De onderhandelingen tussen de Griekse regering en de trojka is afgelopen en men is afgelopen dinsdag tot een overeenkomst gekomen. Vreemd, want zondag zat alles nog muurvast. De punten waarop geen overeenstemming werd gevonden, waren o.a.:

• nog maar eens 2000 extra ontslagen van ambtenaren in 2015,
• de wet rond massale ontslagen moet worden versoepeld, zodat werkgevers in de privésector veel makkelijker veel meer personeel tegelijk aan de deur kunnen zetten,
• de toepassingen van een paar 100 voorstellen die in een zogenaamde toolkit van de OESO (Organisatie van Economische Samenwerking en Ontwikkeling) zitten,
• het opzij zetten van het primaire surplus, zodat het bedrag in moeilijke tijden kan worden aangewend om de economie te ondersteunen.

Over dat primair surplus kan veel worden gezegd. Het is het paradepaardje van Samaras: hij heeft nog geld over op de begroting voor de afbetaling van de interesten op de leningen (dat bedrag wordt primair surplus genoemd). Het primaire surplus is er gekomen door het Griekse volk helemaal leeg te knijpen, niet doordat er toevallig een economische heropleving is gekomen die weer geld in de “echte” economie pompte. Nee, maakt u zich geen illusie: de echte economie ligt nog steeds in de touwen.

In de overeenkomst met de trojka staat dat Griekenland het geld van het primaire surplus mag aanwenden naar eigen goeddunken. Daar is de trojka van teruggekomen: het geld als pre-electoraal cadeautje leek niet aangewezen. Toch is het dat was Samaras nu gaat doen. 500 miljoen euro zal worden verdeeld over ongeveer 1 miljoen noodbehoevende Grieken. In de eerste plaats de soldaten en politie die minder dan 1500 euro per maand verdienen. Misschien doet Samaras het wel omdat de Griekse Raad Van State ruim een maand geleden had besloten dat de salarisverminderingen voor deze beroepsgroepen ongrondwettelijk waren. Een heel aantal andere mensen zullen een eenmalige vergoeding van 500 euro krijgen.

Natturlijk mogen we ook niet vergeten dat er op 18 mei gemeenteraadsverkiezingen en op 25 mei Europese parlementsverkiezingen zijn. En Nea Dimokratia doet het niet zo goed in de opiniepeilingen, dus een pre-electoraal cadeautjes aan de naiefsten onder de naieven is zeker mooi meegenomen. Het zou me niet verbazen dat dat bedrag belast zal worden, van zodra de verkiezingen achter de rug zijn.

En dan is er nog die toolkit van de OESO. Daarin staan aanbevelingen om de Griekse economie concurrentiëler te maken. Het gaat om ongeveer 500 maatregelen, waaronder bijvoorbeeld het vrijmaken van de verkoop van bepaalde geneesmiddelen. Aspirines en zo meer, zouden in supermarkten kunnen worden verkocht (ze worden al decennia lang door de kioskhouders verkocht). Maar ook het etiket “verse melk” dient volgens de OESO te worden veranderd. Nu is het etiket verse melk in Griekenland alleen van toepassing op melk die binnen de 5 dagen moetn worden geconsumeerd. Het gaat niet meteen om echte verse melk, maar om licht gepasteuriseerde melk. De OESO wil nu dat het etiket vers geldt voor melk die binnen de 10 dagen mag worden geconsumeerd. De Griekse kant ziet het niet meteen zitten, want hiermee zou de weg vrij komen om melk vanuit bvb. Nederland naar hier te importeren. Die melk is voor de Grieken niet meer vers, maar zou volgens de OESO toch als vers mogen worden verkocht.

Nog een aambeveling van de OESO: dessertyoghurts en dunne lopende yoghurt mogen in Griekenland niet onder de naam “yoghurt” worden verkocht. Het etiket yoghurt past enkel op de gestremde Griekse variant. Daar wil de OESO dus vanaf. Ik zie niet meteen in hoe de markt concurrentiëler wordt met dit soort aanbevelingen, maar ik heb het rapport dan ook niet helemaal gelezen. En dan is er nog de wraakroepende maatregel dat de OESO de Griekse olijfolie wil laten verdunnen en laten vermengen met zonnebloempitolie, om ze dan in het buitenland te verkopen als Griekse olijfolie. EIgenlijk gebeurt zoiets al wel in Griekenland: sommige verdelers bezondigen zich er aan, maar ze zijn wel illegaal bezig. In ieder geval heeft Griekse olijfolie een erg goede naam, en dat is echt iets wat je economisch kunt uitbuiten. Hoe de OESO er bij komt om olijfolie te verdunnen en dat als een goede economische politiek te verkopen, daar kan ik ook niet goed bij. Maar goed, als we de Griekse regering mogen geloven, heeft de trojka bakzeil gehaald en is er op deze aanbevelingen niet verder aangedrongen.

Op zich is het wel vreemd: de onderhandelingen waren opeens afgerond zonder dat de Griekse regering toegevingen had gedaan. Dat is nooit eerder gebeurd: het is steeds de Griekse kant die bakzeil moest halen. Vreemd toch, dat de trojka opeens niet meer aandringt op de knelpunten die hierboven zijn vernoemd. Integendeel: de laatste schijf van de noodlening zal worden uitbetaald. Op 1 april. Ik vraag me af of de datum toevallig is verkozen.

Er doen nu allerlei scenario’s de ronde: de trojka heeft snel toegegeven, want de kans bestaat dat Nea Dimokratia niet al te veel schade loopt tijdens de aankomende verkiezingen. Als de twee verkiezingen in mei een ramp blijken voor de regeringspartij, dan zal de druk worden opgevoerd om parlementaire verkiezingen te houden en dan komt er misschien een partij aan de macht die de hele leenovereenkomst met de trojka aan haar laars lapt. Brussel en Berlijn zitten daar natuurlijk niet naar uit te kijken. Het terrein moet trouwens worden vrijgemaakt voor een nieuw hulppakket, waar Wolfgang Schäuble al iets heeft over gezegd. Want officieel is het tweede hulppakket aan Griekenland afgerond en komen er geen verdere onderhandelingen meer met de trojka. Maar geen hond die gelooft dat het land nu weer gezond genoeg is om op de financiële markten te gaan lenen. De Griekse regering maakte vandaag gewag van het feit dat Griekenland binnen 3 maanden weer naar de markten stapt. Laten we dat voorlopig categoriseren onder pre-electoraal gewauwel.