De rede van de paus in Regensburg en de reacties op die rede schijnen voorpaginanieuws te zijn in de hele wereld. Hier in Griekenland is het echter niet meer dan een voetnoot. Patriarch Bartholomeus van Constantinopel en Aartsbisschop Christodoulos hebben al gezegd dat ze het erg spijtig vindt dat Benedictus XVI een ongelukkig citaat heeft gekozen van Manuel II Paleologos. Dat citaat moet trouwens ook in zijn context worden gezien:Â Constantinopel werd 8 weken belegerd door de Turken en een verzwakte Manuel zag dat Byzantium voor altijd dreigde verloren te gaan door de oorlogszucht van zijn vijand. De Grieks-Orthodoxe kerk kiest geen partij in dit conflict, maar zeker is dat ze zich nooit aan de kant van de Rooms-Katholieke kerk zal scharen. Ik was me bewust van het Oosters Schisma, maar ik wist niet dat de haat tegenover Rome zo diep zat bij de Grieken.
Voor velen onder hen is de paus de belichaming van de antichrist. Natuurlijk is dat flink overdreven, maar toen Johannes Paules II hier in 2001 op bezoek kwam, ging dat gepaard met grote protesten. Het centrum van het christendom lag aanvankelijk in Byzantium, en daar werden de oorspronkelijke rites nauw gevolgd. Rome heeft daarna zelf nieuwe rites in het leven geroepen die niets te maken hebben met de originele overlevering, aldus de Grieks-Orthodoxe Kerk.
Verder verwijt men Rome nog altijd dat het verantwoordelijk was voor de 4de kruistocht die Constantinopel zo verzwakte, dat het in 1453 een gemakkelijke prooi was voor de Turken (waarvoor Johannes Pauls II WEL zijn excuses heeft aangeboden).
Overigens wordt de paus hier niet “paus” genoemd, maar wel de bisschop van Rome. Soms ook wel de patriarch van het Westen, een titel die ook in Rome wel eens werd gebruikt. Maar Benedictus XVI heeft een paar maanden geleden besloten om die naam niet langer te gebruiken; iets wat bij de Orthodoxen in erg slechte aarde is gevallen. Als Rome de titel “patriarch van het Westen” niet langer gebruikt, maar wel “supreme pontificus van de Universele Kerk”, dan impliceert zoiets dat de paus over heel de wereld als hoofd van de Christelijke Kerk wordt beschouwd. Samen met het feit dat pausen zich onfeilbaar noemen, is dat voor de Grieken onaanvaardbaar (en heiligschennis).
Waarmee ik alleen wil aantonen dat Benedictus XVI nog anderen tegen zich in het harnas heeft gejaagd.