Terwijl gisteren in de krant “Ethnos†een opinie-artikel verscheen met de titel “Kretenzers zijn razend op Venizelosâ€, worden weer nieuwe acties op touw gezet.
Zaterdag wordt een nogal aparte protestmars georganiseerd in het centrum van Heraklion door de Kretenzische Federatie van eigenaars van Opblaasbare Boten. Er wordt een optocht gehouden met de boten op de trailers dwars door het centrum van en naar de haven van Heraklion. Hiermee wordt alvast duidelijk gemaakt dat ze klaar staan voor actie.
Een volgende afspraak vindt plaats in Athene op maandag 7 april. Er wordt een debat georganiseerd door de instellingen van Kreta op vraag van 50 parlementsleden van Syriza betreffende de vernietiging van de Syrische chemische wapens ten westen van Kreta. Volgens de voorzitter van de Architectenvereniging van Heraklion, Fanny Koutsoubou, zal een ontmoeting met de premier en met verschillende ministers en parlementsleden betracht worden. De leden van het Pan-Kretenzisch Committee zijn bijzonder verontrust door de brief van de minister van Buitenlandse Zaken Evangelos Venizelos, die zijn onwetendheid en nalatigheid nogmaals onderstreept. Mevrouw Koutsoubou merkt op dat overwogen wordt om naar de Europese gerechtshoven te stappen. Ze voegt eraan toe dat tot het Committee momenteel 400 entiteiten behoren (officiele instellingen, gemeenten, verenigingen,…), terwijl er ook belangstelling begint te ontstaan in andere delen van Griekenland.
Vorige zaterdag werd tijdens een open seminarie ook dit onderwerp aangesneden door Giorgos Sbokos, doctor in de rechten aan de Universiteit van Kreta, gespecialiseerd in het milieurecht. Hij beweerde dat de milieuwetgeving geschonden wordt door de hydrolyse van de chemische wapens op zee, en hij maakte bekend dat de burgers van Kreta vastbesloten zijn om een beroep te doen op de openbare aanklager van het Hoogste Gerechtshof in Griekenland en op het Europees Hof van Justitie om eventuele strafrechtelijke aansprakelijkheid en nalatigheid met betrekking tot de procedure te onderzoeken.
“De vijf activiteiten die de onderneming omvatten (transport, tijdelijke opslag, overslag, het proces van hydrolyse en de behandeling van het chemisch afval) kunnen gevolgen hebben op het milieu,” merkte de heer Sbokos op en hij benadrukte dat, hoewel de wetgeving in Griekenland, evenals het Europees en internationaal recht, specifieke voorwaarden stellen aan elke activiteit die effecten kan hebben op het milieu, er in dit geval geen overeenkomstige vergunningen verkregen werden.
Hij wees er ook op dat, in overeenstemming met het Verdrag voor de bescherming van de zeeën en ongeacht de vlag waaronder het schip vaart* – de staten waarvan het Amerikaanse schip door hun nationale wateren vaart, en ook de staten die in zich in een aangrenzende zone bevinden, gerechtigd zijn om de veiligheid van deze activiteit te testen.
Dit is gebaseerd op het internationaal recht en het beginsel van risicospreiding, dat is opgenomen als voorzorgsbeginsel in het Europees recht,” zei de heer Sbokos en hij benadrukte dat hier niet in overeenstemming met het Griekse, Europese en zelfs internationale recht gehandeld wordt.
De volledige tekst van Sbokos met de betreffende wetteksten werd mij toegestuurd, degenen onder u die dit graag eens willen bestuderen – in het Grieks natuurlijk – mogen mij een berichtje sturen.
*Eerder werd de vraag gesteld wie de verantwoordelijkheid draagt bij ongeval of lozing in zee. Artikelen 30 en 31 van UNCLOS (het VN-zeerechtverdrag) voorzien in controles en de verantwoordelijkheden van de staat waarvan het schip de vlag draagt, in dit geval de VS. Het feit dat de VS UNCLOS nog niet heeft geratificeerd en en dus niet gebonden is, roept vragen op.
Ook volgens het Instituut Archipelagos gaan de VN voorbij aan een aantal internationale verdragen voor de bescherming van het mariene milieu en de volksgezondheid, en pogen zij hier een gevaarlijk precedent af te dwingen.
