Op 7 november besloot de Griekse regering om de scholen voor minstens 3 weken te sluiten. De beslissing kwam er nadat het aantal COVID-19 besmettingen in Griekenland maar bleef stijgen. Er werd weliswaar gezegd dat de scholen niet verantwoordelijk zouden zijn voor de besmettingen (net zoals werd gezegd dat het toerisme niet verantwoordelijk zou zijn geweest voor het aantal besmettingen dat vooral sinds augustus de hoogte in schoot), maar men wilde geen risico nemen.

De beslissing kwam er ondanks het feit dat de minister van Onderwijs en Religieuze Zaken beweerde dat er gezondheidsprotocollen waren die nauwgezet werden gevolgd in de scholen. Mijn vrouw, die in het onderwijs staat, heeft weinig van deze protocollen gezien. Ja, de leerlingen dienden een mondkapje te dragen en het was de taak van de leerkrachten om er op toe te zien dat ze dat altijd deden. In de pauze mocht het mondkapje af. De overheid had 2 mondkapjes voorzien voor alle leerlingen, maar toen het eerste werd geleverd, bleken de afmetingen niet te kloppen en bleek het mondkapje veel te groot. Een tweede mondkapje is er nooit gekomen.

De minister – Niki Kerameos – had voordien al gezegd dat er geen overbevolking in de Griekse klassen was: Griekenland telde gemiddeld 17 leerlingen per klas. Dat neemt niet weg dat mijn vrouw voor 18 klassen staat van elk tussen de 25 en 30 leerlingen, die sinds september nauwelijks afstand konden houden.

Bedoeling was dat er vanaf 7 november les zou worden gegeven via internet. De Griekse overheid had daarvoor een overeenkomst afgesloten met het bedrijf Cisco, dat het uitsluitend het programma Webex van deze firma mocht gebruiken. Andere software was niet toegestaan. Voordeel van de overeenkomst was wel dat het gebruik van de software gratis zou zijn. Of dat inderdaad allemaal klopt, is niet na te gaan. De minister toont de overeenkomst met Cisco niet, hoewel daar in het Parlement naar gevraagd is.

Op de eerste dag dat het onderwijs online zou gaan, ging het al meteen fout. De regering legde de fout bij de servers van Cisco in Londen en het bedrijf bevestigde dat. De tweede dag liep het al wat vlotter, hoewel er nog wat problemen waren, maar al bij al werden die opgelost.

En ondertussen zou alles zo vlot lopen, dat Griekenland een voorbeeld voor Europa zou zijn, aldus de bevoegde minister. Of dat echt het geval is, is nog maar de vraag. Als ik de verhalen van mijn vrouw hoor, dan kan ik alleen maar besluiten dat de minister op een andere planeet leeft. Ook de Griekse premier Mitsotakis hangt een beeld op dat niet met de realiteit overeenstemt. In een virtuele discussie van het World Leaders Forum met Lee Bollinger, voorzitter van de Columbia Universiteit, zei Mitsotakis dat elke klas in Griekenland digitaal was gegaan.

Mijn vrouw geeft les in 3 verschillende scholen: in Perama, in Piraeus en in Neo Faliro.

In Perama ligt de gemiddelde leeftijd van de leerkrachten op 58 jaar. De overheid neemt geen voltijdse nieuwe leerkrachten aan, maar stelt wel jongere leerkrachten aan met 3-maandelijkste contracten. Dat veronderstelt vaak dat deze jonge leerkrachten van andere regio’s in Griekenland zich moeten verplaatsen (zo is bijvoorbeeld de nieuwe leerkracht fysica 26 jaar oud en komt hij uit Iraklio, Kreta), en dat is ondertussen met de nieuwe corona-regels niet toegestaan. Een aantal van de leerkrachten heeft geen ervaring met computers, laat staan met internet (nu is het Webex programma echt wel heel eenvoudig). Sommigen hebben geen computer thuis, of hebben er slechts 1 maar kind of kleinkind moet die gebruiken om les te volgen. Deze leerkrachten hebben de kans om naar school te komen en om daar de computer te gebruiken om les te geven. Er zijn in de school van mijn vrouw in totaal 8 leerkrachten in deze situatie. Er is een logistiek probleem: de school heeft slechts 1 computer, dus het is puzzelen om er voor te zorgen dat elke les kan doorgaan. Tot dusver lukt dat niet.

De streek van Perama heeft ook belabberde infrastructuur. De internetverbinding is in vele huishoudens te traag om zowel geluid als beeld toe te laten. Met als gevolg dat het bijzonder moeilijk is om op deze manier goed les te kunnen geven.

In de school in Piraeus waar mijn vrouw les geeft, zitten heel veel Roma-kinderen en migrantenkinderen. De armoede is er tastbaar, elke dag. Vele van deze kinderen hebben geen computer thuis, laat staan dat ze al een internetverbinding hebben. De directeur heeft tablets aangevraagd bij het ministerie zodat er toch les kan worden gegeven, maar daar is geen antwoord op gekomen. Er zijn gemeentes waar de plaatselijke burgemeesters voor tablets hebben gezorgd (zoals de communistische burgemeester van Patras), maar de burgemeester van Piraeus heeft zoiets voorlopig nog niet gedaan. Gevolg: er wordt in deze specifieke school in Piraeus nauwelijks les gegeven.

Ik spreek nu enkel van deze school, maar er waren de voorbije weken heel wat berichten van meerdere kinderen die in een plaatselijke café les volgden via de smartphone van een van hen die dan op de plaatselijke Wifi was aangesloten. Er waren ook berichten van onder meer een jonge moeder op Kreta die met haar kinderen op straat voor de deur van een winkel zat waar ze het gratis Wifi-signaal kon oppikken, zodat de kinderen les konden volgen. Europa mag er misschien niet meer over spreken, maar de crisis in Griekenland is nog lang niet voorbij en wordt door COVID-19 wellicht alleen maar erger.

En dan is er de aanklacht van de Nationale Vereniging van de Griekse Roma die de de overheid voor de rechtbank sleept voor racisme, omdat er geen enkele voorziening is om de Roma-kinderen onderwijs te geven. Dat zag ik dus in de school in Piraeus.

Tenslotte in de derde school waar mijn vrouw les geeft, in Neo Faliro, is de situatie iets beter. Neo Faliro is een iets beter gegoede gemeente en bijna alle gezinnen hebben er minstens een computer, smartphone of tablet en een internverbinding. En toch: afgelopen vrijdag zag mijn vrouw slechts 3 van de verwachte 25 leerlingen online. De anderen slaagden er niet in om online te komen. Het is niet meteen duidelijk wat de oorzaak daarvan zou kunnen zijn. Het zou ook te maken kunnen hebben met overbelasting van het netwerk.

50% van de werknemers moet van thuis uit werken. Die moeten dus ook allemaal internet gebruiken. En de infrastructuur is buiten de grote steden zeker niet voldoende om die toevloed aan internetverkeer aan te kunnen.

Wat er ook van zij: zowel de minister van Onderwijs en Religieuze Zaken als de premier maken beweringen die niet kloppen. En er zijn nauwelijks nog kritische journalisten die hen daarop durven aan te spreken. Want van zodra je ook maar een beetje kritiek hebt op deze regering, wordt je verweten een SYRIZA-aanhanger te zijn. Op die manier kun je geen gezond debat meer voeren, maar dat stadium zijn we in Griekenland sowieso al een tijdje voorbij.