de diaspora zelfst.naamw. (m./v.) – Uitspraak: [di‘jÉ‘spora] : verspreiding van een volk of religieuze groepering naar andere landen

We kennen het woord voornamelijk uit de godsdienstlessen: de Joden die buiten Palestina woonden, behoorden toe aan de diaspora. Het woord is van Griekse herkomst (logisch: de Bijbel was dan ook in het Grieks geschreven omdat dit de meeste verspreide taal was, nadat Alexander De Grote zowat de hele toenmalig bekende wereld had veroverd) en kan even zo goed worden toegepast op de Grieken.

Grieken hebben altijd al buiten de huidige Griekse landsgrenzen gewoond, maar toen velen na de verwoestende tweede Wereldoorlog, en de daarop volgende burgeroorlog, in Griekenland zelf niet meer konden overleven, moesten ze noodgedwongen een beter leven gaan zoeken in het buitenland. Dat werd de diaspora van de 20ste eeuw genoemd. In België kwamen zo vele Grieken terecht o.a. in de koolmijnen.

Sinds het uitbreken van de economische crisis in 2009, is er in Griekenland een tweede diaspora aan de gang. Dit keer zijn het geen arme, laaggeschoolden die in Griekenland niet aan werk geraken. Nee, het gaat om hooggeschoolden, studenten die naar het buitenland zijn gegaan om daar een diploma te behalen en die besloten hebben om niet meer terug te komen. In totaal zouden zo al meer dan 120.000 jonge geesten Griekenland zijn ontvlucht. Onder hen zitten jongeren die hier geprobeerd hebben om werk te zoeken nadat ze afgestudeerd waren, maar er zijn er zeker even veel die niet eens de moeite hebben gedaan en na het behalen van hun diploma meteen werk hebben gezocht in het land waar ze studeerden. Velen konden terecht in de Griekse gemeenschappen die zijn opgericht tijdens de vorige diaspora, verspreid over de hele wereld, van de Verenigde Staten, over Europa, tot in Australië.

Nicolas Stamboulopoulos is een documentairemaker. Hij verliet Griekenland in oktober 2009, net voor de crisis keihard begon toe te slaan. Hij besloot om naar Amsterdam te trekken, omdat de stad een multicultureel karakter heeft, wat steeds interessant is voor iemand met zijn achtergrond. Sinds hij daar woon, ontmoette hij meer een meer jonge Grieken die hun land ontvlucht hadden. Hij zag een nieuwe diaspora, en hij wilde die documenteren. Hij doet dat via zijn website www.newdiaspora.com waar hij door middel van crowdfunding geld probeert in te zamelen om documentaires te maken over hoe het de jonge Grieken binnen deze nieuwe diaspora vergaat. Het zijn persoonlijke verhalen, die in een groter kader toch een beeld scheppen van een heel volk en een hele generatie.

New Diaspora – the trailer from New Diaspora on Vimeo.

New diaspora beperkt zich niet alleen tot de woonplaats van Stambopoulos, Amsterdam, maar kijkt ook buiten de Nederlandse landsgrenzen. Op 12 uur voor Griekenland, overmorgen in de Hallen van Schaarbeek, zal Stambopoulos zijn project overigens komen voorstellen.