Ik heb net een boek uit waarover ik u graag wat meer wilde vertellen: “The Cretan Runner“, geschreven door de Kretenzer Georgos Psychoundakis. Het boek vertelt het verhaal van de auteur, die tijdens de Duitse bezetting op Kreta de Britse Special Operations Executive Officers hielp als “loper”, iemand die boodschappen doorgaf, en radio-apparatuur rondzeilde in de Kretenzische bergen en zo het verzet hielp coordineren. Tijdens deze operaties kwam hij in contact en raakte hij bevriend met de Britse schrijver Patrick Leigh Fermor (die overigens verantwoordelijk was voor de ontvoering van generaal Kreipe op Kreta), één van de grootste eigentijdse filhellenen. De verdienste van Psychoundakis werd nooit onder ogen gezien door de Griekse staat (ook wel omdat meteen na WOII de Griekse burgeroorlog uitbrak).
Het relaas van Psychoundakis leest als een trein: het is vlot geschreven en toch ontwaar je er sporen in van de grote oudgriekse literaire traditie. Je merkt ook hoe naief de auteur soms wel was, maar dat maakt het eens zo mooi. De lezer krijgt een beeld van hoe de Kretenzers de Duitse bezetting hebben ervaard. Hier worden geen heldendaden beschreven, maar de hard dagdagelijkse realiteit.
Psychoundakis heeft na de oorlog nog een aantal werken geschreven; zoals een boek over de legendes en gebruiken in Kreta, en hij heeft tevens de Ilias en Odysseia vertaald in Kretenzisch vers, gebaseerd op het patroon van de Erotokritos. Voorwaar een enorme taak als je weet dat Psychoundakis straatarm was en nauwelijks school heeft gelopen. Voor deze werken kreeg hij gelukkig wel erkenning.
Indien u bent geïnteresseerd in de recente geschiedenis van Griekenland, en zeker van Kreta, dan is het boek zeker een aanrader, in combinatie met de documentaire “The 11th Day: Crete 1941“.
Georgos Psychoundakis is overleden in januari 2006. Er is destijds geen bericht over zijn overlijden verschenen in de Griekse media.