Ook Grieks parlementslid Kefalogiannis stelde reeds op 9 januari een vraag in het parlement waarbij hij wees op Richtlijn 2008/56/EG van het Europees Parlement en de wet van de Raad van 17 juni 2008 (deze legt duidelijke termijnen vast voor de oprichting van maritieme zones waar nodig, indien zij onder bijzondere bescherming worden geplaatst in samenwerking met alle Europese landen die aan de kust van de Middellandse Zee grenzen). Er is de richtlijn 2004/35/EE van de EU die gebiedt “…als er zich nog geen milieuschade heeft voorgedaan, maar er is dreigend gevaar van het ontstaan ervan, dan moet de operator de nodige maatregelen nemen ter voorkoming hiervan zonder vertraging”, en ook het Internationaal Verdrag MARPOL voor de bescherming van de mariene omgeving tegen vervuiling verbiedt uitdrukkelijk dergelijke handelingen, zo stelde hij. Zo werden in april 2005 door dit verdrag de enkelwandige olietankers verbannen, want niet alleen schade aan het milieu, maar ook de dreiging of het in gevaar brengen ervan kan beschouwd worden als een schending van het milieurecht.
Deze namiddag verscheen nog een Engelstalig artikel geschreven door de heer Sbokos waarin een interessante term aan bod komt, namelijk ‘Political Outsourcing‘. Volgens zijn mening worden de VS, de VN, de EU en Rusland (die we hierna “de partners” zullen noemen) hier geconfronteerd met een nieuw probleem. Normaal gezien mag een land zijn chemische wapens niet verplaatsen buiten zijn landsgrenzen, maar door de beslissing van de VN werd hiervan afgeweken omdat ze niet willen dat de wapens in handen blijven van Assad, of in handen vallen van de oppositie. Nu is er een overeenkomst getekend waarbij Syrie zo vlug mogelijk deze wapens dient de verwijderen. In het kader van die overeenkomst is er gezocht naar een plaats met faciliteiten waar de wapens kunnen vernietigd worden, en na lang zoeken bleef de optie over om dit midden op de Middellandse Zee te doen op een schip door middel van het hydrolyse-proces.
Het probleem dat zich stelt is nu: wie kan verantwoordelijk gesteld worden en wie zal de politieke kosten van deze beslissing nemen in geval van een ongeluk? De partners zijn hiertoe niet bereid, dus kozen ze voor een optie, algemeend bekend in de hedendaagse bedrijfsethiek als “outsourcingâ€. Outsourcing is een praktijk waarbij een bedrijfsproces wordt toegewezen aan een externe partner. Dus wat doen zij om legitimiteit te verwerven volgens het internationaal recht:
a) VS en Rusland dirigeren de kwestie aan de VN
b) de VN dirigeert de procedure aan de OPCW
c) de OPCW dirigeert de verantwoordelijkheid aan het team aan boord van het Amerikaanse schip de “Cape Ray”
De uitkomst van deze uitbestede besluitvormingsprocedure belooft de Partners lage politieke kosten en internationale legitimiteit. Tegelijk wordt gezorgd voor flexibiliteit in geval van mislukking in de hoedanigheid van niet-besluitvormers, maar kunnen zij wel het succes vieren als leiders in deze onderneming wanneer de operatie een succes wordt.
De vernietiging van Syries’ chemische wapens onthult niet alleen gevaren voor het Middellandse Zee-milieu, maar ook voor de Europese democratische omgeving. De uitbestede besluitvormingsprocedure betekent een groot democratisch deficit voor het Europees Parlement, de VN en de mensen van Europa. Ondanks het bestaan van internationale verdragen en milieu-richtlijnen, voorziet de VN-Veiligheidsraad Resolutie 2118/27.09.13 hier in een controversiële methode voor de neutralisering van chemische wapens in internationale wateren tussen Griekenland, Malta en Italië. Er is nog tijd voor de VN en de EU om de transparantie te herstellen en om het publiek te informeren over de criteria voor de selectie van de locatie, over de toepassing van de VN-beginselen, evenals over de maatregelen ter bescherming van het milieu en de bevolking, beweert de heer Sbokos.Â
Update
Op 26 juli 2014 werd de zaak officieel aanhangig gemaakt werd bij het bevoegde committee van de VN, op naam van 46 burgers waaronder de aartsbisschop en vertegenwoordigers van plaatselijke autoriteiten, wegens de overtreding van het verdrag van Aarhus.
