De aardappelbeweging

Een goeie maand geleden haalden landbouwers uit de streek van Thebe (Thiva) in Viotia (het oude Beotië) de krantenkoppen omdat ze hun producten op het Syntagmaplein in Athene kwamen uitdelen, omdat niemand ze wilde kopen. Er bestaan namelijk vermoedens dat er zware metalen in het grondwater in Beotië zitten (het is zelfs vrij zeker).

Iets soortgelijks deden de boeren van Nevrokopi in Noord-Griekenland in het stadje Pieria vorige week. Maar dit keer was het toch enigszins anders: de boeren deelden hun aardappelen niet uit, maar verkochten ze aan de productieprijs: 25 cent per kilo. Dat is gevoelig goedkoper dan de prijs die de consument op de wekelijkse markt of in de supermarkt betaalt voor een kilo aardappelen.

De reden daarvoor is eigenlijk heel erg simpel: de aardappelen worden bij de boeren opgekocht door tussenhandelaars, die ze dan naar de plaats van verkoop brengen. Die hele tussenhandel is bijna een maffiapraktijk in Griekenland. De tussenhandelaars dwingen de boeren om hun producten te verkopen onder de kostprijs. De producten worden dan met grote winst doorverkocht op de markten. Dat de boeren dat bleven pikken, kwam omdat er subsidies bleven vloeien. Maar die dreigen nu op te drogen. En nu de crisis zwaar toeslaat, moeten de boeren manieren vinden om te overleven.

En de beste manier is om de tussenhandel gewoon uit te schakelen. Een simpel en briljant idee. De boeren brengen hun waren zelf aan de man, op dit moment aan de kostprijs, maar ze kunnen dit binnenkort misschien wel met wat winst doen. Wie weet zien we op die manier niet langer taferelen van boze boeren die hun waren op de autosnelweg uitkieperen als protest omdat ze niet eens betaald worden voor de kosten die ze maken.

De bevolking reageert erg positief op dergelijke acties en het zal niet enkel bij de aardappelen van Nevrokopi blijven. Morgen worden er in Katerini (iets ten zuiden van Thessaloniki) aardappelen verkocht, en later deze week gaan ook de Kretenzische boeren direct hun waren aan de man brengen. Rozijnen en olijfolie zullen goedkoper zijn voor de consument.

In Volos en Kastoria gaat men bonen direct van het land naar de markt brengen. Overal organiseren burgers zich om dergelijke marktjes op te stellen, zodat de boeren weten waar ze de kopers kunnen vinden. Er zullen er een aantal knarsetanden, maar dit zijn pas echte opstandige acties die iets kunnen veranderen. Ik vind het geweldige initiatieven en ik ben er zeker van dat ze nog heel wat navolging zullen krijgen.

Weg met de tussenhandelaars die hun eigen prijzen konden zetten!

30 thoughts on “De aardappelbeweging

  1. Dit maakt mij ook blij, Bruno. Dit soort acties bedoel ik met volksrevolutie: positief, concreet, kordaat, efficiënt, …

  2. Dacht ik ook aan @Tzimi,en niet alleen de zigeuners.Weer een groot deel van de bevolking die werkloos zal worden.Begrijp me goed,ik ben niet tegen zulke onderneming van waren rechtstreeks aan de man te brengen maar men zou die tussenhandel beter moeten controleren en strenger optreden wanneer woekerwinsten geboekt worden.Dat probleem met die tussenhandel is zo oud als de straat,er werd zoveel over geklaagd maar er werd niks ondernomen.
    En dan nu een nieuwe trend,nl braakliggende staatsgrond in percelen verdelen die voor bewerking aan welwillenden ter beschikking gesteld wordt.Het schijnt een succes te worden door stedelingen die niet veel afweten van tuinontginning en die bijgestaan worden met raad van geoponen.In Larissa zijn het percelen van 100m2 en hopelijk worden die mensen op een mooie morgen niet voor een kale moestuin te staan waar de sla,kolen,erwten,enz verdwenen zijn.

  3. Goed idee van die boeren! Ik weet niet hoe het in de rest van Griekenland is, maar hier op Lesvos is er nog geen eens een markt. Hoogste tijd dat die er komt!

