Wekenlang klonk het dat er geen sprake van was dat er een regeringsherschikking kwam, en dat is meestal een teken dat het er wel van zal komen. Vrijdagavond was het zo ver. Het scenario deed al langer de ronde

• na de mislukte poging van de minister van Staat Pappas om het corrupte medialandschap te hertekenen (ik zal later aan de kwestie een lange post wijden),
• nadat de gepensioneerden weer op straat kwamen om hun woede te uiten tegen minister van Tewerkstelling Katrougalos die met terugwerkende kracht in de pensioenen had gesneden,
• nadat minister van Energie Skourletis dwars bleef liggen bij de privatisering van de openbare elektriciteitsmaatschappij en aan Hellas Gold weigerde om een nieuw eenheid in gebruik te nemen, ondanks het feit dat de Raad Van State al 16 keer de toestemming had gegeven,
• nadat de regering had aangekondigd dat er nieuwe ministeries zouden komen: van Toerisme, van Migratie, van Digitale Politiek, Telecommunicatie en Informatie, van Wederopbouw en Administratie.

De herschikking laat vooral zien dat Tsipras plooit naar de wensen/eisen van verschillende groepen om zo weinig mogelijk tegenwind te hebben. Hij moest daarvoor een evenwichtsoefening doorvoeren om zijn traditionele SYRIZA-achterban niet voor het hoofd te stoten, en om ook de onderhandelingen met de schuldeisers niet te laten ontsporen. Of dat zal lukken, is toch zeer de vraag. Maar toch enkele bedenkingen bij deze herschikking.

Minister van Energie Panos Skourletis is overgeplaatst naar Binnenlandse Zaken. Hij leek het grootste obstakel te zijn bij de nieuwe ronde van onderhandelingen met de schuldeisers. Maaar Skourletis is een grote naam binnen SYRIZA. Tsipras kon hem niet zo maar aan de kant schuiven, dus is de man weggepromoveerd. Binnenlandse Zaken is een bijzonder belangrijke portefeuille, maar een niet direct in het vizier van de schuldeisers ligt.

Minister van Scheepvaart Theodoros Dritsas is uit de regering verwijderd. Onder zijn beleid is 67% van de Griekse havenautoriteit van Piraeus (OLP) aan de Chinezen verkocht voor het belachelijke bedrag van 386,5 miljoen euro. Maar Dritsas is eigenlijk compleet tegen privatisering. En dus een obstakel in de onderhandelingen met de schuldeisers. En dus heeft Tsipras er voor gekozen om de blinde ex-PASOK minister Kouroumplis op deze plaats te zetten.

Hoewel volgens de regering de onderhandelingen over de pensioenen en tewerkstelling zijn afgelopen, liet Jeroen Dijsselbloem vorige week nog iets anders verstaan. Misschien zal er in ruil voor een nieuwe schijf van “noodhulp” weer moeten worden gesneden in de pensioenen. Ook moet er nog werk worden gemaakt van wetgeving die massale ontslagen toelaat, die het recht op stakingen inperkt en zo meer. Giorgos Katrougalos is niet langer de gesprekspartner voor de schuldeisers. Hij zit nu als plaatsvervangend minister op Buitenlandse Zaken. In zijn plaats komt de 31-jarige Efi Achtsioglou als minister van Tewerkstelling. Ze is dokter in arbeidsrecht en is ook nog eens advocate, wetenschappelijk adviseur voor SYRIZA in de Europese Commissie en ze is fervent tegenstander van de Memorandums die Griekenland afgesloten heeft met de schuldeisers. Ze volgt al helemaal niet de logica van austeriteit. Zal zij een vuist maken tijdens de onderhandelingen? Of maakt ook zij een bocht van 180 graden? Haar keuze doet de meeste wenkbrauwen fronsen en er wordt ook getwijfeld aan haar maturiteit. Hopelijk zal ze de Grieken wel wat duidelijker kunnen informeren over de onderhandelingen dan de wollige Katrougalos, die toch meer als een saloncommunist overkwam.

