Sommigen onder u hebben misschien al wel een aantal foto’s gezien van Balos en Gramvousa, maar ik wilde er graag een extra post aan wijden. Tot voor kort had ik er nog nooit over gehoord, maar ik had die streek van Kreta dan ook nog nooit verkend. Balos is de baai in het uiterste puntje in het noordwesten van Kreta, en Gramvoussa is het eilandje dat net voor de kust ligt (u vindt het zowaar op Google Earth). U kunt er met de auto (nu ja, met een 4×4 jeep) naartoe via een weg vol stenen en kuilen die vertrekt vanuit Kaliviani, een dorpje vlak bij Kissamos. Onderweg dient u de auto achter te laten en moet u nog 20 minuten afdalen via een rotsig pad, om dan het exotische zicht te zien op bovenstaande foto.
U kunt er echter ook naartoe met een boot die dagelijks vertrekt vanuit het haventje van Kissamos (afvaart om 10:00u, 10:15u en 13:00). De eerste 2 boten doen eerst het eiland Gramvoussa aan, de laatste gaat rechtstreeks naar Balos. Bent u naar Kreta gekomen met ANEK Lines, hou dan uw ticket bij: u kunt er een korting mee krijgen.
De baai van Balos wordt gevormd door een zogenaamd zee-meer (links op bovenstaande foto). Het meer wordt gevoed door bronnen (en wellicht warmwaterbronnen, want het water is erg warm), maar staat wel in verbinding met de zee.
Het ziet er allemaal prachtig uit, maar ik moet er wel bij vertellen dat het op Balos enigzins naar zwavel rook. Men vertelde ons dat het kwam doordat het water in het zee-meer niet wordt ververst en daarom een beetje brak wordt. En wat u niet op de foto ziet: de rotsen rond het meer hangen vol met teer. Ten westen van Kreta, in internationale wateren, zijn er nog veel schepen die hun tanks reinigen en zich absoluut niets aantrekken waar het afval terecht komt. Helaas is dat dus op Balos. Trouble in paradise, dus. En de maatschappij die de “cruises” naar Balos organiseert, probeert wel enigszins om alles binnen te perken te houden, maar het is dweilen met de kraan open. Het gebied mag dan wel beschermd zijn door het Europese Natura 2000 programma, maar daar trekken die milieupiraten zich niets van aan.
Tenslotte nog een woordje over Gramvoussa. De cruises waar ik over sprak, meren aan op het eilandje Imeri Gramvoussa. Bovenop dit eiland staat een versterkte vesting die nog door de Venetianen is gebouwd. In de 17de eeuw kwam het in handen van de Turken. In 1825 was het eiland het enige deel van Kreta dat bevrijd was van de Turken. Tot 3000 mensen woonden op de droge rots. Aangezien ze nauwelijks voedsel hadden, werden ze genoodzaakt tot piraterij. De situatie duurde 3 jaar, toen nam een Brits-Frans garnizoen het eiland innam. Toenmalig gouverneur Kapodistrias nam de kannonnen van Gramvoussa in beslag en transporteerde ze naar Nafplio. Daarna viel het eiland weer in Turkse handen en het zou dat blijven tot 1916…