Afgelopen weekend vond in Kerkyra (Korfoe voor de niet-Grieken) een OVSE-congres plaats. Eigenlijk leek het meer op een zomers uitje voor de vertegenwoordigers die er in het Achilleion (het oude kasteel van Keizerin Sissi) werden vergast op lekker Grieks eten en af en toe een duik in het zilte nat konden nemen. In de wandelgangen probeerde Griekenland de aandacht te vestigen op het immense vluchtelingenprobleem dat het land teistert. U weet ondertussen al wel dat er dagelijks honderden illegale immigranten bijna letterlijk aanspoelen op de eilanden voor de Turkse kust. Athene heeft een bilateraal akkoord getekend met Turkije in 2005 dat stelt dat Turkije alle vluchtelingen moet terugnemen die vanaf haar kusten in Griekenland zijn beland. Maar de Turkse mensensmokkelaars nemen de papieren van de vluchtelingen af, en gooien hen vaak ook nog eens overboord, zodat het in de praktijk erg moeilijk is om te bewijzen dat ze vanuit Turkije zijn vertrokken. Bovendien weigert Turkije de vluchtelingen terug te nemen, omdat ze er zelf ook geen blijf mee weten (ook Turkije kan niet iedereen terugsturen naar Afghanistan, Pakistan, Irak of waar dan ook). De Turkse afgevaardigde verklaarde dit weekend dan ook onomwonden dat Turkije het bilaterale verdrag niet zal nakomen en de vluchtelingen niet zal terug nemen.
Griekenland krijgt zo met een enorme vluchtelingenstroom te kampen waar de overheid geen antwoord op heeft. Griekenland heeft geen vluchtelingenpolitiek, wat er tijdens de afgelopen Europarlementsverkiezingen voor zorgde dat de extreem rechts partij LAOS (de enige partij die een standpunt heeft over de vluchtelingen) zijn stemmenaantal verdubbeld zag. Sindsdien zien we dat de regering sterkere standpunten begint in te nemen, maar ook oppositiepartij PASOK heeft al laten weten de nultolerantie in te voeren voor illegale vluchtelingen.
Illegale vluchtelingen, dat zijn ze bijna allemaal, want minder dan 1% van de vluchtelingen kan op een verblijfsvergunning rekenen of op een positief antwoord op de asielaanvraag. Het beleid tot nu toe is, dat ze 3 maanden krijgen om het land te verlaten, wat natuurlijk niet gebeurt, met de gekende problemen tot gevolg. Omdat de leefsituatie van de vluchtelingen hier zo erbarmelijk is, zijn vele Europese landen niet langer bereid om de Dublin conventie toe te passen en hun vluchtelingen naar het Europese land waar ze eerst zijn binnengekomen, terug te sturen.
Griekenland wordt daarvoor wel vaker op de vingers getikt, maar het moet wel worden gezegd dat het land nauwelijks middelen heeft om de stroom aan vluchtelingen op een menselijke manier op te vangen. Nu heeft men het plan opgevat om de illegale vluchtelingen in verlaten legerkazernes onder te brengen. Ze zijn daarmee misschien wel uit het straatbeeld verdwenen, maar de bewoners van de afgelegen gebieden waarin die kazernes liggen, zijn daar natuurlijk niet mee opgezet.
Om de ernst van de situatie duidelijk te maken, heeft minister van Binnenlandse Zaken Pavlopoulos gisteren Europees Commissaris Jacques Barrot meegenomen op een vlucht boven de eilanden waar dagelijks massa’s vluchtelingen aanspoelen. Het tochtje moet blijkbaar indruk hebben gemaakt, want vandaag kondigden de Europese Commissie en het Europese Parlement aan dat Griekenland op financiele hulp kan rekenen en dat Dublin II zal worden aangepast. Verder wordt Ankara ook aangespoord om de vluchtelingen terug op te nemen en zal daarvoor ook een budget worden vrij gemaakt.
Het lijkt dat Europa ondertussen wel heeft gezien dat het vluchtelingenprobleem reuzegroot is. Het Reserach Institute of European and American Studies had dit in november vorig jaar al gemeld.