  4. Ik WIST dat je dat zou posten, @Tzimi! 😉

  5. maar hoe kan het dat je dat stuk kent?? die is van 1981. maar goed ,weet je wat het is? wij herhaalen ons als grieken kontinue en leeren nooit. op de verkiezings campagnje van 1981 papa Papandreou onze Andrikos naast het leuze I deksia sto xronodoulapo tis istorias, recht zou geschiedenis worden en nooit meer regeren in gr,maar je weet hoe dat is gegaan ,had ook een leuze, Telos stoys mesazontes. die mesazontes zijn de tussenhandelaars die de prijzen ,of eerder de verschil zo groot deeden.,dus weinig geld voor de boer maar veel geld van de consumer vragen. de gyftos was de oude aardapelbeweging. direct van het veld naar de consument. generaties grieken zijn groot geworden met de beeld en geluid van de gypsi met zijn datsun pick up en de megafoon schreeuwend Patate patate of karekle karekle, want hij verkocht ook stoelen.maar goed 30 jaar later de verschil tussen veld prijs en markt prijs van de groenten is nog niet opgelost.
    off topik. er zwemt de gyftos en een oudere vrouw komt aan lopende in de zee water. mischien kan zij niet zwemmen en wil zeker zijn of daar waar de gyftos is nog zij kan staan in het water dus zij roept
    Patate patate???
    waaar de gyftos boos antwoord
    oxi kyra mou ,Karekle Karekle.
    (heb je het??)
    ik vergelijk al de problemen waar griekenland vandaag heeft met de satire van xary klin van 30 jaar geleden, en zul je zien als je ze allemaal luister dat nieks is verandert. niet voor nieks zijn bloq en site op FB zo goed doet.

  6. nog iets deze beweging doet zeer aan somigen. de patates van Neurokopi ,de beste ter wereld, echt niet omdat ik van Drama kom, zijn beschuldigt dat te veel zuikers bevaten. ik heb begrepen dat de handelars direct bij de betrevende minister al hebben aangklopt voor maatregelen ter bescherming van hun handel.

  7. Na vele honderden jaren van zelfvoorzienende lokale groenteverbouw op “ons eiland” is die in de laatste 10 of 20 jaar geheel verdwenen. Een lokaal verbouwde tomaat was bij wijze van spreken nergens te vinden en ik denk dat dat op veel meer eilanden het geval is.
    Er was geld genoeg om alles van het vasteland over te varen met tussenhandel en al.
    Misschien gaan de eilandbewoners nu hun verwaarloosde landjes weer nieuw leven inblazen. Ze zullen wel zelf aan de slag moeten want de meeste werklustige Albanezen zijn naar elders vertrokken.

  8. ik weet niet welke eiland dat is, maar toen ik in 87 en 89 op Kos werkte enkel de turkse restaurateurs hadden eigen groenten. wij gingen daar voor lekkere tomaten eten, omdat onze baas en de rest van de restaurants op Kos de groenten uit Athene halden. grapig was in de tijd van de harde winden als de schip niet kon aanmeren dreigde een te kort aan griekse salades.
    enkel op Kreta toen ik daar in 88 werkte hadden wij eigen groenten. maar ik twijfel of de situatie nu nog zo is op Kreta.als je op de supermarkets in Drama vlaamse en nederlandse tomaten te koop staan waarom niet ook op Kreta.
    zo als de oude thema over de perziken en europa ,zo is een beetje gegaan met de hele agro productie. ik hoorde last een griek jammeren dat de Albaneez niet is komen opdagen om zijn rozen te bewateren. dit mentaliteit moet vernaderen en de griek moet weer de oude gereedschap pakken. de oude ideal van de volgende lied moet weer actueel worden
    http://www.youtube.com/watch?v=aj8eWTcvD2A

  9. @Kyriakos,in Agios Nikolaos is elke woensdag marktdag, de boeren uit de omgeving komen dan hun waren verkopen, alles lekker vers en niet duur, de lokale supermarkt heeft ook groente en fruit maar die betrekt hij van de zelfde boeren dus je betaald bij hun iets meer, dan heb je je de Lidl met zijn poolse/hollandse tomaten die ze verkopen in Griekse verpakking anders komen ze die waterbommen niet kwijt, met sommige dingen die ze hier niet (of willen) verbouwen zijn ze wel weer goed en goedkoop.

