De voorbije 2 weken hebben we hem niet zo veel gezien, de Griekse premier Mitsotakis. Een keer hield hij een persconferentie met de nieuwe Cypriotische president, waar de journalisten geen vragen mochten stellen.  Maar verder liet hij in zijn plaats een aantal van zijn ministers opdraven in een poging om de schade te beperken die de regering heeft geleden na de treinramp.

Met als hoofdrolspeler de vice-voorzitter van Nea Dimokratia en minister van Economische Ontwikkeling Adonis Georgiadis, die van ’s ochtends tot ’s avonds in diverse panels op TV of op de radio zit. En wanneer hij dat niet doet, is hij ijverig aan het twitteren. Georgiadis doet voortdurend extreme uitspraken en dient daarmee als bliksemafleider. Maar vaak wekt hij ook volkswoede op.

Dan was er ook nog de regeringswoordvoerder die eerder afgelopen week zei dat premier Mitsotakis zich niet bewust was van de erbarmelijke toestand waarin de spoorwegen zich bevonden. Heel eigenaardig, want als oppositieleider toonde Mitsotakis in een persconferentie dat hij heel goed wist waar de pijnpunten zich bevinden.

Het is trouwens niet de eerste keer dat Mitsotakis zogezegd dingen niet weet. Zoals het feit dat hij er zich niet bewust van was dat de telefoon van zijn politieke rivaal, PASOK-leider Nikos Androulakis, werd afgeluisterd door de geheime politie, terwijl de inlichtingendienst direct onder de controle van het politieke kantoor van Mitsotakis staat.

Of dat Mitsotakis niet wist dat de kans dat COVID-patienten die niet op intensieve zorgen werden verpleegd, meer kans maakten om te sterven, dan patienten die op intensieve zorgen liggen (want Mitsotakis had daar geen rapport van). Mitsotakis wist ook niet dat een van zijn parlementsleden er een incassobureau op nahield dat niet-inbare leningen van Piraeus Bank opkocht. Om dat incassobureau op te richten, ging het parlementslid een lening aan bij … Piraeus Bank. U kan het hier nog eens nalezen, mocht u het hebben gemist.

En tenslotte hield de nieuwe minister van Infrastructuur en Openbaar Vervoer Giorgos Gerapetritis een persvoorstelling waarin hij beweerde dat de signalisatie perfect werkte in Larissa, om zo weer de schuld in de schoenen te schuiven van de stationschef. Hij maakte dat soort bewering zonder dat er een rapport was, of zonder bewijsvoering. Gerapetritis gaf ook aan dat de treinen weer zullen gaan rijden tegen het eind van de deze maand.

Maar ik krijg sterk de indruk dat de nieuwe minister ons flink voor de gek aan het houden is. Gisteren liet de RAS (de regelgevende autoriteit voor de spoorwegen) een kleine bom vallen. 73 stationschefs zijn de laatste maanden aangenomen via een outsourcing contract en werken als zelfstandige voor OSE, de spoorwegmaatschappij. Dat is een formule waar neoliberalen erg van houden. Alleen zegt RAS dat deze mensen totaal onvoldoende training hebben gekregen en niet klaar zijn om de veiligheid van de spoorwegen te garanderen. Gevolg: OSE moet al die mensen nu van hun job halen. Onder die voorwaarden zie ik de treinen niet meteen weer gaan rijden. De vraag is waarom een regelgevende autoriteit geen alarmbellen doet rinkelen voor het te laat is.

---

Maar ik ging het hebben over Mitsotakis. Zijn communicatiespecialisten zijn druk in de weer om hem weer op het toneel te brengen als een sterke leider, om daarmee de val in de opiniepeilingen een halt toe te roepen. Op 7 juli loopt zijn ambtstermijn immers ten einde en in de gegeven omstandigheden ziet het er niet naar uit dat hij opnieuw verkozen zal raken. De foto’s van de ministerraad van 9 maart waar ministers zich gretig lieten fotograferen als zouden ze treuren, hadden nog niet het gewenste effect. Een theatervoorstelling, zo vonden de meeste Grieken.

Maar ondertussen zijn we al meer dan een week verder en de bevolking heeft haar uitlaatklep gekregen en haar ongenoegen mogen uitdrukken in diverse manifestaties en 2 algemene stakingen. Te meten aan het politiegeweld bij de staking van afgelopen donderdag, is het nu wel afgelopen en zal er weer hard worden opgetreden om het leidersprofiel van Mitsotakis daarmee weer op te krikken [Update: het hoofd van de Griekse politie is vandaag vervangen].

Overigens nog een woord over die algemene staking van afgelopen donderdag. Minister van Binnenlandse Zaken Makis Voridis (google zijn naam om te zien uit welke politieke hoek dit figuur komt) gaf een fake bericht door aan bevriende websites waarin stond dat de staking illegaal was. Waarop de vakbond van de openbare sector een persbericht diende op te stellen om het fake news van de minister aan de kaak te stellen. In alle stilte pasten de websites hun titels aan…

Een eerste punt waarvan Mitsotakis hoopt om beter te gaan scoren, is de aankondiging dat het minimumloon de hoogte in gaat en nu 780 euro bedraagt. De regeringsgezinde media lieten de treinramp voor wat het was en besteedden veel aandacht aan de maatregel. Tegelijk zal de werkloosheidsvergoeding ook de hoogte in gaan. En dan is het maar wachten op de opiniepeilingen om te zien of de maatregel het gewenste effect zal hebben. Wat er niet bij wordt vermeld, is dat een heel aantal mensen zo in een hogere belastingsschaal zullen terecht komen en wellicht weinig van de maatregel zullen merken.

