Griekenland krijgt de laatste tijd voortdurend verwijten dat het zijn kust niet goed bewaakt en dat de zeegrenzen een Zwitserse gatenkaas zijn. We horen het van Europarlementsleden als Guy Verhofstadt, maar ook van de Duitse minister van Financiën Schaüble, die duidelijk over alles een mening moet hebben. Ik heb het al elders beschreven: probeer maar eens een watergrens van 14.000 km dicht te timmeren. Overigens komt er geen Turks bootje door, of de Grieken hebben het gemerkt. Ik krijg de indruk dat het weer makkelijk is om de zwarte piet naar Griekenland door te schuiven, terwijl er geen eenduidig beleid vanuit Brussel wordt gevoerd. O ja, Wolfgang Schaüble wil een Europees leger dat de buitengrenzen van de EU moet gaan beschermen, maar dat is weer een idee dat is gelanceerd in Berlijn. Overigens, de laatste tijd blijft het erg stil in Brussel, vindt u niet?

Griekenland zou ook weigeren om hulp te vragen in Brussel. Ook dat is niet correct: Griekenland vraagt al langer hulp, en het Agentschap voor het Beheer van de Europese Buitengrenzen, Frontex, is al langer actief in Griekenland en op de Griekse eilanden. Er is wel enige onduidelijkheid over het mandaat dat het agentschap heeft, want het mag niet zo maar opereren zonder de toestemming van de Griekse kustwacht. Alleen de hebben de EU-lidstaten nog steeds niet het gevraagde personeel gestuurd dat nodig is om te helpen in Griekenland.

Premier Tsipras liet vorige week in een mededeling verstaan dat het overigens moeilijk is om met Frontex samen te werken. De manschappen zouden het uurrooster aanhouden dat ze in de eigen lidstaten hadden. En de mensensmokkelaars vanuit Turkije kijken daar natuurlijk niet naar. Waardoor Frontex niet zo efficiënt kan zijn als gewenst. Over mensensmokkelaars gesproken: herinnert u zich nog dat de EU een overeenkomst had gesloten met Erdogan? In ruil voor toetredingsgesprekken en 3 miljard euro, zou Turkije de vluchtelingen in eigen land proberen te houden. De overeenkomst leek destijds vruchten af te werpen, want onmiddellijk er na leek de stroom aan vluchtelingen te stoppen. Ondertussen weten waar dat aan te wijten was: de mensensmokkelaars hadden een tekort aan rubberbootjes en wachtten op een nieuwe lading die moest worden geleverd vanuit China. En sindsdien gaat de stroom gewoon verder. Het lijkt er niet meteen op dat de overeenkomst met Turkije een succes is, maar ik kan me vergissen.

Tampakika – Registratieruimte op Chios. Foto: www.aplotaria.gr

Sinds vorige week zijn er verdere strubbelingen tussen de Griekse zijde en Frontex. De Griekse overheid probeert in Chios een hotspot op te zetten. Dat is een registratiecentrum waar moet worden bekeken uit welk land iemand komt, om dan na te gaan of de vluchtelinge/migrant in kwestie asiel kan aanvragen of kan worden teruggestuurd. Op dit moment werkt er slecht 1 hotspot in Griekenland: op Lesbos waar op dit moment mensen uit Marokko, Algerije of Tunesië niet meer worden geregistreerd (met de nodige problemen tot gevolg).

Wat is er mis op Chios? De plaatselijke overheid had een ruimte voorzien voor de hotspot, maar volgens Frontex zit er asbest in het gebouw. Dat gebouw is door de eigenaar gratis voor drie maanden ter beschikking gesteld. Het agentschap liet in een medeling weten dat het zijn personeel terugtrekt uit Tampakika, de oude tabaksfabrieksruimte. Het gebouw is destijds gebouwd door Elenit, de Griekse tak van het Belgische bedrijf Eternit. Elenit staat in Griekenland synoniem met longkanker bij voormalige werknemers. Ik snap wel dat men zich zorgen maakt over de gezondheid van de medewerkers, maar ondertussen zitten de Griekse vrijwilligers en de migranten er nog wel steeds. Het werk van Frontex wordt sindsdien door de Griekse politie overgenomen.

Frontex vraagt nu aan de Griekse overheid om een studie uit te voeren en om certificaten klaar te hebben die laten zien hoeveel asbest er precies in de platen zit. Die certificaten zijn nooit afgeleverd. Overigens zitten heel wat gebouwen in Griekenland vol asbest. Bij mij in het flatgebouw is de schoorsteen van de begane grond tot aan het terras volledig uit Elenit-materiaal opgetrokken.

In ieder geval heeft een Griekse NGO (het is nog niet duidelijk welke) stalen naar een laboratorium in het buitenland gestuurd. De eerste metingen daar zouden negatief zijn: dat betekent dat er geen gevaar bestaat voor de gezondheid. Maar de prefectuur van de Noord-Egeïsche eilanden wil zekerheid en gelooft de NGO niet zo maar. Er zijn stalen naar het laboratorium van Dimokritos gestuurd. Het is nu wachten op de resultaten. Ondertussen gaat de registratie gewoon verder.