  10. Ik ben er erg voor dat de boeren weer zelf naar de markt gaan.
    Ik hoop dat dat lukt en dat ze een vergunning en een standplaats kunnen krijgen. Soms duurt het jaren voor je een standplaats kunt bemachtigen. Ook moet je investeren in een agrotiki- auto ( pick-up of busje) om je waar te vervoeren. Dat zijn behoorlijke kosten.
    Wij waren het vorig jaar ook van plan met onze sinaasappels, maar de moeilijkheid van het bemachtigen van een standplaats en de investeringen voor de auto maakten het voorlopig nog niet mogelijk.

  11. @Karen, kreeg je tegenstand van de tussenhandelaars, of had het te maken met bureaucratie?
    En ik die 12 jaar geleden dacht dat het de boeren waren die op mijn wekelijkse marktje stonden…

  12. @Bruno het is de wetgeving.
    Er zijn zoveel wetten en regels opgesteld, dat het moeilijk wordt om een nieuwe onderneming op te zetten. Mijn man is boer en visser, dus dat is ok. Maar we moesten een agrotiki (boeren)- auto kopen en dat was voor ons toen financieel niet mogelijk. Bovendien is het moeilijk om standplaatsen te krijgen voor de Atheense markten. Dat kan jaren duren.
    Nu zijn we bezig met een tweedehandsvissersboot. Die zijn verschrikkelijk duur, omdat Europa voor een klein vissersbootje van 7 meter lang en 25 jaar oud al € 22.000 euro betaalt om het af te breken. Dus dat drijft de verkoopprijs enorm op.
    Een nieuwe kost met alles erop en eraan rond de €40.000, maar er worden geen vergunningen meer verstrekt voor een nieuwe boot.Europa wil van de Griekse vissersboten af.Waarom? Dat probeer ik nog uit te zoeken.

    Ons dorp heeft al tweemaal een cooperatie gestart om de sinaasappels te exporteren.
    Tot tweemaal toe zijn de boeren uiteindelijk niet betaald. Dus daar is ook geen vertrouwen meer in. Ik vind het wel lastig om te achterhalen waar het dan precies fout is gegaan, want ik ben ook niet bekend in die bussiness. Maar het maakt het wel erg lastig om nieuwe initiatieven te ontplooien.
    Er staan trouwens ook wel boeren op de markt. Onze sinaasappels worden op de markt in Athene verkocht door een neef die zelf ook boer is.
    Dat systeem ging jaren goed, maar nu de prijzen van de sinaasappels zo gedaald zijn, kosten ze meer dan ze opbrengen: onderhoud boomgaard, mest, plukken, diesel, auto, vergunningen, nieuwe BTW-regels.
    Dus vandaar dat we nu toch maar gaan vissen.

  13. Oh jee @Karen.Enerzijds zou je denken dat die crisis de mensen terug aan het werk gaat zetten en de genoegens van hun eigen land te herontdekken:geweldig klimaat voor land-en tuinbouw,visvangst,veeteelt,enz,gedaan met al die schokkende import maar als er anderzijds weer zulke regelingen het initiatief nekken,dan wordt het hopeloos.’k Heb in mijn omgeving ook jongeren met plannen maar weer stuiten op een labirint van
    vergunningen.
    Hoe kan dit land vooruit als de helft van de bevolking zit aan te schuiven aan lokketten om
    bediend te worden voor een vergunning of wie-weet-wat nog meer?

