De Griekse regering is er best trots op: ze boekt al twee jaar op rij een stevig primair overschot op de begroting. Volgens ELSTAT, de Griekse Statistische Dienst, bedroeg in 2017 het primair overschot 4% van het BNP. Concreet gaat het om 7,0 miljard euro. In 2016 was dat nog 3,9% van het BNP, wat toen nog goed was voor een bedrag van 6,709 miljard euro. Dat BNP bedroeg 177,735 miljard euro, terwijl het nog 174,199 miljard was in 2016. Vandaag klonk het nog triomfantelijk dat het primaire overschot van januari tot april dit jaar al goed is voor 7,447 miljard euro, terwijl er vorig jaar in dezelfde periode nog een tekort van 404 miljoen euro werd opgetekend. Goed nieuws, zo lijkt het wel. Het primair overschot groeit (en moet volgens de voorwaarden van het laatste noodprogramma worden aangehouden tot het jaar 2060) en het BNP neemt toe. Maar laten we eens naar een aantal andere cijfers kijken, die een ander beeld geven.

ELSTAT maakte vorige maand namelijk ook bekend van de Griekse openbare schuld was toegenomen tot 317,407 miljard euro in 2017. Goed voor 178,6% van het BNP. In 2016 stond de teller nog op 315,009 miljard euro, of 180,8% van het BNP. In 2017 bedroegen de overheidsuitgaven 85,322 miljard euro (ofwel 48,01% van het BNP) in 2017, wat lager is dan de 86,271 miljard euro voor 2016 (toen nog 49,52% van het BNP).

Het IMF maakt zich dezer dagen weer zorgen dat de schuldgraad niet leefbaar is en dat er de komende weken een beslissing moet worden genomen over schuldherschikking voor Griekenland. Europa is aan zet. Het IMF is, zoals u weet, niet meegestapt in het laatste hulpprogramma omdat het fonds er niet van overtuigd is dat het noodprogramma werkt. Nochtans zijn sommige economen aan deze kant van de oceaan er van overtuigd dat het wel werkt. Economie: het is allesbehalve een exacte wetenschap. Dat heeft Griekenland nu wel bewezen. Dat maakte de vice-voorzitter van de Europese Centrale Bank, Vitor Constancio in een interview met de Financial Times trouwens ook nog duidelijk. Hij vond dat het programma voor Griekenland te veel op austeriteit gericht was, en totaal geen rekening hield met het feit dat alle hoop en perspectief in Griekenland werden weggemaaid. Toe maar. Wat moeten we daar in godsnaam mee, met al die grote economen die dat op het eind van hun carrière komen vertellen? Ik breng u nog graag een vorige blogpost in herinnering op dit punt.

En waarom is er geen hoop en perspectief meer in Griekenland. Laten we de volgende cijfers van de Onafhankelijke Dienst voor Openbare Inkomsten (AADE – een bron van onschatbare waarde voor wie Grieks leest) eens bekijken:

Elke werkdag in 2018 merken 967 Griekse burgers dat de fiscus geld van hun bankrekening in beslag heeft genomen. De reden moet vooral worden gezocht in het zware belastingsregime dat de regering Tsipras heeft opgelegd om het primaire overschot te halen. Volgens minister van Economie Tsakalotos is het regime echter niet zo zwaar. Toch dreigen 600.000 belastingsplichtigen in de nabije toekomst geconfronteerd te worden met een of andere vorm van inbeslagname wegens achterstallige belastingen.

• het totale aantal belastingplichtigen, zowel natuurlijke als rechtspersonen, aan wie reeds beperkende maatregelen zijn opgelegd, kwam in maart 2018 uit op het ongelofelijke cijfer van 1.109.971. Dat betekent dat 1 op 6 belastingsplichtigen in het vizier van de fiscus zit, en een deel van zijn inkomsten (als die er al zijn) in beslag ziet genomen worden.
• bij 21.275 belastingplichtigen werden in maart 2018 inbeslagnames gedaan. Vrijwel elke werkdag klopt de fiscus bij ongeveer 1.000 belastingbetalers aan omdat ze nog in het rood staan.
• hoewel de belastingdienst het recht heeft om inbeslagnemingen te eisen, heeft hij dit nog niet gedaan voor nog eens 610.719 belastingbetalers. Het gaat om belastingbetalers die voornamelijk een achterstallige schuld hebben van meer dan 500 euro. Dat is de limiet die de belastingadministratie het recht geeft om over te gaan tot dwingende maatregelen. Als je schulden hebt bij derden, ligt die limiet op slechts één euro, maar uiteindelijk gaat men eerst achter diegenen aan die veel meer schulden hebben.

De meest gebruikelijke maatregelen zijn het bevriezen van de banksaldi en het doorverhuren van het pand dat door de belastingplichtige wordt gehuurd om op die manier geld te genereren dat aan de lener moet worden terugbetaald.

En dan heb ik het nog niet eens gehad over de huisuitzettingen, die nu aan het gebeuren zijn.