Er is al een paar dagen ophef in de Griekse publieke opinie over de lotgevallen van een 53-jarige schoonmaakster in Volos. De vrouw werkte voor de openbare sector en maakte al meer dan 20 jaar een peutertuin in Volos schoon, tot bleek dat ze bij haar jobaanvraag gezegd had dat ze haar lagere school had afgemaakt, hoewel ze slechts tot het vijfde leerjaar naar school was gegaan. Het geval kwam voor de rechtbank van Volos en de rechter oordeelde dat het om schriftvervalsing ging en dat de Griekse overheid schade is toegebracht door het feit dat de vrouw had gelogen. Volgens een wet die dateert uit begin jaren 50, staat daarop een straf van 15 jaar. En de rechter paste dan ook de wet toe, maar de vrouw ging in beroep en de straf werd teruggebracht op 10 jaar. De vrouw zit nu in de cel in de gevangenis van Thiva (Thebe), en bovendien is ze ook al haar pensioenrechten kwijt.

Mevrouw, tot welk leerjaar moeten rechters naar school gaan?

In vele media werd emotioneel gereageerd op de beslissing. Het verdict, de maximale straf, is volgens velen wel erg onredelijk. Wat voor schade heeft de vrouw aan de staat toegebracht? Dat ze gedurende 20 jaar een laag loon heeft gekregen waarop ze geen recht had. Velen werden nog emotioneler toen ze de geschiedenis van de vrouw leerden kennen. Ze is opgegroeid in een weeshuis, heeft dus de lagere school niet af gemaakt, en is op haar 16de getrouwd. Ze heeft met haar man 2 kinderen en ze werkte af en toe als schoonmaakster. Toen haar man invalide werd (hij is voor 67% invalide verklaard, en door de structurele hervormingen die van Griekenland werden geëist, heeft hij een deel van de invaliditeitsinkomen moeten inleveren) probeerde ze bij de openbare sector werk te vinden omdat ze daar werkzekerheid had zodat ze haar kinderen een toekomst kon bieden die zij niet gehad heeft. In een interview zei ze dat ze in erbarmelijk slecht huis woonde en ze vreesde dat haar kinderen bij haar zouden worden weggenomen indien de overheid op inspectie kwam. Dat is haar zelf namelijk als kind overkomen. In 1996 werd ze bij de overheid in dienst genomen. De vrouw heeft haar fout toegegeven en haar spijt betuigt, maar daarmee kom je natuurlijk niet vrij.

Vanuit politieke hoek is er reactie gekomen van de Communistische Partij en van SYRIZA. En er is een petitie gestart om haar vrij te krijgen. Eveneens gaan er stemmen op dat de president Prokopis Pavlopoulos haar genade schenkt. De voorzitster van het Hooggerechtshof is zelfs tussenbeide gekomen om de zaak opnieuw te bekijken en te zien of er geen wetgeving bestaat die tot een strafaanpassing kan leiden. En het Hooggerechtshof gaat ook andere gelijkaardige uitspraken onderzoeken.

De zaak heeft ook internationaal ruchtbaarheid gekregen. Zelfs The New York Times heeft het er over.

Het feit dat iemand liegt over zijn “diploma’s” (ik moet het woord hier wel tussen haakjes zetten), is niet zo uniek bij de Griekse openbare sector. Er zijn heel wat mensen die een postje hebben weten te bemachtigen door over hun kwalificaties te liegen (en dan heb ik het niet over het CV van Jeroen Dijsselbloem). Zelfs de broer van premier Tsipras, Dimitris Tsipras, heeft ooit gelogen over kwalificaties om als burgerlijk ingenieur een contract in de wacht te slepen. Hij is overigens een jaar geleden vrijgesproken. En zo zijn er wel meer mensen die vrijgesproken zijn. Maar een schoonmaakster dus niet.

Nu hangt een dergelijke beslissing in de eerste plaats af van de rechter zelf, maar dat neemt niet weg dat een heel aantal mensen spreken van klassejustitie. Er zijn mensen die veel meer schade hebben berokkend aan de Griekse staat dan een schoonmaakster (ze verdiende 600 euro per maand), maar die niet veroordeeld worden. Dat beweert ook Europarlementslid voor SYRIZA, Konstantina Kuneva. Die was vakbondsafgevaardigde van de schoonmaaksters die de treinen schoonmaakten. Omdat ze zich verzette tegen de uitbuiting van het personeel, werd ze in Petralona aangevallen met vitriool. Ik heb het destijds ook in de blog vermeld.

In gevangenisvleugel Victor Hugo:
– En u?
– Kastanjeverkoper. En u?
– Schoonmaakster

Een voorbeeld van dergelijke klassejustitie zie je volgens velen ook in het feit dat dokters, advocaten en notarissen nog steeds geen reçu geven voor hun diensten en wellicht belasting ontduiken, maar niemand treedt tegen hen op. Maar een man die kastanjes roostert op straat en die verkoopt zonder kasticket, wordt wel gevangen gezet. En wat voor vele Grieken ook weer wijst op klassejustitie, is het feit dat mediamogul en oligarch Dimitris Kontominas 90 miljoen euro moest aan de fiscus. Maar de financiële politie besloot vorige week wel om die 90 miljoen uit de boeken te schrappen.

En wellicht heeft het er niets mee te maken, maar je kunt je toch ook afvragen hoe de Griekse justitie hier zo doortastend te werk kan gaan, terwijl de moordenaar (lid van Gouden Dageraad) van Pavlos Fyssas nog steeds niet achter de tralies zit.

En zelfs als het niet om klassejustitie gaat, hebben toch heel wat Grieken het gevoel dat rechtvaardigheid in de Griekse rechtspraak ver zoek is.