Vandaag zijn we naar een zeer interessante tentoonstelling geweest, in het Ionisch Centrum in Plaka – net onder de Akropolis. De tentoonstelling ging over de nieuwste ontdekkingen i.v.m. het mechanisme van Antikythira – een voorwerp waarover ik het in deze blog al eerder heb gehad. Het voorwerp zelf bevindt zich wel nog in het Archeologisch Museum van Athene.
De tentoonstelling heeft het over de manier waarop het voorwerp is ontdekt, en vooral over de nieuwste bevindingen naar aanleiding van de rontgenfoto’s die er van gemaakt zijn door middel van de X-Tek scanner. Er is ook een replica te zien, en een film die het raderwerk van het mechanisme toont. Het is echt verbluffend waartoe de oude Grieken, in de 2de eeuw voor Christus toe in staat waren. Het mechanisme bevatte 30 raderen, die allemaal met elkaar verbonden waren. Het aantal tandjes dat op een radertje staan, is wel bepaald. 1 rad bevat 223 tandjes: het aantal maanden dat in een Saros-cyclus gaat (u moet het hier maar nalezen, want het zou me te ver leiden om dit allemaal in 1 post te stoppen). Een ander rad bevat 235 tandjes, zoveel als het aantal maanden van een metonische cyclus. Nog een ander rad toont de Calippische cyclus. Als je die 3 cycli met elkaar verbindt (ingewikkeld genoeg), dan kun je de zonne- en maaneclipsen berekenen. De radertjes van het mechanisme zaten in een soort van omhulsel en aan de buitenkant stonden de maanden, jaren, cycli van de dierenriem en dergelijke meer aangegeven. Het wijst er dus op dat het mechanisme een astronomisch instrument was.
Echter, er zat nog een klein wijzerplaatsje op de buitenkant en dat bleek ook nog eens aan te geven wanneer de Spelen plaatsvonden in Nemean, Dodoni, Olympia en Delfi. En dan spreken we al niet meer over astronomie, maar over culturele gebeurtenissen.
Het is allemaal nogal ingewikkeld om het hier in het kort uit te leggen. Het tijdschrift Nature heeft er een documentaire over gemaakt die u hier kunt zien.
De tentoonstelling is nog te bezichtigen tot 14 december.