De treinramp is niet de enige kopzorg van Mitsotakis. Hij is ook verwikkeld in het afluisterschandaal waar de LIBE-commissie in de schoot van de Europese Commissie onderzoek naar voert (het mandaat van de commissie is breder, maar daar wil ik het nu hier niet over hebben). Mitsotakis is niet blij met de pottekijkers en had tijdens het laatste bezoek van de LIBE commissie aan Griekenland van 6 tot 8 maart een dankbaar excuus om alle vergaderingen met de commissie af te zeggen: het land is in rouw.

En om te laten zien dat het echt wel nodig is dat de inlichtengendienst telefoons afluistert en mensen volgt, kregen we de afgelopen dagen te horen dat de Griekse geheime politie een russische spionne had ontmaskerd! Ze had zowaar een breiwinkeltje in Pagkrati, maar de slimme Griekse politie had het allemaal doorzien! Saillant detail, dat niet meteen werd meegegeven door de regeringsgezinde media die het bericht hadden opgepikt: de spionne is al een paar maanden geleden vertrokken uit Griekenland.

En het zware kanon wordt van stal gehaald om het blazoen van Mitsotakis op te poetsen: journalist Stavros Theodorakis. Deze man had tijdens de crisisjaren een partij opgericht, To Potami, die de zegen kreeg van Guy Verhofstadt. To Potami werd een goede 10 jaar geleden in het leven geroepen als een partij van de gevestigde oligarchen die eventueel een coalitie kon vormen met de systemische partijen om zo SYRIZA van de macht te houden. Hoewel de partij in het parlement terecht is gekomen, is ze na 2015 uit elkaar gevallen en in 2019 werd ze compleet ontbonden. Daarna werd het stil rond Theodorakis. Maar nu mag hij weer opdraven. Volgende week dinsdag zal hij een uitzending wijden aan de treinramp waarbij nabestaanden aan Mitsotakis vragen kunnen stellen. Kijk vooral naar de manier waarop Mitsotakis in de montage neer wordt gezet: alleen, ernstig, werkend tot laat in de nacht, een leider.

De affiche voor de uitzending is veelzeggend: “is het de schuld van het slechte land”. Zonder vraagteken weliswaar.

Want de voorbije weken zijn er pogingen geweest om de schuld overal te leggen, behalve hij deze regering. Eerst was het een onverantwoorden stationschef.  Dan waren het de vorige regeringen. Toen dat recept niet echt aansloeg bij de bevolking, kwamen de televisiezenders aanzetten met telefoongesprekken tussen de treinbestuurders, tussen 2 stationschefs (onder meer die van Larissa). Om uit die gesprekken af te leiden dat deze mensen onverantwoord zouden zijn. Ze hadden over souvlakia, mooie vrouwen en zo meer.

Maar niemand stelt zich de vraag: hoe komen de televisiezenders aan deze gesprekken wanneer er een gerechtelijk onderzoek wordt gevoerd naar de oorzaken van de ramp? En hoe komt het dat ze deze gesprekken zo maar ongestoord in prime time op televisie kunnen afspelen, in de hoop daarmee de publieke opinie te bespelen om daarmee hun broodheren in de regering uit de wind te zetten?

Journalist Nikos Chatzinikolaou had ook al geprobeerd om de regering uit de wind te zetten door op zijn radiozender Real FM te zeggen dat uit alles bleek dat de signalisatie in Larissa werkte (hij zei gewoon wat minister Gerapetritis al had beweerd). Saillant detail: op de zender van Chatzinikolaou werkt een journalist die deeltijds op het minister van Infrastructuur en Openbaar Vervoer werkzaam was.

In geen geval mag blijken dat de eerste minister – en bij uitbreiding iemand van de huidige regering – schuld heeft aan de treinramp. Mitsotakis zelf weet wel waar het probleem ligt: bij de openbare sector. De staat, nee de diepe staat, die zich verzet tegen alle mogelijke veranderingen en die geen evaluatie toestaat. Mitsotakis, kind van Harvard, profileert zich graag als de hervormer die tegen de gevestigde belangen in gaat.

Maar de hele Raad Van Bestuur zijn politieke benoemingen, allemaal uit zijn eigen partij. Alle directeurs van de openbare ziekenhuizen in Griekenland (openbare sector) zijn politieke benoemingen van politieke kandidaten van zijn partij die niet verkozen zijn geraakt.

Om de nabestaanden of de overlevenden van de treinramp tegemoet te komen, heeft Mitsotakis maatregelen aangekondigd. Ik wil het nu niet hebben over de financiele tegemoetkomingen van Hellenic Train, maar wel over de mogelijkheid dat overlevenden (die op intensieve zorgen zijn behandeld en/of meer dan 50% gehandicapt zijn na de ramp) en nabestaanden een baan kunnen krijgen in de openbare sector. Hoe kan hij dat soort dingen rijmen met het bestrijden van de gevestigde belangen van openbare sector, die hij voortdurend gebruikt om stemmen te ronselen?

Nee, een hervormer is Mitsotakis zeker niet. Als lid van een familie die de oude politiek vertegenwoordigt, heeft hij gewoon een laagje neoliberaal vernis gebruikt, dat er snel af komt.

Hij zit nu wellicht voortdurend de opiniepeilingen op de voet op te volgen om te kijken wanneer hij verkiezingen zal uitroepen. Voorlopig is het raadsel voor ons allemaal wanneer dat zal gebeuren. Maar ik vrees dat de resultaten van die verkiezingen niemand blij zullen maken.