De Griekse regering had een wet klaar die het televisielandschap zou gaan aanpassen. Privézenders, meestal in handen van oligarchen, hadden nooit voor een uitzendvergunning betaald, en dat zou gaan veranderen. De Griekse overheid stelde slechts 4 vergunningen ter beschikking voor zenders die nationaal mochten gaan. Geïnteresseerden konden een bod uitbrengen. De 4 gegadigden hadden er in totaal iets meer dan 240 miljoen euro voor veil om te kunnen uitzenden. Dat geld zou SYRIZA dan gaan gebruiken om zijn sociale programma uit te voeren. Maar de Raad Van State stak stokken in de wielen, want het bevoegde orgaan dat over de vergunningen kan beslissen, was ontbonden. Daarom was de procedure voor de zendvergunningen ongrondwettelijk. De hele constructie was een idee van minister van Staat Nikos Pappas, tevens nauwe vriend van Alexis Tsipras. De positie van Pappas werd onhoudbaar na het debacle. Hij zit nu aan het hoofd van het nieuwe ministerie voor Digitale Politiek. Benieuwd of hij het landschap van de Griekse blogs, die voortdurend nieuws stelen van andere bronnen, onder handen zal nemen.

Minister van Financiën Stathakis is eveneens weggepromoveerd. In zijn plaats komt Dimitris Papadimitriou, die door de oppositie een tweede Varoufakis wordt genoemd. Papadimitriou is voorzitter van het Levy Economics Institute. Hij heeft zich in het verleden al positief uitgelaten over een parallelle munt in Griekenland, als middel om uit de crisis te geraken. Stathakis zit ondertussen op de oude post van Skourletis en zal dus verantwoordelijk zijn voor de privatisering van de elektriciteitsmaatschappij.

Opvallend: de hele staf van het ministerie van Onderwijs, Onderzoek en Religieuze Zaken is weg. De oorzaak moet worden gezocht in het derde deel van de titel van dit ministerie. Afgelopen maandag was er op de zender SKAI een interview te zien met de aartsbisschop van Athene en heel Griekenland, Ieronymos. Daarin liet hij zich negatief uit over Nikos Filis, de minister van Onderwijs. Hij noemde hem “problematisch”. Toch was Filis er in geslaagd om het schooljaar op tijd te laten beginnen, met schoolboeken in elke school en zonder al te veel lege plaatsen in de scholen. Dat is al jaren niet meer gebeurd. Maar Filis wilde ook het godsdienstonderwijs in Griekenland aanpassen. Hij was voor een les in levensbeschouwing, want voorlopig wordt de les godsdienst meer als een speeluurtje gezien, aldus de voormalige hoofdredacteur van de regeringsgezinde krant I Avgi. Klopt ook wel enigszins en voorlopig is er in de les godsdienst enkel plaats voor Griekse Orthodoxie. De leerlingen die katholiek zijn, of moslim, mogen tijdens het uurtje gewoon wat op  de speelplaatsen gaan rondlopen. Zonder begeleiding. Daar wilde Filis iets aan doen. Tsipras, die nog steeds niet op de Bijbel zweert en atheïst beweert te zijn, vond dat het nodig was om Filis te vervangen en bood hem een ander ministerie aan. Filis weigerde: het was ministerie van Onderwijs of anders gewoon parlementslid. Benieuwd of zijn opvolger Konstantinos Gavroglou de eisen van de sterke Griekse kerk zal volgen.

Minister van Economische Zaken Evklidis Tsakalotos blijft op zijn plaats. Hij is de man die de onderhandelingen zal blijven leiden, samen met zijn onderminister die ook zijn post behoudt.

Giannis Mouzalas is niet langer staatssecretaris voor Migratie, maar is nu een heuse minister. Hopelijk komen er dan ook meer fondsen vrij voor zijn ministerie, want de man zat met zijn staf nu op kantoren van een ander ministerie. En hopelijk komt er nu ook een heus beleid, want de winter komt er aan en de meer dan 60.000 vluchtelingen en migranten zitten nog steeds in weinig benijdenswaardigde toestanden te wachten. Op wat, dat is nog niet zeker.

De volledige regeringsploeg kunt u hier terugvinden.

Tsipras zelf zegt dat de nieuwe ploeg vooral jonger is en sneller en harder zal werken om het land uit de crisis te halen. Maar velen stellen zich daar vragen bij. Een regeringsherschikking betekent in Griekenland doorgaans dat er verkiezingen zitten aan te komen. De oppositie zit daar al lang op te wachten. De Grieken zelf absoluut niet. Benieuwd hoe lang Tsipras II het nog zal uitzingen.