  14. ha Karen,
    Wat een verhaal zeg…. harde tijden voor jullie. Het kan hier in Nederland ook zomaar ontstaan.
    Als vervoer over grote afstanden een probleem is, is het systeem van doorgeven en teruggeven misschien iets. Ikmoest meteen aan demethode van de burgerbrandweer denken.emmertjes doorgeven. en dat kan natuurlijk ook terug. Ik weet het is een bizar idee, maar wil het je toch meegeven.
    En zijn er ook geen manieren meer om kleinschalig aan leningen te komen? wat kost zo’n tweede hands boerenwagen ? Wie weet kun je met crowdsourching in Nederland nog wat voor elkaar boksen. En voor goede olijfolie is hier nog wel een markt. In Nederland komt hetinde streek verkopen van je eigen groente enzo ook steeds meer voor. Amersfoort heeft zelfs zijn smaak-van-de-streek-markt een paar keer per jaar. succes

  15. @Erna,
    Dank voor al je creatieve ideeen.
    In de streek verkopen heeft geen zin, omdat iedereen hier sinaasappels heeft. We wonen in een boerendorp. In de zomer aan toeristen nog wel, hoewel je ziet dat die ze van de bomen jatten, zakken vol, soms zelfs onrijpe (heel grappig), omdat ze er geen verstand van hebben. Daarom staan er nu overal hekken om de boomgaarden.
    We verbouwen nu ook onze eigen groente, dat is zo heerlijk. En af en toe haalt Dimitris een inktvisje uit zee. We ruilen citroenen voor vlees met de buren, die een slagerij hebben. Dus in het dorp is er altijd wel eten. Die problemen spelen zich vooral in de steden af.

    Grappig dat je over crowdfunding begint, dat was ik van plan voor de vissersboot, maar nu heb ik een heel gunstige lening. Dus kan ik mijn tijd besteden aan mijn bedrijf en de workshops in Epidavros.
    Ik ben er zelf niet zo goed in om al die bureaucratische regeltjes te snappen, wordt er gauw tureluurs van. Die boot moet gewoon lukken. Dan is er weer een perpectief.
    Ik heb trouwens nog heel goede olijfolie te koop in Utrecht, nog zo’n 15 liter uit eigen boomgaard. De olie die we met Kerst bij elkaar hebben geplukt neem ik in oktober weer mee, als ik met de auto reis.
    @Jenny Grappig, ‘terug aan het werk’. Er werd al heel hard gewerkt door de meeste mensen. Meestal 2 of 3 banen en het hele gezin werkt mee, omdat in Griekenland de lonen al veel te laag waren ten opzichte van de prijzen voor levensonderhoud. Inderdaad die loketten is verschrikkelijk. Het kost je soms vele dagen om 1 stempeltje te halen. De bureaucratie is enorm uit de hand gelopen.

  16. De Communistische Partij is tegen deze “Aardappelbeweging”. De partij ziet er propaganda van de media en van de grote belangen in. http://www.protothema.gr/politics/article/?aid=180763
    Doet me een beetje denken toen ze tegen het voorstel van Papandreou waren om het gebruik van soft drugs te legaliseren. Daar waren ze ook tegen, want daarmee zou de bevolking dom worden gehouden en dus makkelijker vatbaar zijn voor de propaganda van de grote partijen.
    Voer voor satire alweer.

  17. @Karen,ik heb andere ervaring :landbouwgrond dat braak ligt,fruit dat aan de bomen blijft rotten,enz want de dorpelingen hebben hun ouders’ erfgoed geruild voor een staatsbaantje in de stad want dat was de grote droom van de rurale bevolking.Normaal hoor met al de voordelen die de opeenvolgende regeringen aanboden om stemmen te ronselen.De mensen wisten niet dat ze hun ziel aan de duivel verkochten.Ik heb die verandering in mentaliteit zien evolueren en vroeg me af waar dit toe ging leiden want er werd niks meer geproduceerd.’k Ben vol bewondering voor mensen die zoals jij blijven vechten ondanks een verrot systeem maar het zijn er weinigen .De werklozen cijfers zeggen genoeg.Niet dat het specifiek grieks is hoor,het een symptoom van de zogenaamde beschaafde wereld.

  18. @Christos : helemaal mee eens , dit is de revolutie die ze hier nodig hebben!

    @Julie : inderdaad , op Lesvos stikt het van de waardevolle ‘huisprodukten’. Maar de boeren worden gedwongen hun waren via allerlei tussenkanalen te laten passeren om de markt te bereiken. Dat er bij die tussenkanalen woekerwinsten binnengerijfd worden in ware maffiastijl , staat buiten kijf en is algemeen geweten (en werd tot voor kort ook algemeen getolereerd)

    @Karen : al die bureaucratie en al die regeltjes maakt een economische revival in Griekenland nog altijd een heikele zaak. Ik heb bewondering voor je doorzettingsvermogen en flexibiliteit.