@Nadia, dat is natuurlijk allemaal geweldig interessant, heel dat debat over outsourcing en democratie (zie ook discussie ivn huurlingenlegers etc…), maar ik denk niet dat het de zaak vooruithelpt, tenzij er ergens een bevoegde rechtbank gevonden wordt die het kan verbieden (bij voorkeur die van de plaats waar de schepen nu aangemeerd liggen, zodat ze aan de ketting wordne gelegd, want eens in internationale wateren…)
Maar op korte termijn kan een goed marketingbureau misschien meer voor elkaar krijgen. Ik denk niet dat vele Grieken op dit moment op de hoogte zijn van wat er gebeurt, en het lijkt me een materie waar je de Grieken gemakkelijk warm voor krijgt. Dus ergens loopt de communicatie mank. Congressen met politologen en grondwetsjuristen gaan misschien niet meteen helpen?
Waar is trouwens de machtige toeristische sector van Kreta?
@Hans, bedankt voor de opmerking. Ten eerste, wat ik begrepen is dat er vanuit Kreta een intitiatief wordt opgericht om hiermee naar de openbaar aanklager van de ‘ΑÏειο Πάγο’ te gaan en ook naar het Europees Hof van Justitie, omdat het thema blijft bestaan dat een aantal rechtsbeginselen van het milieurecht geschonden worden. Deze oplossing, vernietiging van de chemische wapens in internationale wateren, is gewoon makkelijk omdat nationale wetten en diplomatieke verwikkelingen beschouwing blijven. Maar kan deze beslissing van de VN de bestaande milieuverdragen overstijgen, dat is dan de vraag lijkt me.
Ten tweede, de Grieken zijn niet op de hoogte omdat de grote media dit thema uit de weg gaan, je kan het niet anders uitleggen. Voor de plaatselijke media in Kreta blijft dit voorpagina-nieuws. Het is trouwens de eerste keer sinds lang dat de Kretenzers zich verenigd hebben op deze manier, in een Pankretenzisch Committee dat 400 entiteiten verenigt waaronder officiele instellingen en gemeenten, maar ook allerlei verenigingen, kamers van koophandel, de verenigingen van hoteleigenaren, de meest rechtsen en de meest linksen onder de linksen. Zelfs de aartsbisschop van Kreta heeft dit zogenaamde ‘Manifest van Arkadi’ ondertekend, dus ze staan wel sterk als 1 front, en het is toch uniek denk ik dat zoiets in Griekenland gebeurt vandaag. Er zal in ieder geval vast meer rond te horen zijn binnenkort omdat ook de belangstelling in het buitenland groeit.
@tja, maar een goeie lobbyist moet de zaak toch in de mainstream-media kunnen krijgen…
@Nadia, aartsbisschop Ireneos is – bv. door de “orthodoxe academie” in Kolymbari – al jaren actief op het ecologische front, net zoals de “groene patriarch” Bartholomeos. Van hem is dat dus niet verwonderlijk, alleen jammer dat er op dat punt zo weinig naar hem geluisterd wordt.
Terzijde: wordt de Kretenzische Staat (ΚÏητική Πολιτεία) binnenkort terug opgericht? 1 april is voorbij…
@Bertinos, je bent goed op de hoogte, de lezing vorige zaterdag – waar Sbokos aan deelnam – werd georganiseerd door de “orthodoxe academie”. Er werd trouwens ook nog gesproken over problemen met recyclage en sluikstorten door andere wetenschappers.
@Hans, ik denk dat we wel weten wat er aan de hand is met de mainstream media, als Eco-news van Skai geen aandacht besteedt aan Skouries, waarom zouden ze hier dan wel over gaan berichten.
Het “Manifest van Arkadi” is ondertussen al vertaald in het Engels, Frans, Italiaans en Duits en is hier te lezen: http://destruction-of-chemical-weapons.blogspot.gr/2014/04/arkadi-declaration.html
…maar voor een onafhankelijk Kreta wordt er voorlopig nog niet geijverd 😉
Wat de toeristische sector betreft: de huidige minister van Toerisme, Olga Kefalogianni, is een Kretenzische. Maar van haar hoor je niets. Misschien volgt ze wel de lijn van Venizelos, die vindt dat het protest van de Kretenzers schade toebrengt van het toeristische imago van Kreta.
