Wat een theater, wat een spanning dit weekend. De Griekse regeringsleiders hadden voor zichzelf de deadline gesteld dat ze dit weekend rond moesten zijn met de overeenkomsten rond de PSI (Private Sector Involvement – de haircut op de obligaties, zeg maar) en ook rond de voorwaarden voor het tweede hulppakket dat de troika klaar heeft.

De onderhandelingen over de PSI verliepen vrij goed. Dat is niet verwonderlijk met een ervaren bankier als Papadimos. Het ziet er naar uit dat de banken bereid zijn om het verlies op te vangen van het kwijtschelden van de schulden.

Maar deze kwestie hangt vast aan het toekennen van het tweede hulppakket. De Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het IMF hebben een tweede lening van 130 miljard euro klaar voor Griekenland, want het land kan op de markten nu toch geen lening meer afsluiten (de interest staat momenteel op 33%). Maar dat kan alleen maar onder voorwaarden en die voorwaarden zijn naar het schijnt bijzonder streng. Ook dit is niet verwonderlijk. Na het toekennen van de eerste lening zou Griekenland tegen 2012 klaar zijn om terug te lenen op de markten. Daarvoor moest het natuurlijk ook wel structurele veranderingen doorvoeren. Dat is niet gebeurd. De Griekse regering heeft de belastingsplichtigen die niet met hun belastingen konden sjoemelen, compleet uitgeperst, heeft in de lonen gesneden en heeft de pensioenen verminderd. Ja, daar spaar je wel wat geld mee uit, maar de overheidsuitgaven zijn nog steeds niet teruggedrongen en er is nog steeds geen enkel overheidsbedrijf geprivatiseerd. De belastingontduiking is niet aangepakt (behalve een paar arrestaties van grote ontduikers, maar dat is wellicht meer een PR-oefening dan wat anders). Van alle ambitieuze plannen van Georgos Papandreou is er nauwelijks wat in de praktijk om gezet. Is het zijn schuld, is hij gewoon verschrikkelijk onkundig, of kreeg hij zijn hele partij over zich en is zo alles geblokkeerd? De geschiedenis zal het uitwijzen, ons maakt het niet meer uit. Griekenland zit op de knieën en de politieke carrière van Papandreou is voorbij. En die van zijn partij met hem, wellicht.

Nu moeten er dus weer nieuwe maatregelen worden genomen, indien Griekenland de nieuwe lening wil krijgen. En onder die nieuwe maatregelen moeten de leiders nu hun handtekening zetten. En daar knelt het schoentje. De voorwaarden zijn zo zwaar dat ze zeker een hoge politieke kostprijs zullen hebben. En vooral Antonis Samaras en Georgos Karatzaferis aarzelen, want stel dat er binnen 2 maanden verkiezingen zijn, dan gaan ze zware verliezen leiden. PASOK ligt als partij volledig in de touwen.

Er gaan nu allerlei geruchten de ronde over welke voorwaarden het precies zijn, maar de waarheid kennen we niet. De regeringsleiders vertellen het ons niet, en misschien doen ze dat wel om een reden, om nadien te kunnen zeggen dat ze toch een aantal politieke Pyrrhus-overwinningen uit de brand hebben weten te slepen. Zo werd er gezegd dat de troika eiste dat het 13de en de 14de maandloon in de privésector zou worden afgeschaft (in de praktijk hebben de werknemers in die sector al een bedrag ingeleverd dat overeenkomt met 2 maandlonen). Een maatregel die de broze economie wel helemaal kopje onder zou duwen en waarvan de besparing minimaal is. Maar naar het schijnt zou de kwestie al lang niet meer op tafel liggen, terwijl de politieke leiders dat toch beweren, om het zo te kunnen voorstellen dat ze deze 2 maandlonen hebben weten te redden. Ook zou het minimumloon drastisch moeten worden verlaagd (het ligt nu op 751 euro) of afgeschaft. Of dat nog op tafel ligt, is niet duidelijk.

Maar het moeilijkste zal wel zijn dat de troika er op aandringt dat een heel aantal ambtenaren zullen worden ontslagen. Gisteren werd melding gemaakt van leerkrachten (ten huize Tersago werd dit nieuws natuurlijk niet goed ontvangen). De regering heeft tot nu toe de formule van een arbeidsreserve gevolgd, maar daarmee bespaar je natuurlijk niet genoeg geld.

Dus nu volgt het dilemma voor de politieke leiders: of ze aanvaarden loodzware voorwaarden die tot ontslagen zullen leiden, tot minder loon en wellicht ook tot sociale onrust. Maar die vooral ook politiek zware gevolgen zullen hebben voor de  toekomst van de politieke partijen.

Of ze aanvaarden de voorwaarden niet (met een passioneel patriotisme, indien mogelijk) en dan is Griekenland bankroet. Voor vele Grieken maakt het al niet meer uit, want ze hebben toch geen geld meer om de eindjes aan elkaar te knopen.

Of deze keuze er nu eindelijk voor gaat zorgen dat er een coherent politiek beleid wordt gevoerd in Griekenland dat gericht is op economische ontwikkeling, weet ik niet. Maar het is geen gemakkelijke keuze en het is daarom niet verwonderlijk dat de leiders er zo lang over doen om tot een vergelijk te komen. Naar het schijnt wordt er nog steeds onderhandeld met de troika, maar ik neem aan dat die het ondertussen toch ook wel stilletjesaan beu worden.

Dus wat wordt het: bankroet of niet? We weten het wellicht vanavond. In ieder geval zal geen enkele oplossing de modal Griek gerust stellen.