Een tijdje geleden werden de cijfers van de volkstelling van 2021 bekend gemaakt. De gegevens van ELSTAT, de Griekse statistische dienst, maakt melding van 10.432.481 vast inwoners van Griekenland. Dat is een daling van 3,5% sinds 2011, toen de laatste volkstelling werd gehouden. Wat het aantal inwoners per land in de EU betreft, staat Griekenland daarmee op de 10de plaats. Er zijn ongeveer even veel vaste inwoners in Griekenland als in Zweden.

Van die meer dan 10 miljoen inwoners wonen er 3.792.469 in de provincie Attica, met Athene als grootste pool. De Griekse hoofdstad is het dichtst bevolke gebied in Griekenland, met 10.446 inwoners per vierkante kilometer, terwijl het gemiddelde in het hele land op 82,4 inwoners per vierkante kilometer ligt (gevens van 2019).

Nog een paar markante cijfers voor Griekenland:

• 45% van de Grieken wonen in de steden.
• 7,3% van de Griekse bevolking is ouder dan 80 jaar
• In 2020 werden er 7,9 nieuwe Grieken geboren per 10.000 inwoners, en stierven er 12,3 mensen op 10.000 inwoners. En dat was voor COVID-19, die in Griekenland tot nog toe aan meer dan 32.000 het leven heeft gekost.

De economische crisis en de maatregelen die zijn opgelegd, hebben er voor gezorgd dat het aandeel van de actieve bevolking nog verder is teruggelopen. In 2012 zijn er ongeveer 125.000 mensen naar het buitenland vertrokken. Tussen 2010 en 2020 hebben er in totaal meer dan 1,1 miljoen Grieken hun land verlaten. De laatste jaren is de uitstroom wel vertraagd, met 77.000 mensen die in 2020 zijn vertrokken.

Er zijn ook mensen ingestroomd, en dan heb ik het over de vluchtelingen. In 2019 kwamen er 129.000 mensen binnen in Griekenland. In de periode van 2016 tot 2020 zijn er 562.000 mensen aangekomen. Die cijfers had je in Griekenland enkel in het begin van de jaren 90, toen Joegoslavië in elkaar stortte.

In de figuur hieronder ziet u in periodes van 5 jaar in het blauw de mensen die zijn vertrokken en in het geel de mensen die zijn binnen gekomen.

De regering Mitsotakis had bij het aantreden in 2019 ingezet op het terug aantrekken van de mensen die zijn vertrokken. Het werd Brain Regain genoemd, en was zelfs een speciale commissaris aangeduid die zich daarmee ging bezig houden. Er werd gehoopt om Griekenland weer aantrekkelijk te maken voor een carrière waarbij je ook nog eens een gezin kon oprichten. De investeringen die Griekenland tot nu toe heeft weten aantrekken, zijn voornamelijk buitenlandse funds die de niet inbare leningen opkopen, casino’s en gokmaatschappijen en grote data centers voor grote softwarebedrijven.

Maar die blijken niet voldoende te zijn om de brain drain om te draaien. Het department van Internationale en Europese Studies van de Universiteit van Macedonië heeft dat duidelijk gemaakt in rapport “Attitude of Greek Emigrants of the Economic Crisis toward Greece”, dat gebaseerd is op een rondvraag bij 565 Grieken in Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Zweden, Nederland, de Verenigde Arabische Emiraten en nog een aantal andere landen.

Uit de studie blijkt dat slechts 5% van de ondervraagden het plan hebben opgevat om binnen de 5 jaar terug te keren naar Griekenland. 67% van de ondervraagden sluit een terugkeer uit, en 24% denkt er nog over.

De Grieken die zijn vertrokken hebben geen uitgesproken nationale of religieuze identiteit, en voelen zich meer als burgers van de wereld. Ze zijn ook best tevreden met de levensstandaard in het land waar ze wonen en hebben een geloof in hun eigen kwaliteiten. Iets wat veel minder aanwezig is bij hun evenknieën in Griekenland zelf. Misschie verklaart dat ook waarom er bij de Grieken in het buitenland weinig animo is om van hun stemrecht in het buitenland gebruik te maken. Vroeger moest je naar Griekenland komen om te stemmen, maar de regering Mitsotakis heeft de Grieken in het buitenland nu de kans gegeven om vanuit het buitenland te stemmen, als ze zich registreerden. Slechts 3.500 Grieken hebben zich geregistreerd.

Technologie zorgt er intussen voor dat mensen het contact met hun thuisland niet verliezen. Grieken in het buitenland zijn best bereid om bij te dragen tot de ontwikkeling van hun land met de know-how en de kennis die ze in het buitenland hebben opgedaan, maar voorlopig zijn er te weinig stimulansen (voornamelijk financieel) om terug te keren. En het ziet er voorlopig niet naar uit dat zoiets zal beteren.