Ik vind eigenlijk dat de leverancier van de chemische wapens zou moeten opdraaien voor de vernietiging ervan. Natuurlijk in de eigen fabriek en thuisland.
Een systeem van statiegeld dus.
Mogen we voor de rest niet aannemen dat het hier een tecnologie betreft die echt wel gekend is?
Hoeveel jaar worden er in onze polders al gifgasgranaten uit WO1 ontmanteld.
Voor zover ik weet zonder ongevallen.
Anderzijds zijn de Kretenzers zelf meesters in het wegwerken van afval. Geef ze allemaal één bom en het probleem is opgelost. Toen ik van de Lassithivlakte wandelde naar de uitzichtsberg Karfi?, werd de weg eerder aangegeven door gedumpte matrassen, ijskasten en andere rotzooi, dan door wegwijzers.
Een Groene Griek is waarschijnlijk een leverlijder ipv een milieubeschermer.
ba ba penimeni alweer iedereen over de zelfde kam aant scheren ti na sou po re ti na sou po ps wat die bom betreft die raken we wel ergens kwijt 🙂
even terug naar Olga,Megale. die foto met Glitsas, was van 25/3 bij Obama?? heeft zij toen niks gezegd tegen de grote baas??of was zij bezig om Amerikaanse toeristen te brengen naar Griekenland??
http://www.youtube.com/watch?v=TfszhOXHt5M
@EUROPA,
hierbij mijn excuses aan de Kretenzers en alle andere Grieken die zorg dragen voor het milieu, geen vuile olie in de natuur storten, geen illegale brandjes stoken, rekening houden met de voorschriften voor het bespuiten van olijfgaarden met bestrijdingsmiddelen en er aan denken dat sorteren van afval misschien wel nuttig zou kunnen zijn.
Tot nu heb ik er nog geen enkele ontmoet. Popes, politie, gewone burgerss, vervuilers zonder uitzondering.
Griekenland verdient beter.
dat moet ik u toegeven ze zijn op een hand te tellen bij wijze van spreken , das ook waar …
“Popes, politie, gewone burgers, vervuilers zonder uitzondering.”
Niettegenstaande deze redelijk terechte opmerking ….. de hydrolyse van de chemische wapens op zee, belangt ons allemaal aan… water stopt niet met stromen aan de voor- of achterdeur van Griekenland. Een (sterk) signaal mag er komen dat ‘men’ dit niet zomaar pikt.
Elke verandering begint (meestal) op kleine schaal… acties mogen aangemoedigd worden, degenen die hun nek ervoor willen uitsteken doen alvast moeite om iets op gang te brengen. Of het veel zal uithalen ? Dat weten we natuurlijk niet maar met de acties om van Timbaki geen Chinese containerhaven te maken zijn er ook resultaten geboekt, dus waarom niet ! Baat het niet dan schaadt het ook niet !
@Melanina, toch heeft protesteren om te protesteren zonder de nodige wetenschappelijke achtergrond geen zin.
Zoals ik al eender schreef worden er in Vlaanderen al decennialang gifgasgranaten onschadelijk gemaakt uit WO1.
Tot dusver zonder ongelukken. Misschien staat deze techniek echt wel op punt.
Misschien zijn er inderdaad gevaren mee gemoeid, maar misschien vormen de verouderde petroleuminstallaties in de buurt van Athene wel een veel groter risico. Tot nu toe heb ik buiten emotionele, nog geen degelijk onderbouwde tegenargumenten gevonden.
Ik ben er van overtuigd dat in de chemische plants van Antwerpen en Rotterdam heel wat meer risicovolle processen lopen.
Natuurlijk blijft het een feit dat men deze rotzooi beter zou terugsturen naar de leverancier. Maar die zal waarschijnlijk verklaren dat hij grondstoffen leverde voor kunstmest en in goed vertrouwen handelde.
