Met een paar honderd zijn ze, bijeengeschurkt, gehuld in dekens, op het koude marmer bovenaan het Syntagmaplein, net tegenover het Griekse parlementsgebouw. Een paar honderd Syriërs, gevlucht voor het geweld in hun land, gevlucht uit angst om gedood te worden. Bijna hun hele hebben en houden hebben ze verkocht aan tussenpersonen en mensensmokkelaars, en met gammele bootjes hebben ze de oversteek gemaakt naar Europa, naar de Griekse eilanden voor de Turkse kust.

Ze zijn gestrand in Athene, sommigen met hun echte papieren, sommigen met vervalste papieren, allemaal op zoek naar een leven. Maar in Athene zitten ze gewoon vast, overgelaten aan hun lot. Er is geen opvang, zeker al niet van de overheid, en velen zijn gedwongen om in de straten van Athene en Piraeus te overleven. Er is steeds de angst voor Gouden Dageraad, waarvan de leden nog steeds actief zijn, zij het in mindere mate.

Op 19 november zijn ze allemaal samen gekomen op Syntagma, met vrouwen en kinderen, en hebben ze zich zonder enig concreet plan, neergezet voor het parlementsgebouw. Ze wilden papieren, zodat ze Griekenland konden verlaten. Geen van hen wil in Griekenland blijven, maar zolang ze geen papier hebben, kunnen ze niet weg. Ze hebben hun huizen zien verwoest worden. Ze hebben hun familieleden zien gedood worden. Ze hebben hun kinderen voor hun ogen zien vermoord worden. En ze kunnen nergens heen. Ze hebben een aantal eisen, als je dat zo mag noemen, en ze zijn vastbesloten om niet weg te gaan voor die eisen zijn ingewilligd. Ik zet ze even op een rijtje:

• het recht om hun tocht verder te zetten en een nieuw leven op te bouwen, in een ander land, waar het veilig is, en waar hun kinderen in vrijheid en waardigheid kunnen opgroeien,
• de Europese landen moeten hun deel van de verantwoordelijkheid opnemen voor de moeilijke situatie waarin het Syrische volk zich bevindt, en moeten ze vluchtelingen op hun grondgebied aanvaarden,
• de Griekse regering moet stappen ondernemen zodat de Syriërs hun tocht verder kunnen zetten,
• reisdocumenten moeten worden gegeven met akkoord van Europa zodat ze hun tocht veilig en waardig verder kunnen zetten, zonder doodsangst, zonder de angst om gevangen gezet te worden, en zonder angst voor criminele organisaties die misbruik maken van hun situatie,

En tot het zo ver is, vragen de Syriërs:

• dat de Griekse overheid tenminste helpt in het voorzien van hun basisbehoeften: onderdak en voedsel, gezondheidszorg en maatschappelijke steun,
• solidariteit van het Griekse volk en begrip voor hun eisen.

Of dat laatste zal lukken, is nog maar de vraag. Ik was een paar keer op Syntagma en de meeste Grieken lopen gewoon voorbij zonder nog maar om te kijken. In de media wordt zelfs geopperd dat er zich Jihadstrijders onder de Syriërs bevinden. Dat soort preken spreekt velen aan. Maar laten we de Syriërs zelf eens een gezicht geven. Luister naar hun verhalen. Geen lachertje:

Lin: 14 jaar oud

Geida

Zayid: 27 jaar oud

De Syriërs beseffen dat de situatie in Griekenland moeilijk is, en willen ook niet ten laste zijn, maar ze zijn wel slachoffers van een oorlog, en willen ook aldus worden behandeld. De Griekse overheid, met een papiertje (hier links) van het ministerie van Binnenlandse Zaken, antwoordde op 26 november het volgende:

Aan de vluchtelingen van Syrië
We begrijpen de verschrikkelijke situatie waarin jullie zich bevinden door de oorlog in jullie land. Maar jullie moeten beseffen dat de Griekse staat, die op dit moment een ernstige econmische crisis doormaakt, slechts beperkte mogelijkheden heeft.

ASIEL. De enige oplossing voor jullie is om asiel aan te vragen. Mensen die asiel hebben gekregen, hebben het recht om wettelijk in Griekenland te blijven, hebben toegang tot gratis gezondheidszorg en kunnen wettelijk werken. Mensen die asiel hebben gekregen, kunnen ook andere Europese landen bezoeken voor drie maanden gedurende het jaar. Verder, voor diegenen onder jullie die naaste familieleden hebben die asiel hebben aangevraagd in andere EU lidstaten, indien jullie dat vragen, kan de Asieldienst jullie met de naaste familieleden verenigen.

Naar andere landen trekken. Velen van de vluchtelingen uit Syrië die een document van de Griekse staat verlangen om verder te trekken naar andere Europese landen. Een dergelijk document bestaat niet. Geen enkel EU land kan een dergelijk document uitvaardigen.

Onderdak: De Griekse staat kan geen onderdak bieden aan mensen die vanuit Syrië komen. Wat wel mogelijk is, is om personen die asiel hebben gekregen, onderdak te bieden, vooral in het geval van families met kleine kinderen die op straat leven.

WERK. Diegenen die geen asiel hebben aangevraagd, hebben geen recht op werken. Zelfs voor de asielhouders, is het erg moeilijk om een baan te vinden in Griekenland. Er zijn 1.240.000 werklozen.

Jullie hebben niets te winnen door op het Syntagmaplein te blijven. Jullie moeten de enige manier volgen op een leven met waardigheid.
Jullie moeten asiel aanvragen.

Secretariaat voor Bevolking & Sociale Cohesie.
Ministerie van Binnenlandse Zaken.

1 politicus is bij de Syriërs langs geweest: prefect van Attica Rena Dourou. Maar blijkbaar is zij ook niet zinnens om veel te doen, of misschien kan ze niet veel doen. In ieder geval lijkt er binnen de politiek vooral onverschilligheid te heersen. Ook de Griekse media bleef lang afwezig. Het was pas nadat de internationale media op het Syntagmaplein stond, dat de lokale zenders ook de moeite namen om de Syriërs een microfoon onder de neus te duwen. En dat was pas nadat de Syriërs een hongerstaking zijn begonnen. Vandaag zaterdag, zijn ze al zes dagen zonder eten. Minstens 5 van hen zijn naar het ziekenhuis gebracht met uitputtingsverschijnselen. De situatie lijkt uitzichtloos, en er zit geen beweging in. Ik kan me niet voorstellen dat men gewoon maar gaat blijven toekijken tot ze allemaal bezweken zijn.

Ondertussen blijven Syriërs toestromen in Griekenland. Een paar dagen geleden was een schip voor de zuidkust op drift geraakt. Het bleek te gaan om een gammele boot die onder de vlag van Kiribati voer, en die rond de 600 vluchtelingen aan boord had. 2/3 onder hen zijn Syriërs. Onder de vluchtelingen: 80 kinderen en 150 vrouwen. Ook hier weer heerste de angst dat het er Jihadstrijders aan boord waren. Het schip is aan land getakeld en ligt in de haven van Ierapetra, op Zuid-Kreta aangemeerd.

Wat er ook van zij: dit is gewoon een Europees probleem. Natuurlijk kan Griekenland dit niet alleen aan (hoewel het vodje van het ministerie van Binnenlandse Zaken echt wel beschamend is). Maar vanuit Brussel blijft het oorverdovend stil.