Pensioenrechten opbouwen in Griekenland: het is een hele klus. Je moet “zegeltjes” verzamelen om een volledig pensioen op te bouwen. Afhankelijk van het beroep dat je hebt uitgeoefend, krijg je je pensioen van de pensioenkas die met dat beroep is verbonden. Het wordt moeilijk wanneer je verschillende beroepen hebt uitgeoefend en je hebt je pensioenbijdrage betaalt bij verschillende pensioenkassen. Wanneer de tijd van pensioen is aangebroken, moet je als verzekerde zelf rondrennen om alle noodzakelijke documenten bij elkaar te krijgen om je volledige pensioen uitbetaald te krijgen.

Soms gebeurt het dat je niet aan het volledige pensioen komt, omdat je net niet genoeg “zegeltjes” hebt. Dan zijn er twee mogelijkheden: je kunt de ontbrekende zegeltjes aankopen, zodat je nadien recht hebt op een volledig pensioen. Of je kunt er voor zorgen dat je de jaren dat je iets anders deed, als pensioengerechtigde jaren kunt laten tellen, de zogenaamde πλασματικά χρόνια – de “valse” jaren. Het is de overheid die daarover beslist en soms gebeurt het dat een bepaalde beroepsgroep de studiejaren aan de universiteit kan laten meetellen voor het pensioen.

Zoiets gebeurt in feite zo goed als alleen in de openbare sector, waar ambtenaren soms deze jaren kunnen laten meetellen. Dit soort praktijken wordt nu toegepast om een aantal ambtenaren vervroegd op pensioen te sturen om de cijfers in de excel van de trojka te laten kloppen.

Maar tegelijk worden de pensioen overal wel gekort. Of toch niet overal? Er circuleert namelijk een rondzendbrief van de pensioenkas IKA die de mogelijkheid biedt aan parlementsleden, ministers, onderministers en burgemeesters om “valse” jaren te laten meetellen voor het pensioen, waarmee ze dus hun pensioenen kunnen verhogen.

Deze rondzendbrief kadert in een crisiswet (4052/12) die is aangenomen, net om zo veel mogelijk ambtenaren te laten afvloeien met een aanvaardbaar pensioen, zoals ik hierboven beschreef. Zo kan ouderschapsverlof tellen voor het pensioen (dingen die allemaal niet voor de hand liggen in Griekenland), maar ook de opleidingen die politici hebben gevolgd voor ze hun beroep als politicus uitoefenden. Zelfs de periode dat ze werkloos waren, kan meetellen. Maar hier geldt ook weer dat er geld moet worden neergeteld om die jaren mee te laten tellen: de zegeltjes moeten worden aangekocht.

Voor vele Grieken is dit een bijzonder obscene nevenwerking van de crisiswet: overal wordt er in de pensioenen gesneden, en politici, die nu al 3 tot 4 verschillende pensioenen krijgen, afhankelijk van de functies die ze hebben uitgeoefend, hebben nu de mogelijkheid om hun pensioen nog te verhogen!

In praktijk is de wet van toepassing op slechts een zeer beperkte groep van politici, dus het is niet meteen zo dat de maatregel de belastingbetaler veel zal kosten. Maar het is de perceptie en het feit dat toch maar weer duidelijk wordt dat een politieke elite zich kan blijven verrijken, terwijl grote delen van de bevolking in zware armoede leven.

Wat echter wel kost aan de belastingbetaler, zijn de 2260 pensioenen die aan overleden Grieken werd uitbetaald. Dat betekent dat het pensioen door iemand anders werd geîncasseerd, wellicht van de naaste familie. Je kunt nu zeggen dat die mensen allemaal bedriegers zijn, en dat beeld probeert het ministerie van Financiën nu op te hangen, maar uiteindelijk toont dit voorval ook aan dat de Griekse openbare sector voor geen meter werkt. Hoe is het mogelijk dat de pensioenkassen niet op de hoogte zijn dat iemand is overleden? Heel eenvoudig: de verschillende diensten werken niet samen, en je moet als burger zelfs rondrennen om alle papieren in orde te krijgen. Nog steeds, in 2013. Zo krijg je die problemen nooit uitgeroeid. Heel simpel.