@Penimeni, de gifgasgranaten in Belgie worden door middel van een andere techniek ontmanteld, namelijk door verbranding van het gifgas. De hydrolyse is ook meermaals succesvol gebruikt op het land, nu gebeurt dit voor de eerste maal op een schip, m.a.w. op een drijvend vlak dat beweegt. Meer info is te vinden op http://www.chemischefeitelijkheden.nl/Uploads/Magazines/h103-Ontmanteling-van-chemische-wapens.pdf
Na WOI werd voor de kust van Knokke door de Engelsen en de Belgen ook ammunitie in zee gestort. De dumpplaats is een zandbank ‘De Paardenmarkt’ die een paar km uit de kust van Knokke-Heist ligt. De schattingen van de hoeveelheid gifgas uit de granaten, voornamelijk mosterdgas, lopen uiteen van 500 ton tot 1.100 ton die liggen rotten onder een laag slib. Dus hebben we ook in Belgie een groot probleem waar weinig over gezegd wordt. Het lijkt er op dat ook de Belgische overheid erg beducht is voor de negatieve gevolgen voor het toerisme.
Mijn standpunt is dat het niet verantwoord is om 600 ton zenuw- en mosterdgas via het spoor te gaan vervoeren naar bvb. Duitsland dwars door dichtbevolkte gebieden.
De eerste optie om de operatie aan land uit voeren werd afgeblazen omdat geen enkel land dit wilde toestaan op zijn grondgebied, wat vrij logisch lijkt gezien de gigantische hoeveelheden. Ook Albanie dat in ruil voor een grote geldsom bereid was, weigerde omwille van groot volksprotest dat alle kranten haalde. Het feit dat dit in Griekenland niet lukt, geeft wel te denken.
We vrezen niet alleen een incident of dat er geen garanties zullen worden gegeven – die bestaan er ook niet – maar we mogen ook vrezen dat er een precedent wordt geschapen als de operatie succesvol verloopt. De vraag naar transparantie en naar de verantwoordelijkheid in geval van een ongeluk of lekkage blijft, en die wordt door alle betrokkenen voor zich uit geschoven met als excuus dat de operatie in internationale wateren plaatsvindt.
@Nadia, dank voor je reactie die gelukkig niet puur emotioneel is, genre overal, maar niet in mijn achtertuin.
Welk alternatief zie jij echter? Ik zou denken, ontmantelen op het vasteland met beproefde technieken, op kosten van de leverancier. Ik blijf het moeilijk hebben met het beeld van de Grieken als bezorgde groene jongens. Ik zou de jeugd het voordeel van de twijfel kunnen geven, maar spijtig genoeg maakte ik een paar Griekse schooluitstappen mee, die een spoor van afval achterlieten, waar klein duimpje met zijn broodkruimeltjes nog veel kan van leren.
Het alternatief zou zijn om dit op een onbewoond eilandje te laten plaatsvinden wat niet zal gebeuren omdat er dan weer rekening moet gehouden worden met nationale wetten, diplomatieke verwikkelingen en vergunningen die moeten afgeleverd worden. Er wordt vaak terecht opgemerkt dat de producenten van het vergif zouden moeten opdraaien voor de kosten van de afvalverwerking, helemaal akkoord. Ze zullen dan in het vervolg wel twee keer nadenken voor ze dit spul gaan verkopen.
Wat betreft het milieu-bewustzijn, er worden acties ondernomen op scholen in samenwerking met milieu-organisaties zoals Helmepa, er gebeurt dus wel wat maar je kan niet plots alles verwachten. Ik zie ook dat de er in de containers voor recyclage nog vanalles gekapt wordt wat er niet thuishoort.
De emotie heeft zeker ook een andere oorzaak, namelijk het feit dat er niet geluisterd wordt naar de burgers, dat er voortdurend beslissingen worden genomen over hun hoofden heen, niet alleen over de economie maar nu ook over de natuur en de zee. “Als we ons laten doen dan is het gedaan met ons” is iets wat ik hier vaak hoor.
@Nadia: het “probleem Paardenmarkt” is een publiek geheim. Er is vorig jaar nog een relletje geweest over de vraag hoeveel munitie er nu precies gedumpt is geweest (zie oa http://www.standaard.be/cnt/dmf20131108_00829642
http://www.demorgen.be/dm/nl/983/Nieuws/article/detail/1737269/2013/11/08/Veel-meer-gifgas-voor-onze-kust-dan-aangenomen.dhtml en http://www.standaard.be/cnt/dmf20131108_00830701)
Nederland heeft trouwens ook een probleempje in de Oosterschelde (http://www.demorgen.be/dm/nl/990/Buitenland/article/detail/1726924/2013/10/21/Munitiedump-in-Oosterschelde-is-tikkende-tijdbom.dhtml)…