Dat het kan waaien in Griekenland, zal iedereen die hier ooit is geweest wel kunnen beamen. Reeds in de oudheid kenden de Grieken de kracht van de wind, en de winden (Anemoi – Άνεμοι) waren godheden (die u overigens ziet afgebeeld op de Toren van de Winden in de Agora van Athene).
In de oudheid waren er belangrijke winden: Boreas, Notus, Eurus en Zephyros (respectievelijk noorden-, zuiden-, oosten- en westenwind). De namen Boreas en Notus zijn nog gekend, maar van Eurus en Zephyros hebben veel Grieken niet eens gehoord. Er zijn echter wel een aantal andere namen bijgekomen. In de zomer spreekt men hier vaak van de “livas”. Dat is een warme zuidenwind die van over zee komt en droge woestijnlucht meebrengt. Waarom heet die livas? Wie een beetje modern Grieks kent, weet dat Libië (ΛιβÏη) in het Grieks als Livie wordt uitgesproken. Daarmee is de etymologie meteen ook verklaard.
Een andere, wel zeer gekende wind voor de toerist, is de meltemi. De naam komt uit het Turks (meltem) en het is de naam van de droge noordenwind die vooral dezer dagen tot 8 beaufort blaast. Aan de ene kant is de wind meer dan welkom, anders zou het veel te heet zijn. Maar aan de andere kant zorgt deze wind voor flink wat ellende: hij wakkert de mogelijke bosbranden aan en bemoeilijkt het werk van de brandweerlui. Hij kan het ferrieverkeer tussen de eiland ook flink in de war sturen. Bij windsnelheden tussen 7 en 8 beaufort varen de snelle ferries namelijk niet uit.
En terwijl ik dit schrijf, rukt de meltemi hier aan alles wat los en vast hangt. Takken plegen wel eens af te breken en vuilnis dat niet zwaar is, wordt gewoon over straat geblazen. Het is een wind die typisch is voor de periode rond 15 augustus, en normaal gezien gaat hij binnen een week weer liggen. Tot grote opluchting van de vele toeristen, vooral op de Cycladen, neem ik aan.
Aan de noordkust van Kreta waait een ‘normale’ meltemi –maar wat is er nog normaal aan het weer– tijdens de zomer van 9 uur ‘s morgens tot 9 ‘s avonds, met een kracht van 4 a 5 Beaufort. De meltemi waait vanuit de Egeische zee.
In het westen van Kreta waait overdag ook vaak de maestro. Een noordoostelijke wind die vanaf de Ionische zee komt, en familie van de mistral moet zijn.
De maestro vindt men de perfekte zomerwind. Vandaar ook de naam.
Aan de zuidkust van Kreta heb je vaak heel plaatselijk, onvoorspelbare, erg verradelijke en zeer sterke, hardrukkende stormende valwinden.
Vandaar dat je geen zeiljachten ziet aan Kreta’s zuidkust.
De apostel Paulus vertrok ooit eens vanuit Kales Limenes aan de zuidkust met de bedoeling aan te meren in wat nu Agia Roumeli heet. We weten nu dat de Eolische Goden hem echter meteen hebben doorgeblazen naar Malta.
Men heeft lang aangenomen dat Paulus wel in Ag. Roumeli is geland. Anekdote door de Roumelioten zelf verteld:
Vroeger zegde men dat Paulus hier geweest is en dat wij hem in elkaar geslagen zouden hebben. Dat is echter helemaal niet waar want hij was hier nooit.
Maar was hij hier wel ooit geweest, dan hadden we hem zeker toch een flink pak slaag gegeven.
Wij waren deze zomer in Plakias, Zuid-Kreta. Er was op sommige dagen zoveel wind dat je moeite had om je staande te houden…en wij zijn echt geen lichtgewichten ;-). Afdalen naar Preveli was te gevaarlijk.
Wandelen aan het strand kon ook niet.
De hotelbaas vertelde dat dagenlang na elkaar( 12 dagen) toch echt wel uitzonderlijk is.
Maar het was heerlijk slapen, zonder airco, en overdag een mooie 29 °C. Toen de wind plots wegviel, was dat meteen 36 °.
@ Anna
Wij waren verleden jaar in Plakias, en naar verluidt is dat daar de normaalste zaak van de wereld.
@Anna, Bobtje; die stormwinden heb je ‘s zomers af en toe, en zijn dus normaal. maar meestal is dat 1 middag, niet 12 dagen aan een stuk.
Aan iedereen; bij zulke wind is de westelijke afdaling naar Preveli echt levensgevaarlijk. Neem dan het oostelijke pad! Niet zo mooi, maar minder gevaarlijk, als het waait.
toen ook. Agamemnon moest zijn dochter Iphigenoia aan de goden oferen om de wind te laten opstoken. anders zou de schepen nooit kunnen zeilen richting Troia om de mooi Helene terug te halen. maar later ook en nu nog steeds. wat je vaak hoor is niet de geklacht dat te warm is. maar dat het niet waait. een aeraki kan de leven zo veranderen in griekenland. dat plekje van de Toren van de Winden was altijd mijn favoriete.en mijn favoriete liedje,volgt.Fysa aeraki fysa me…
http://www.youtube.com/watch?v=dlFBUuvaB4w