Dat de vluchtelingencrisis verre van voorbij is, mag wel duidelijk zijn. In 2019 zijn er meer vluchtelingen toegekomen dan eender wel jaar sinds de EU-Turkije overeenkomst in voege ging op 20 maart 2016. De cijfers vindt u op de pagina van UNHCR.
Een en ander heeft tot gevolg dat de hotspots op de Griekse eilanden hopeloos overbevolkt raken. Eerder deze maand zaten er meer dan 35.000 mensen vast in hotspots die slechts plaats bieden aan iets meer dan 6.000 mensen.
Een en ander heeft er toe geleid dat de minister van Burgerbescherming heeft gezegd dat de toestand niet langer beheersbaar is. In de oppositie leek het makkelijk om te zeggen dat Nea Dimokratia de grenzen beter zou gaan beschermen van zodra de partij in de regering zat. In de praktijk is het duidelijk allemaal niet zo eenvoudig.
De overheid heeft besloten om als directe oplossing mensen van de kampen op de eilanden over te brengen naar andere kampen en verlaten legerkazernes op het vasteland. Dat gaat nu al een paar weken zo door: dagelijks komen er weer boten aan in Piraeus bij mij om de hoek met aan boord tientallen tot honderden vluchtelingen. Mensen die van de eilanden naar het vasteland worden overgebracht, komen niet langer in aanmerking om te worden teruggestuurd naar Turkije in het kader van de EU-Turkije deal. Maar het is een druppel op een hete plaat, want van zodra er mensen worden overgebracht naar het vasteland, komen er weer nieuwe mensen aan op de eilanden.
In de dorpen op het vasteland is niet iedereen even blij met de komst van vluchtelingen. Zo was er afgelopen week protest in Giannitsa, waar leerlingen van een beroepsschool de straat op kwamen en slogans scandeerden dat ze geen illegale vluchtelingen in de school willen.
Inwoners van het plaatsje Karytsa, niet ver van Larissa, blokkeerden bussen die onbegeleide kinderen (tussen de 12 en 18 jaar) naar de hotels in het dorp brachten.
En dan heb je de “Verenigde Macedoniërs” die vandaag protesteerden tegen de komst van vluchtelingen in het kamp van Diavata, vlak bij Thessaloniki. Het protest bestond uit het roosteren van souvlakia met varkensvlees en het drinken van bier, want dat is een Grieks gebruik dat blijkbaar in gevaar is.
De Verenigde Macedoniërs zijn verder ook niet blij dat het noordelijke buurland van Griekenland het woord Macedonië mag gebruiken in de naamgeving van het land. Met andere woorden, ze zijn tegen de overeenkomst van Prespes die de Macedonische naamskwestie na meer dan 20 jaar oploste.
Toen Nea Dimokratia in de oppositie zat, zocht de partij de stemmen van deze misnoegden en zei ze dat ze tegen de Prespes-deal was. Nu de partij regeert, heeft ze te kennen gegeven dat ze de deal niet enkel respecteert, maar dat ze er ook op toeziet dat de deal goed wordt nageleefd. Politiek is niet eenvoudig. Maar de Verenigde Macedoniërs voelen zich verraden.
Velen voelen zich eveneens verraden door de manier waarop de regering de vluchtelingencrisis aanpakt. Heel wat xenofobe elementen vonden onderdak bij Nea Dimokratia (ten koste van extreem-rechtse partijen zoals Gouden Dageraad die de kiesdrempel niet haalde), en net deze mensen worden nu met vluchtelingen in hun achtertuin geconfronteerd.
Deze elementen vrezen voor de islamisering van Griekenland, een thema dat er geen is, maar dat door de politici wel tot thema wordt gemaakt. Toen de Verenigde Macedoniërs met hun plan aan kwamen zetten om vandaag een barbecue te houden aan de ingang van het vluchtelingenkamp Diavata, waren bepaalde politici van de regerende partij daar zeker voor te vinden, hoewel ze er zelf niet naar toe zouden gaan. Er zijn de laatste week namelijk stemmen opgegaan in de schoot van de regerende partij die suggereerden dat er plannen zijn om het eten van varkensvlees te verbieden (compleet uit de lucht gegrepen overigens). Tegelijk was er een parlementslid van SYRIZA die dan weer vond dat dit soort uitdagende praktijken strafbaar zou moeten worden gesteld. Waarop dan weer een lid van de regerende partij zich afvraagt of het strafbaar moet zijn dat een Griekse vrouw een kledingstuk met korte mouwen draagt. Het is allemaal te belachelijk voor woorden en het is nooit een thema geweest voor de vluchtelingen zelf, die overigens lang niet allemaal moslims zijn.
Uiteindelijk ging de barbecue door, maar niet meteen voor de poorten van het vluchtelingenkamp, maar een eind verderop. Veel volk was er niet, het zag er allemaal een beetje zielig uit.
Wie niet kon ontbreken, was de voormalige prefect van Centraal Macedonië, Panagiotis Psomiadis. De man is niet onbesproken, en is beschuldigd geweest van corruptie. Ooit heeft hij een gooi gedaan naar het voorzitterschap van Nea Dimokratia (de partij heeft hem ondertussen aan de deur gezet) en hij heeft ook ooit beweerd dat Nea Dimokratia en Gouden Dageraad zijn broederfracties.
De actie wordt door velen omschreven als racistisch en uitdagend voor de vluchtelingen, maar ik zie eigenlijk vooral iets anders. Grieks Macedonië is de streek in de EU met de hoogste werkloosheid. Laat net in een dergelijke streek het racisme de kop opsteken.
Ik vrees dat we nog meer dergelijke incidenten gaan zien, want er zijn mensen in de regerende partij die de anti-migranten retoriek graag nog wat opkloppen. En de media spelen er graag op in, en geven deze stemmen maar al te graag een podium.