Vandaag stel ik u graag even een andere Griekse politieke partij voor: PASOK. Misschien wel de meeste bekende partij in het buitenland. PASOK betekent “Panhelleense Socialistische Beweging”. Zoals het logo laat zien (een opkomende zon op een groene achtergrond), heeft de partij niet haar wortels in het socialisme zoals dat ontstaan is in Europa. De partij is in 1974 opgericht door Andreas Papandreou. Papandreou had een enorm redenaarstalent, hij was populist en kampioen van verkiezingsbeloftes. Hij was de zoon van “de oude man van de democratie” Georgos Papandreou, die tussen 1944 en 1965 drie keer premier is geweest. Andreas Papandreou was opgeleid in de Verenigde Staten, en was daar zelfs professor (aan de universiteit van Minnesota en aan de UCLA). Hij trouwde met een Amerikaanse en had 4 kinderen met haar. 1 van hen is zijn zoon Georgos, die nu voorzitter van PASOK is. Hier hebben we alweer te maken met een politieke dynastie zonder weerga.
De politiek van Andreas was, ondanks zijn achtergrond, anti-Amerikaans geïnspireerd. Dat sloeg natuurlijk enorm aan bij de bevolking, na een junta die het 7 jaar uitzong met de indirecte steun van Washington. Toen Andreas werd verkozen in 1981, met als motto “Αλλαγή” (verandering) wilde hij Griekenland ook buiten de EEG houden. Zijn rivaal Konstantinos Karamanlis heeft daar een stokje voor gestoken, door zijn veto te stellen als president, zodat Griekenland onder een PASOK regering in 1981 toetrad.

PASOK was de regerende partij tussen 1981 en 1989 en van 1993 tot 2004. 17 jaar PASOK beleid hebben er voor gezorgd dat de Griekse staatsschuld verdrievoudigde, dat cliëntelisme hoogtij viert en dat de helft van de werkende bevolking rechstreeks of onrechtstreeks voor de staat werkt. De basis van PASOK ligt op het platteland, maar de voorbije jaren is de steun van boeren voor de socialisten flink afgenomen. De laatste jaren dat PASOK aan de macht was, onder leiding van Kostas Simitis, is de partij ook opgeschoven naar rechts

Sinds Simitis begin 2004 het leiderschap van PASOK doorgaf aan Georgos Papandreou, zijn er flink wat interne strubbelingen binnen geweest. Vele stichtende leden van de partij hadden gehoopt dat zij partijleider zouden worden. Georgos Papandreou was tijdens de regering van Simitis een gerespecteerd, gematigd politicus die minister van Buitenlandse Zaken was nadat Theodoros Pangalos uit die post werd ontheven na het debacle met Ocalan (die werd gearresteerd door de Turken in de Griekse ambassade in Kenia).

In een poging om zijn partijleden weer op 1 lijn te krijgen, is Georgos Papandreou een populistische koers gaan varen, waardig aan die van zijn vader. Hij maakt de gekste beloften (“met PASOK kunnen we AIDS overwinnen”, klonk het zelfs een paar maanden geleden), en spreekt nu ook over “Αλλαγή”, zij het dan wel over een “Νέα Αλλαγή” – een nieuwe verandering. Overal waar Papandreou gaat speechen, staan mensen met groene vlaggen te zwaaien, maar ook hier vermoed ik dat die daar voor worden betaald.
De kiescampagne van PASOK bestaat er vooral uit om zoveel mogelijk affiches in het straatbeeld te brengen (een soort van straat-spam, mag je wel zeggen) en om de regeringspartij verantwoordelijk te stellen voor alles wat er fout gaat.
PASOK heeft wel een heus programma. Zo zou de partij nu eindelijk werk gaan maken van het landregister en de bossen gaan beschermen (overigens de enige verwijzing naar milieubescherming in het programma). Vele van de programmapunten zijn lovenswaardig, maar de bevolking reageert: “ze hebben bijna 20 jaar de tijd gehad om alles in de praktijk te brengen, maar er is nooit iets van in huis gekomen, dus waarom zou het nu anders zijn?”.

Georgos Papandreou heeft, net zoals zijn rivaal Kostas Karamanlis, nooit in zijn leven gewerkt. Toen Andres in 1967 op de vlucht sloeg voor de junta, vluchtte hij naar Zweden. Daar heeft Georgos als student wel wat bijverdiend als bordenwasser en heeft ie ook openbare gebouwen schoon gemaakt. Met deze werkervaring schermt hij te pas en te onpas, om de bevolking te laten zien dat hij weet hoe wat het is om voor je kost te werken.
Maar hij inspireert de mensen niet, zeker niet zoals zijn vader dat kon, en ik acht de kans klein dat PASOK het op zondag zal halen. De partij kan misschien wel rekenen op 30-35% van de stemmen, maar
of dat genoeg is om Nea Dimokratia van een 2de regeringstermijn te houden, valt nog af te wachten.