Morgen is het voor het tweede keer in minder dan twee maanden een algemene 24-uren staking in Griekenland afgekondigd. De overkoepelende vakbonden van zowel de openbare als de privé sector komen de straat op met min of meer gelijke eisen: loonsverhoging om de levensduurte het hoofd te bieden.

Als u mijn posts al langer volgt, dan weet u dat de Grieken haasje over spelen met Bulgarije over wie de laagste koopkracht heeft.

De vakbonden in de openbare sector eisen dat het 13^de en 14^de maandloon weer worden ingevoerd. Dat komt overeen met wat in Belgie de 13^de maand en vakantiegeld wordt genoemd. Meer dan 14 jaar geleden zijn die 2 maandlonen onder druk van de “structurele hervormingen” van de trojka geschrapt voor alle ambtenaren en gepensioneerden. Ondertussen is het leven ongelofelijk veel duurder geworden, maar de 2 maandlonen zijn nog steeds niet hersteld. En het is nog maar de vraag of dat ooit gaat gebeuren.

De vakbonden van de privésector komen dan weer op straat om meer collectieve arbeidsovereenkomsten en loonsverhogingen te eisen. U moet weten: 2/3 van de Grieken in de privésector moet het stellen met een maandloon van minder dan 1.000 euro netto. Als u de prijzen in Griekenland een beetje kent, weet u dat je daar niet ver mee komt.

Op 1 april heeft premier Mitsotakis het minimumloon weliswaar verhoogd naar 880 euro bruto, maar daar blijft netto nog 743 euro van over. Daarmee redden de mensen het ook niet. In zijn post op Facebook waarin hij de 22de verhoging van het minimumloon aankondigt, argumenteert Mitsotakis dat daarmee in wezen een 13^de loon is uitbetaald. Je moet het maar durven schrijven.

Het grote probleem van Griekenland is dat het een loonpiramide kent met een zeer brede basis en een zeer smalle top. Simpel gezegd: veel slecht betaalde banen en weinig goed betaalde banen. De arbeidsmarkt heeft vele ‘kleine’ werkgevers, die niet het vermogen of de bereidheid hebben om goed betaalde banen te creëren. En de overheid hanteert een “bevroren” inkomstenbelastingschaal, die een zeer groot deel van het brutoloon van werknemers absorbeert. Dat alles om dat primair surplus op de begroting te halen, waaraan Alexis Tsipras in 2015 Griekenland heeft geketend tot het jaar 2060.

Gegevens uit het Ergani-systeem, met de gedetailleerde periodieke aangiften die werkgevers verplicht zijn in te dienen om de socialezekerheidsbijdragen te betalen, tonen de brutolonen aan als volgt:

• 31% van de werknemers – ongeveer 750 000 mensen – ontvangt minder dan 900 euro bruto. Met de verhoging van het minimumloon verandert dit percentage niet wezenlijk. Het verschuift gewoon een groter aantal werknemers naar het bovenste deel van deze verdeling.
• In feite komt 46% van alle werknemers in de particuliere sector niet boven de 1000 euro bruto uit en 54% overschrijdt deze drempel.

Netto ziet dat er als volgt uit:

• 1,57 miljoen werknemers op een totaal van 2,39 miljoen, 66% van het totaal, ontvangen maximaal 957 euro netto.
• 1. 557.291 mensen hebben een netto-inkomen tussen 958 en 1.465 euro (23% van het totaal).
• 2. 165.018 mensen ontvangen tussen de 1.466 euro en 2.035 euro (slechts 7% van het totaal).
• Slechts 98.046 mensen of 4% van alle werknemers in de privésector hebben een salaris hoger dan 2.036 euro.

Natuurlijk is zwartwerk niet meegerekend in deze cijfers. En zwartwerk is de enige reden waarom mensen nog enigszins de eindjes aan elkaar kunnen knopen. Het is een overlevingsstrategie.

Waarom is de basis van de loonpiramide zo breed?

1. De afgelopen jaren lag de nadruk van het beleid op het terugdringen van de werkloosheid. Het aantal mensen dat “geregistreerd” staat in het “Ergani”-systeem is inderdaad gestegen naarmate het aantal werkenden toenam. De meeste nieuwe aanwervingen gebeuren echter voor lonen van minder dan 1.000 euro bruto.
2. De gemiddelde loonstijging in de afgelopen jaren werd vooral gevoed door “administratieve” verhogingen van het minimumloon en minder door afspraken tussen werkgevers en werknemers over algemene verhogingen. Er zijn honderdduizenden werknemers in de particuliere sector wiens lonen procentueel veel minder zijn gestegen dan het minimumloon. En dit is vooral het geval voor de lonen helemaal onderaan de piramide.

Honderdduizenden werknemers hebben een veel kleinere procentuele verhoging gekregen dan het minimumloon.

En dan heb ik het nog niet gehad over een categorie van burgers die alsmaar groeit: de gepensioneerden. Die groep groeit omdat de bevolking vergrijst en omdat de jonge generaties geen geld hebben om kinderen op de wereld te zetten. Als ze al niet naar het buitenland vertrokken zijn. Meer dan 800.000 Grieken zijn sinds het begin van de crisis vertrokken en weinigen keren terug. U begrijpt uit de cijfers hierboven waarom.

Zes op de tien gepensioneerden ontvangen een pensioen van minder dan 1.000 euro per maand bruto, terwijl ongeveer 285.000 leven van een pensioen van maximaal 500 euro.

Zoals blijkt uit de gegevens van ILIOS, het systeem waar de betalingen van pensioenen geregistreerd staat, ontvangen ongeveer 285.917 gepensioneerden een pensioen van minder dan 500 euro, terwijl 1.142.359 gepensioneerden (op een totaal van 1.933.667) een pensioen van maximaal 1.000 euro ontvangen. Alles bruto.

Het gemiddelde ouderdomspensioen bedraagt 840,70 euro, het gemiddelde aanvullende pensioen 196,65 euro en de dividenden 112,73 euro. Het gemiddelde pensioen van begunstigden uit de particuliere sector (EFKA) bedraagt 879,91 euro, terwijl het in de publieke sector in februari opliep tot 1.231,43 euro.

Daar rooi je het ook niet echt mee, en als je tijdens je actieve leven geen spaarpot hebt opgebouwd, leef je daadwerkelijk in armoede.

Maar he, het gaat goed met de Griekse economie, hoor! Ik las afgelopen week nog ergens een opinie van een slecht geïnformeerde Vlaamse journalist die vond dat we aan Griekenland een voorbeeld moesten nemen omdat het land er in slaagde om een primair surplus te registreren en tegelijk meer dan 3% van het BNP aan defensie uit te geven. De man mag altijd eens een half jaar hier komen leven met een Grieks salaris.