    Maar het is eigenlijk godgeklaagd dat we olijfolie in onze wagen of op het vliegtuig moeten ‘meesmokkelen’ als we een eerlijk produkt willen aanbieden. Zonder al die tussenkanalen en regelneven in Griekenland aan wiens handen veel te veel geld blijft kleven.

    Hopelijk komt er nu eens gauw een echte administratieve vereenvoudiging die investeringen en initiatief aanmoedigd en mensen aan het werk kan brengen.

  19. Bruno als je een beetje rong googled in het grieks zou je snel zien dat de vergunningen voor stand plaatsen op de markten worden verhandelt en vaak zijn geen producenten wie daar staan te verkopen.
    kijk KKE zie de dinges altijd anders,gedeeltelijk heeft gelijk, maar ergens moet de volk mee beginnen. mooier zou zijn als de KKE mee help met deze acties. maar wij kennen de partij al lang.na Varkiza kan niet meer bijkomen en zeker onder leiding van Aleka.als zou bij de volgende steming 80% van de stemmen krijgen zu weigeren te regeren en deze resultat als een provocatie van de systeem beschuldigen en niet reel maar gemanipuleert.
    Je heb zo iets nodig als Vrouw Antje nodig voor de griekse producten, en niet zo als jaaren gaat aleen initiatieven van handelaren. maar ja ,wie zou zo als Vrouw Antje , een soor Theia Froso beginnen???

  20. Het wordt allemaal te belachelijk voor woorden, @Tzimi. En vorige week stond Samaras de linkse partijen nog te beschuldigen omdat ze alleen maar aan de kant staan “nee” te schreeuwen en dat ze door hun sabotagegedrag mee de crisis hadden veroorzaakt. Het moet niet gekker worden!

  21. ik wil het al dagen zeggen, Hans had gelijk ,ze zijn clowns. Vouli is geen bourdelo maar een cirkus.jammer , maar waar van haal je 299 nieuw parliamentaries vandan??

  22. Nu zou het leuk zijn om van Griekenland 1 marktplaats te maken, maar het is duidelijk dat dit ook niet kan. Die tussenhandelaars hoeven ook niet allemaal werkloos te worden, als ze maar leren op een eerlijke manier hun geld te verdienen zonder ‘kapello’ van 300%.
    Het belangrijkste is dat de beweging al 1 duidelijk effect heeft gehad, namelijk de doorbreking van de monopolies. Iemand uit het noorden van Griekenland liet me weten dat er aardappelen uit Nevrokopi te koop waren voor 35 eurocent p/kilo in supermarkt Basilopoulos. Het is een begin.
    Olijfolieproducenten zullen de kans krijgen om aan een eerlijke prijs hun olie te verkopen. Nu komen ze idd niet uit de kosten, want hoe kan je 30 euro p/dag aan werkers betalen wanneer je maar 1,9 euro p/liter krijgt als producent?
    Een ander effect is dat iedereen zich bewust begint te worden van de ware aard van de non-competitiviteit van Griekenland. Zoals in die andere post met die open brief werd gezegd, werden jarenlang smeergelden betaald en werden multinationals het hand boven het hoofd gehouden. Niet moeilijk dat Griekenland te weinig produceerde en te veel verteerde.
    Volgende stap is de bureaucratie hervormen en afslanken.
    En een volgende stap is opheffing van parlementaire onschendbaarheid en bepaalde mensen voor het gerecht brengen voor misdaden tegen het eigen volk en vaderland. Kijk naar Ijsland!

  23. De tussenhandelaars slaan terug: de aardappelen die de boeren aanbieden zijn van slechte kwaliteit en worden zwart bij het koken!

  24. Dus als ik bonen wil, moet ik naar Volos rijden? Tussenhandelaars hebben ook hun goeie kanten, maar de prijzen moeten idd wel binnen de perken blijven

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *