atheist, geantwoord. Later tijdens mijn dienstplicht mocht ik latrines schoonmaken terwijl mijn katholieke ‘brothers in arms’ naar de mis gingen.
    Godsdienstvrijheid was er toen al/nog wel in het Belziekske…

  24. @Flupke, dat overkwam toen iedereen die de ‘leukste’ wou zijn 🙂

  25. Ja @Peter, in een volgend leven zal ik dan ook zeker Boeddhist invullen, die zijn ook atheist, maar dat weet ABL tegen die tijd toch nog altijd niet, 😉

  26. Shit, die puntkomma, streep, sluit aanhalingsteken heeft zichzelf in zo’n smiley omgezet!
    BRUNO!!!!! Er zitten beesten in je blog!!!!

  27. Deed me al terugnachtmerrieen naar mijn tijd in de kazerne van Lombardsijde, daar zaten zelfs beesten in de spaghetti, je weet wel, van die platte bruine spaanse huisdiertjes waar zelfs liedjes over bestaan. Toen bleek dat die beestjes al gestorven waren aan de spaghetti, toen lustte ik het ook niet meer.

  28. Bedankt voor de lovende woorden @Peter: ik vind het prettig en leerrijk dat iedereen hier zijn zegje komt doen. Niemand heeft de wijsheid in pacht en zelf laat ik graag alle kanten aan het woord. Dat kan hier wellicht wat vlotter dan destijds bij de Standaard (waar de software het op het eind blijkbaar ook helemaal niet meer deed, zoals medeblogger @Hans nu jammer genoeg moet ondervinden).

    Juist observatie overigens, @Peter: het zal koelen zonder blazen.
    Gelukkig is de religie wel van de nieuwe Griekse identiteitskaart gehaald, want daar had ze absoluut geen plaats. Dat kon namelijk wel een neutrale behandeling in de weg staan.

    Katholieken hebben zich inderdaad flink afgekeerd van de Kerk en de redenen daarvoor zijn begrijpelijk. Het is voor mij ook een reden om geen roomskatholieke kerk meer binnen te gaan op een zondag, maar een kruisbeeld heeft voor mij zeker geen uitwerking als een rode lap op een stier.

  29. @Peter: ik had het niet over deze blog hoor 🙂 Hier wordt vrank, vrij EN inhoudelijk gediscussieerd. Met (nogmaals) dank aan @Bruno! Hronia polla 😉

  30. @ Hans
    Je spreekt verdomd goed Nederlands voor een Duitser 😀

    @ Bruno
    “[…]Dat maakt dat mensen helemaal anders staan tegen hun kerk.[…]”
    De kerk heeft een Griekenland een andere staat van dienst dan in West Europa. Zoals jij ook al aangaf geen brandstapels, geen inquisitie e.d. De kerk was in Griekenland juist het enige instelling dat hoop en hulp gaf aan de Grieken in de jaren onder de Turkse bezetting. Zij onderwezen de kinderen met gevaar voor eigen leven in kelders toen alle griekse scholen verboden werden. Zij voorzagen rebellen van munitie, voedsel en informatie. Zij bemiddelden bij “rechtszaken” tegen Griekse onderdanen om executies te voorkomen of hielpen veroordeelden om te ontsnappen. Tijdens de onafhankelijkheidsoorlog vochten zij met wapens vooraan samen met de rebellen. Vele priesters en monniken hebben hun hulp met hun leven moeten betalen.

    De kerk was altijd het enige lichtpunt in de duisternis voor de Grieken. Aan de ene kant kan ik wel begrijpen waarom de kerk zo sterk is in Griekenland, in ieder geval onder de bevolking.

    Aan de andere kant ben ik van de kerk afgekeerd. Er zijn onder de priesters te veel rotte appelen. In de hogere rangen van de kerk wordt er meedogenloos gestreden om de macht. Er zit veel geld in het spel. De kerk heeft immers de grootste vermogen in Griekenland. Als zij 50% van hun vermogen doneerden, was GR in een klap uit de schulden. Er zijn genoeg priesters die niet zo “netjes” zijn om het netjes te houden hier. Heb dingen gezien en meegemaakt in mijn tienerjaren wat mij teleurstelde in de kerk.

    Maar de meerderheid zal nooit de Orthodoxe kerk afvallen. Kijk maar in de bus hoeveel mensen een kruis slaan als er een kerk gepasseerd wordt. De meeste menen het ook nog. Je hebt als Griek eigenlijk geen keus, je wordt gedoopt liefst voor je eerste levensjaar tot orthodox. Wat je later doet (met waarschijnlijke minachting van een aantal familieleden) met je religie is een andere zaak. Maar in eerste instantie ben je altijd orthodox.

  31. Philippos@, op Kreta wordt meestal niet voor het tweede levensjaar gedoopt. Dit wegens de toenmalige hoge kindersterfte. Gestorven voor het doopsel telt immers niet mee. Zo konden mannen trots zeggen dat ze bv 5 kinderen hadden, en dat ze allen leefden! De 3 of 4 die gestorven waren onder erbarmelijke omstandigheden voor hun doopsel telden immers niet mee. Enkel moeders treurden om hun verloren kroost die niet eens een naam noch een officieel graf hadden. Zoals Roosje in een vorige blog terecht opmerkte; die hoopjes zand, anoniem, buiten de kerkhofmuur.

  32. Walgelijk! Als de rotte appels er nu ergens uitmoeten… Tegen (zeker zo’n zwaar) misbruik door vertrouwenspersonen kan niet hard genoeg opgetreden worden! Zonder een polemiek te willen beginnen: “ambtenaar-priesters” die zich beperken tot de zondagsliturgie en de rest van de week frappé drinken en zich laten uitnodigen op allerhande feestjes, zouden zich ook mogen bezinnen over hun roeping. Maar ja, hier in Belgie hebben ze het goed, en wat kunnen ze anders doen als ze geen NL of bijna geen FR spreken?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *